Logo DBNL
Renout van Montalbaen (ca. 1910)

Renout van Montalbaen

(ca. 1910)–Anoniem Renout van Montalbaen–rechtenstatus Auteursrecht onbekend

Vorige Volgende
tekstkritische noten

Renout van Montalbaen.

I.
Eerste fragment.
Vgl. Heemsk. V, 14-17.

Hoe om den Grave gesonden was, ende hoe den Grave Aymijn van sijn wijf geseit was, dat hij vier kinderen hadde, 't welk hem seer verwonderde.

Doen gebeurde het, als de maeltyt gedaen was, dat Vrou Aye

 
+t Was vor .i. veinstre gestaen,
 
Ende hadde die collumme bevaen,
 
Ende sach in dat dal beneden,
 
Waer die heren quamen gereden.
5
‘Den vorsten’, seitsi, ‘hebbic becant,+
 
Dats mijn neve, die grave Roelant;
 
Dander es met waren dingen
 
Die grave Willem van Oringen;
 
Die derde dinket mi Bertram,
10
.I. stout rudder ende lofsam;+
 
Die vierde dats mijn here Bernaert:
 
Ic weet wel, si comen harewaert,
 
Ic vruchte, bi Gode die mi geboot,
 
Dat si riden in hare doot,
15
Ic wilde wel, datsi teser wilen+
 
Waren over .c. milen;
 
Si hebben hoge bodscap te doene
 
Die riddren sterc ende coene.
 
Ganc wech’, seitsi, ‘portenare,
20
Datti God onse here beware!+
 
Ende nem dese .iiij. hobande,
 
Ende ghef mi den besten Roelande:
 
Sech datten hem sijn moeije sande,
 
Ende ghef mi desen den here Bertrande,
25
Ghef elken riddere .i. hobant,+
 
Ende sech dat icse hem hebbe gesant.
 
Doe die paerde achterwaren wale,
 
Brinc de riddren in de zale,
 
Si comen vor den overmoedichsten man,
30
Die nie ter werelt lijf gewan.+
 
Bi den here die mi geboot!
 
Ic duchte, hi salse slaen te doot.
 
Ic wilde wel, datsi alle waren
 
Over .m. milen gevaren,
35
Dat seggic u met gewoude.’+
 
Tien tiden was Aymijn die oude
 
Onder alle sine baroene,
 
Die stout waren ende coene.
 
Daer sater gewapent .viij.c,
40
Dat seit de bouc, wien soos wondert.+
 
Daer was die overmoet so groot,
 
Ende mallijc hadde up sinen scoot
 
.I. zwaert met .i. goeden egge:
 
Het es al waer, dat ic u segge.
45
Haymijn sat tien tiden+
 
In enen bliaut van groenre ziden,
 
Die diere was ende goet,
 
Daer menich goet steen in stoet:
 
Dat nes logene negeen.
50
Hi hadde gescranct sine been,+
 
+ Sijn ellenboge stoet up sijn knie,
 
Sconre hof hilt Aymijn nie.
 
Hi sat of hem ware onderdaen
 
Dat kerstinede heift bevaen;
55
Ende hi hadde met sire tongen+
 
Al dat hof also bedwongen,
 
Datter niemen spreken dorste,
 
Geen so rike lantsvorste.
 
Nu camen die .iiij. rudders te male
60
Vor Aymijn inde zale,+
 
Ende groeten Aymijn met minnen,
 
Ende aldatsi vonden daer binnen
 
Groeten si met goeder trouwen,
 
Rudders, vrouwen ende joncfrouwen.
65
Maer daer was niemen so coene,+
 
Die dorste seggen willecomen.
 
Si bogen neder vele sciere
 
An Haymijn alle .iiij.
 
Ende hine was niet in dien,
70
Dat hi up hem wilde sien.+
 
Doe seide die grave Roelant:
 
‘Wi zijn boden totu gesant,
 
Ende comen van den coninc van Vrankrike,
 
Dat gi croont Lodewike;
75
Ens niemen so edel no so scone,+
 
Die Lodewike mach spannen crone;
 
Dor u es thof gelinget met crachte
 
.xl. dage ende .xl. nachte,
 
Hi heift u gezworen vrede
80
Met .xij. den besten van kerstinede.’+
 
Haymijn horde wel de tale,
 
Maer hi verzweechse altemale.
 
Doe Aymijn sine viande
 
Vor hem sach in sinen lande,
85
Doe wert hi bleec ende vale,+
 
Hine conste spreken gene tale,
 
Ende dat dede den ruddere goet
 
Algader sine overmoet.
 
Haddise sonder lachter mogen slaen,
90
Sine waren hem niet ontgaen.+
 
Anderwerf sprac Roelant,
 
.i. rudder stout ende becant:
 
‘Spreict iegen ons, Haymijn here,
 
Dat u God geve ere!
95
Wi biddens u genadelike;+
 
Ende segt, of gi Lodewike
 
Cronen wilt, laet u sijn lief!
 
Ghi sout andworden .i. dief
 
Of .i. gerechten mordenare,
100
Al waert dat hi verdeelt ware,+
 
+ Nochtanne soudire spreken iegen.’
 
Nochtoe zweech Aymijn die degen.
 
Doe sagen die landes heren
 
Mallijc up andren sere.
105
Doe stont up die scone vrouwe,+
 
Die hovesch was ende getrouwe,
 
Ver Aye was soe genant,
 
.I. scale nam soe te hant,
 
Ende ginc ten alre besten wine,
110
Daerof quam hare sint pine,+
 
Ende brochtse vul wijns altehant,
 
Ende seide: ‘drinct, neve Roelant,
 
Desen verscen coelen wijn:
 
U scinker willic heden sijn,
115
Ende ooc mijns heren Willems mede.’+
 
Doe gaf si drinken up die stede
 
Gonen rudders altemale
 
Ute gonre goutscale,
 
Ende hietse willecome sijn.
120
Des balch die grave Aymijn.+
 
Soe seide: ‘spreict, grave here,
 
Ende andwort dor uwes selves ere
 
Minen neven enten uwen mede:
 
Het sijn de beste van kerstinede,
125
Dat ghi so lange zwijcht, es dorperhede.’+
 
Ende eer soe twort vulseide,
 
Aymijn die hant verdrouch,
 
Daer hi de vrouwe mede slouch
 
So vruchtelijc enen slach,
130
Dat soene horde no sach.+
 
Daer dorste niemen seggen: ‘laet!’
 
No daertoe spreken goet no quaet,
 
Nochtan dat haer dat bloet
 
Nederstorte up den voet.
135
Dit versach die grave Roelant,+
 
Ende Bertram, die wigant,
 
Mijn here Willem ende Bernaert,
 
Ende vloucten alle hare zwaert,
 
Ende seiden: die duvel moests wouden,
140
Dat sire ontwapent comen souden!+
 
Sie hieven op die scone vrouwe,
 
Die hovesch was ende getrouwe.
 
Gherne soude die gravinne
 
Breken dese grote onminne,
145
Ende soe riep met haesten groot:+
 
‘Ghi heren, in hebbe gene noot.’
 
Die hovessce vrouwe entie goede
 
Dwouch haer selve van den bloede,
 
Ende liep daer Aymijn stont,
150
Ende custen an sine mont,+
 
+ Ende helsten met houden zinne
 
Ende seide: ‘spreict, grave, lieve minne!’
 
Als Aymijn sijn evelmoet
 
Vergaen was, sprac hi, daer hi stoet:
155
‘Wat magic seggen, lieve vrouwe?+
 
Dat manic u in trouwe
 
Ic ben dongevallichste man,
 
Die ie ziele of lijf gewan,
 
Ende gi dongevallichste wijf,
160
Die nie ontfinc ziele of lijf.’+
 
‘Waerbi,’ seit soe; ‘soete minne’?
 
‘Ic wilt u seggen, vrouwe gravinne.
 
Ic hebbe u gehat, dats waer,
 
Lettel min dan .xxx. jaer.
165
Hadde mi God der ere gejonnen,+
 
Ic hadde .i. kint an u gewonnen,
 
Dat nu ten wapenen ware so goet,
 
Dat mijn lant hadde behoet.
 
Nu moet bliven al mijn lant
170
Minen dootslegen viant,+
 
Hi wert so crachtich in corten dagen,
 
Hi onterachteget minen magen:
 
Daerbi staet mi onscone,
 
Hi wille dat ic hem spanne crone,
175
Dat ombieden si mi allegader,+
 
Ic haten meer dan den vader.
 
Wien ic van den sinen mochte begaen,
 
Dien soudic wel gerne slaen.
 
Gegreepsi mi ooc, wete Kerst!
180
Sine gaven mi negenen verst,+
 
Sine slougen mi ooc sekerleke,
 
Dies es mine herte tongereke,
 
Dat ic hem crone spannen soude,’ -
 
Aldus sprac Aymijn die oude, -
185
‘Ende mijn goet hem soude bliven,+
 
Liever liet ic mi ontliven.’
 
Doe antworde die gravinne:
 
‘Grave,’ seitsi, ‘lieve minne,
 
Of sake ware dat gi hat kinder,
190
Waren si meerre of minder,+
 
Soudise doden?’ sprac die vrouwe.
 
‘Nenic,’ seiti, ‘bi mire trouwe!
 
Ic soudse wel houden allegader,
 
Also sculdich es die vader
195
Te houdene sijn lieve kint,+
 
Dat hi vor al de werelt mint.’
 
‘Entrouwen, here, so sijn verloren
 
Die ede, die gij hebt gezworen,
 
Hets omtrent .xxxii. jaer.’

Vorige Volgende

Over dit hoofdstuk/artikel

titels