Reis van Jan van Mandeville
(1998)–Anoniem Reis van Jan van Mandeville– Auteursrechtelijk beschermd
[Folio 51va]
| |
ende dan. Van deser fonteyne neemt si haren name ende haren oorspronc ende lijdt door een plaetse die maron heet. Ende dan lijdtse die zee van tyberien onder die berghe van gelboe. Ende op beyden ziden van deser riuieren sijn scone dale ende gaen dese berghe van libaen ter linghden daer neuen toter wildernissen van pharan. Dese berghe sceden tconincrike van surien ende tlant van fenicien. Op dese berghe so wassen cedars bome harde hoghe, die langhe appelen draghen, die also groot als mans hoofde zijn. Dese riuiere vander jordanen sceedet tlant van galileen ende tlant van ydumeen ende tlant van bosteren. Ende si loopt ooc onder daerde een verre stuc tot een scone pleyne, dat men heet meldan in | |
[Folio 51vb]
| |
sarrasijnscher talen, dats te segghene in dietsche: ter marct, om dat dicwille in dat pleyne marct is. Twater beghint daer groot ende breet te werden. Jn dit pleyn is jobs tumbe. Binnen deser riuieren vander jordanen was onse here ghedoopt ende die stemme des vaders was ghehoort, segghende: hic est filius meus dilectus elcetera, dats te segghene: hier is mijn gheminde zoon ende die heylighe gheest daelde daer neder in ghedaente van eenre duuen op hem ende so was tot desen heylighen doopselle alle die heylighe drieuoldicheit. Ende door dese riuiere leden die kinder van jsrahel droghes voets ende setten stene te middeweghen tenen tekene van miracule dat water ghetrocken was achter waert. | |
[Folio 52ra]
| |
Jtem jn dese jordane baedde hem naaman van syrien, die herde rike was ende was ziec ende daer na wart hi staphants ghesont. Omtrent die jordaen sijn vele kerstine kerken, daer kerstenen wonen. Ende die stat van hay es daer ooc bi, die josue beclam ende wan. Jtem omtrent die jordaen is dat dal van mambron dat herde scoon is. Jtem vanden berghe daer ic voer of seyde, daer onse here vastede .xl. daghe, in ij milen na te galileen waert staet een ander berch herde hoghe, daer die viant onsen here droech derdewarf om onsen here te becoorne ende hem daer toonde omtrent vele lande ende seide: al dattu siets sal jc di geuen mer dattu voor my knieles ter aerden ende aenbedes mi. Jtem vander doodder zee te gaene ten oosten waert buten den palen vanden lande van ghelooften staet een scoon ende sterc casteel int ghe\berchte, | |
[Folio 52rb]
| |
die den soudaen toe behoort ende het karat, dats te segghene conincs berch. Desen casteel dede maken die coninc van vrancrike baldelorius, die dat lant ghewonnen hadde ende dede daer op kerstine wonen om dat lant te hoeden ende daer om hetet conincs berghe. Ende onder desen casteel staet een stat die heet sobat. Daer omtrent wonen herde vele kerstine onder tribuut, dat si gheuen. Van daer gaetmen te nazareth, van welker stat onse here droech sinen toenaem. Ende van daer tote jherusalem sijn iij dachuaerden ende men gaet door die prouincien van galyleen, door romatha, door sophin, door den hoghen berch van effraym, daer helena ende anna, samuels des propheten ouders woonden. Dese prophete wart daer gheboren ende als hi doot | |
[Folio 52va]
| |
was, wart hi begrauen met groter blijsscap, also jc v tanderen tiden gheseit hebbe. Daer na gaetmen te silo, daer die arke gods mitten heylighen wart langhe tijt ghehudet onder den prophete helyen. Daer dede dat volc van jsrahel sacrificie dats dienst gods ende gauen haren stemmen gode. Daer so sprac god eerst werf tot samuele ende openbaerde die verwandelinghe der priesterliker ordenen ende die bediedenisse vanden heylighen sacramente. Ende daer bi op die slinke zide es gabaon ende rama beniamin, vanden welken tween steden die scrifture sprect. Ende dan gaetmen door sicham, die men anders hiet sichar. Ende dit es inden prouincien van den samaritanen. Ende daer staet een herde scoon ende vruchtbarich dal ende een herde scoen stat diemen heet neo\ple. | |
[Folio 52vb]
| |
Ende van daer tot jherusalem es een dachuaert. Daer es die fonteyne, daer onse here sprac metten samaritaenschen wiue. Ende daer plach een kerke te staen, mer si is of te broken ende testoort. Bi deser fonteyne dede raboam maken ij guldijn caluere ende deedse aenbeden ende dede teen heten adan ende tander bethel. Jtem in eenre milen na sichar staet die stat van lusa. Jn dese stat woonde abraham een stuc tijts. Sichem is .x. milen na jherusalem ende es neople gheheten, also jc voorseyde, dats te segghene nuwe stat ende daer js joseps graf jacobs zoon die in egypten regneerde. Want die joden brachten sijn ghebeynte met hem wt egypten ende begroeuen daer. Ende daer gaen die joden mit groter deuocien | |
[Folio 53ra]
| |
ter pelegrimagien. Jn dese stat van sichem wart dyna jacobs dochter vercracht, daer omme haer twee broedren doodden menighen persoon ende daden der stat harde vele quaets. Daer bi es die berch van garisim, daer die samaritane pleghen te beden. Jn desen berch woude abraham ysac sijn zoon gode offeren. Ende daer bi ist dal van datharim ende die cysterne, daer joseph in gheworpen was van sinen broederen eer sine vercoften. Ende dit is ij milen van sichar. Van daer gaetmen te samarien diemen nv heet sabaste ende is die ouerste stat vanden lande ende leghet tusschen die berghe als jherusalem doet. Jn dese stat was die stoel vanden xij gheslachten van jsrahel, mer si en sijn niet also groot als si plaghen te sijn. Daer was sinte jan baptiste be\grauen | |
[Folio 53rb]
| |
tusschen twee propheten elizeus ende abdon, mer hi wart onthouet inden casteel van machenum bider doodder zee ende daer na wart hi van sinen jongheren ghedraghen te samarien ende begrauen. Ende daer dede julianus apostota ontgrauen sijn ghebeente ende bernen, want hi was doe keyser, ende dede dassche ieghen den wint werpen, mer dien vingher daer hi onse here mede wijsde segghende: siet hier tlam gods, en mochte niet verbernen, mer hi bleef al gheheel. Dese vingher dede sente tecle die maghet draghen onder die alpen, dat sijn gheberchte, ende daer doetmen hem grote feeste. Te sebasten bi wilen op die selue stede soe plach te sijn een scoon kerke ende vele ander | |
[Folio 53va]
| |
kerken, mer si sijn al of te broken. Daer plach oec te sijn sinte jans hooft in een muer besloten, mer die keyser theodosius dedet wt nemen ende men vant ghewonden in een cleet noch al bloedachtich ende dedt te constantinople draghen . . . . . alt tachterste deel van den hoofde ende tforste deel van den hoefde tote den bactanden onder is te romen in sinte siluesters kerke, daer nv minder broeders sijn ende es noch also ghesinget oft waer half ghebernt. Want die keyser julianus voirseit om sijnre quaetheit ghenoech te doen dede hijt met sinen andren ghebeente bernen alst noch schijnt. Ende dit is wel gheproeft mit paeusen ende mit keyse\ren. | |
[Folio 53vb]
| |
Ende die bactande onder mitten kinne ende een deel vander asschen sijns ghebeynten ende die plateel, daer sijn hooft in wart gheleydt, doe ment hem of hadde ghesleghen, sijn te geneuen. Ende doen noch die ghene van geneuen daer of grote feeste. Ende die sarrasinen doen oec sonderlinghe grote feeste van hem. Somighe liede segghen dat sint jans hooft es te amiens in pijckardijen. Ende vele ander liede segghen, dat es sinte jans hooft die weleer bisscop was. Jc en weets niet, mer god weet alleen die waerheit, mar waer datmen hem ere doet dat neemt hi in dancke. |
|