|
| |
Reinaerts historie, 2001-3000
Aen my gi bruun ende tybeert
So moet gi sijn van gode onteert
Jc bins getroost te dese werue
Doch ic en mach mer eens steruen
2005[regelnummer]
Ende dat woudic dattet wair gesciet
Want doe mijn vader sijn leuen liet
Doe wast kort myt hem gedaen
Doe sprac ysegrim so laet ons gaen
Ghi vluect ons off wi v langer sparen
2010[regelnummer]
Ende qualic so moet wi varen
Off wijt langer maken beide
Aen reyer als hi dit seide
Scoot hi myt enen groten nyde
2015[regelnummer]
End leiden vast ter galgen waert
Tybert liep voor ongespaert
Ende droech tot reyes behoef dat strop
Hem was al wee in synen crop
Van den stric dat hem vynck
2020[regelnummer]
Tot des papen huus daert hem qualic ginck
Dat laet hi sonder cronen
Want hijt nv reyer meent te lonen
SJ sprongen ouer mennigen twn
Tybert. ysegrim. ende brwn
2025[regelnummer]
Mit reynaert den scalcken roden
Eer sy quamen dair men soude doden
Dair men plach den doden te nemen tlijff
Die coninck nobel ende sijn wijff
Ende alle die inden houe waren
2030[regelnummer]
Volchden na myt groten scaren
Om teynde dair off te sien
| |
| |
Reynaert die hem van mysschien
Seer ontsach en bedocht hem dick
2035[regelnummer]
Mocht vander doot verdingen
Ende die geen die dair so springen
Ende sijn scand sagen so gern
Verscalken mocht ende driuen tschern
Ende den coninc myt verraet
2040[regelnummer]
Te hulpe crege tot sijnre baet
Hier op was al sijn studeren
Hy sprac tot hem seluen ic moet sweren
En helpen my loosheit off ic kan
Want die noot die gaet my an
2045[regelnummer]
Al is die coninc gram op my
Ende mennich die hier is by
Wats dan dat heb ic wel verdient
Jc ward noch licht hair liefte vrient
Nochtan en deed ic hem nemmer goet
2050[regelnummer]
Die coninc is sterc sijn raet is vroet
Nochtant soud ic se wel behalen
Mocht ic gebruken mijnre talen
Jc weet so mennigen losen vont
Nv quamen sy dair die galge stont
2055[regelnummer]
Doe sprac ysegrim her brwn
Denct nv om die rode crwn
Die gi ontfenct bi reyers scout
Twair tijt dat ghijs hem nv vergout
Die quaetheit die hi v ye gedede
2060[regelnummer]
Wy hebbens nv wel onss tijt ende stede
Tybert haest v ende clymt op
Knoopt aen die lijnde ende maect den strop
Ghi zijt die lichte van ons drien
Ghi sult uwen wil noch huden zien
2065[regelnummer]
Van hem dien gi so zeer haet
| |
| |
Brwn wacht dat hi v niet en ontgaet
Hout hem vast ende ziet wel toe
Die leder op rechten hem op te gaen
2070[regelnummer]
Brwn sprac dats wel gedaen
Doet dat sel hem wel bewaren
Reynaert sprac my mach wel verswaren
Mijn hert. mijn syn. van anxte groot
Want ic sie voor mijn ogen die doot
2075[regelnummer]
Dien ic niet en mach ontgaen
Heer coninc ende alle die hier staen
Eer ic vander werelt scede
Dat ic mijn biecht doch mach spreken
2080[regelnummer]
Ende voor v allen mach mijn gebreken
Claerlic vertrecken op dat dair by
Min ziel des onbecommert sy
Ende men mijn diefte ende verraet
Enen anderen dies niet en bestaet
2085[regelnummer]
Niet en betije na desen tiden
Jc sal den doot te sachter liden
Ende bid alle dan voor my
Dat god mijnre zielen genadich sy
| |
| |
Alle die geen die dese tael hoorden
2090[regelnummer]
Dien iamerden van synen woorden
Ende seiden het wair een cleyn bede
Ende baden den coninck dat hi dede
So. dats hem die coninck gaff oorloff
Reynaert die blide was hier off
2095[regelnummer]
Docht het mocht noch beter vallen
Doe sprac hi aldus voor hem allen
Nv helpt my spiritus domini
Want ic en zie hier nyement by
Jc en bin dair mysdadich tegen
2100[regelnummer]
Nochtant was ic in allen wegen
Dat goedertierentste ionge kijnt
Dat men vant off noch vijnt
Tot datmen my spaende vander mammen
Doe ic ginck spelen mitten lammen
So lange dat ic dair een verbeet
Het smaecte wel het docht my goet
So dat ic tvleisch oec meed ontgan
Dair leerd ic leckerny eerst an
2110[regelnummer]
So veel dat ic liep totten geiten
Jnt wout dair icse hoorde bleken
Doe tast ic voort ende deed meer
Ende ic wart boude ende koenre
2115[regelnummer]
Ende ic verbeet vogel ende hoenre
Ende ganse dair ic se vant
So dat my bloedich wart mijn tant
Doe wart ic so fel ende so wreet
Dat icket dair al op beet
2120[regelnummer]
Al dat ic vant ende dat my dochte
Dat my wel bequam dat ic mochte
Dair na quam ic aen ysegrim
| |
| |
Te wijnter aen den ouden rijn
Ende scuulde onder enen boom
2125[regelnummer]
Ende rekende dat hi waer mijn oom
Als ic hem dus maesscap hoorde tellen
So worden wi al dair gesellen
Dat my wel myt recht mach rouwen
Dair geloofden wi myt trouwen
2130[regelnummer]
Goet geselscap malcander te doen
Ende gingen tsamen myt herten koen
Hy stal dat groot ende ic dat cleen
Dat wi cregen dat was gemeen
Ende oec niet gemeen also
Mer ic en had mijn deel niet halff
Als ysegrym had een calff
Off een weder off een ram
So grymde hi ende maecte hem gram
2140[regelnummer]
Op my op dat hi my van hem dreeff
Ende hem mijn deel alleen bleeff
Doch was dit vanden mynsten al
Mer als wi hadden al sulc geual
Dat wi een oss off een koe
2145[regelnummer]
Geuangen hadden so quam dair toe
Sijn wijff ende haers neuen kijnder
So en mocht my nau warden ghijnder
Een vanden mynsten rebben
Nochtan eer ic dat mochte hebben
2150[regelnummer]
Hadden sy tvleysch al off geknagen
Hier op mostic my doe bedragen
Nochtan god danck ic en hads geen noot
Want ic heb noch den scat so groot
Beide aen siluer ende aen goude
2155[regelnummer]
Dattet een wagen niet en soude
Mit seuen reysen niet wech vueren
| |
| |
Die coninck began sijn bloet te rueren
Als hi den groten scat hoorde noemen
Ende sprac waen is hi v gecomen
2160[regelnummer]
Reynaert die scat dat segt my zaen
Edel heer het wart gedaen
Jc salt v seggen synt gi my hiet
En salt door my sijn verholen
2165[regelnummer]
Heer die scat die was gestolen
Ende en wair hi oec gestolen nyet
Dair wair groot moort off gesciet
Doe dit die coninck ende sijn wijff
2170[regelnummer]
Hoorden worden sy veruaert
Ende wopen riep sy reynaert
O wi reynaert o wach o wy
Wee my reynaert wat seg dy
Dat gi die wairheit segget al
Ende openbaer brengt voort
Al dat v cont is vanden moort
2180[regelnummer]
Die tiegen mijn heer ende my gaet
Ende gi des vmmer niet en laet
So dat wijt alle mogen horen
Nv hoort hoe reynaert sel verdoren
Den coninck en der coninghynne
2185[regelnummer]
Ende haerre beider gewynnen
Ende nochtan dair toe verweruen
Dat hi die geen sel verderuen
Die nv so staen na synen doot
Nv ist hem gecomen inden scoot
2190[regelnummer]
Ende wil nv synen sack ontbijnden
| |
| |
Ende sien off hi dair in can vijnden
Dat hem mach comen te baten
Nv wil hi so liegen wttermaten
Ende dat so schoon brengen voort
2195[regelnummer]
Dat ellic sel wanen waers diet hoort
IN enen gelaet van droeuen syn
Sprac reynaert vrou edel coninghin
Al en had di my niet so hooch vermaent
Jc bynt die nv steruen waent
2200[regelnummer]
Jc en laet niet staen op mijn ziel
Jn die hel dair om te sijn
Dair torment is ende ewich pijn
Jn dien dat my die coninc mylde
2205[regelnummer]
Een gestil nv maken wilde
Jc soud hem seggen al myt staden
| |
| |
Hoe iamerlic dat hi was verraden
Te moorden van sijns sels lieden
Nochtan diet alre meest berieden
2210[regelnummer]
Sijn zom van mynen liefsten magen
Die ic zeer node soud bedragen
En dede my die zorge vander hellen
Dair men seit dat si in quellen
Die hier weten verraet off moort
2215[regelnummer]
Ende dat niet en brengen voort
Den coninck die wart dat hert zeer swaer
Ende sprac segstu my waer
O wi sprac reynaert waendi des
Ghi ziet doch wel hoet myt my es
Al bin ic anders besundicht zeer
Dat ic mijn ziel wil verdoemen
Wat soud my te baten comen
Dat ic anders seide dan het waer
2225[regelnummer]
Mijn doot die is my also swaer
My en mach helpen bede noch goet
Doe beefde reynaert dair hi stoet
Jn enen geueysden schijn van vresen
Der coninghinne iammerde van desen
2230[regelnummer]
Ende bat den coninc op genaden
Om te scutten meerre scaden
Dat hi den volc bode sylency
Ende reynaert gaue audiency
Sijn tael te spreken al wt
2235[regelnummer]
Doe dede die coninc ouerluut
Gebieden dat ellic swege al stille
Ende liet reynaert synen wille
Onberispt ten eynde spreken
Reynaert die vol was loser treken
2240[regelnummer]
Hem dochte beteren sijn geual
| |
| |
Nv swijcht hi seit hi ouer al
Synt dat mijn heer die coninc is lief
Jc selt v lesen sonder brief
Die verradenisse openbaer
2245[regelnummer]
Dair ic nyement in en spaer
Dien ic sculdich te wroegen ben
Dies laster heeft die scaems hem
NV hoort hoe reynaert des began
Dat hi den vader die hem wan
2250[regelnummer]
Jn verradenissen wil bedragen
Ende een van synen liefsten magen
Dat was grymbert die dass
Die hout van herten hem altijt wass
2255[regelnummer]
Dat men sijnre woorden te bat
Gelouen soude die hi sprake
Ende hi dan die selue sake
Op sijn vyande te bet mocht leggen
Aldus began teerst van synen zeggen
2260[regelnummer]
Hy sprac wileneer tot enen stonden
Had mijn heer mijn vader vonden
Des conincs heymelicste scat
Jn enen verholentliken pat
Ende doe hi had aldus groot goet
2265[regelnummer]
Wart hi so fier so hooch gemoet
Dat hi myt sijnre groter houeerde
Die sijn gesellen te voren waren
Hi dede tybert den cater varen
2270[regelnummer]
Jn ardennen dat wilde lant
Dair hi brwn den beer vant
Ende dat hi in vlaenderen varen soude
Ende off hi coninc wilde wesen
| |
| |
2275[regelnummer]
Brwn wart zeer blide van desen
Want hi hads lange tijt begeert
Ende hi maecte hem te vlaenderen weert
Dien wel ontfenck doe te hant
2280[regelnummer]
Seynde hi om grymbert den wisen
Ende om ysegrim den grysen
Ende tybert die cater dat was die wijfte
Ende quamen bi een dorp heet hijfte
Tusschen risel ende ghent
2285[regelnummer]
Hielden sy haer perlement
Jn enen donckeren langen nacht
Ouermits des viant cracht
Dien dwanc myt synen gelde
2290[regelnummer]
Swoeren si dair des conincs doot
Nv hoort hier een wonder groot
Sy zwoeren op ysegrims crwn
Coninck ende heer souden maken
2295[regelnummer]
Ende setten hem inden stoel taken
Op sijn hooft die croon van goude
Ende wair yement diet keren woude
Van des conincs vriende ende magen
Mijn vader soudze al veriagen
2300[regelnummer]
Mit synen scat ende steken achter
Ende bliuen souden inden lachter
DJt weet ic wel ende seg v hoe
Het geuiel op enen morge vroe
Dat mijn neue grymbart die dass
2305[regelnummer]
Van wijn een deel droncken wass
So dat hi vrou sloppel kaerde
Ende hiet hair dat sijt zoude helen
| |
| |
Ende sy vergat al sijn beuelen
2310[regelnummer]
Want sijt voort in biechte seide
Dair sy bedeuaert gingen tsamen
Mer si most bider drie coningen namen
Eerst sweren ende bi haerre trouwe
2315[regelnummer]
Dat zijt door lieue noch door rouwe
Nemmermeer zoud seggen voort
Mer mijn wijff en hielt nye hair woort
Want teerst dat si bi my quam
Seide sy my wat sy vernam
2320[regelnummer]
Mer si seit my in stillre teyken
Mede seide si my sulck litteyken
Dat ic kende also ende waer
Opwaert stonden van vare groot
2325[regelnummer]
Mijn hert wart swaerre dan een loot
Ende veel couder dan een ijss
Jc sels v maken merkelic wijss
Die puden die voormaels waren vry
Ende hoe dat si claechden dat sy
2330[regelnummer]
Te weel waren onbedwangen
Ende riepen op gode myt luden tongen
Dat hi hem gaue enen heer
Diese bedwonge na sijnre geer
Want ten dooch geen meent sonder dwanck
2335[regelnummer]
Dit was alder puden sanck
Ende god die dede hair begeer
End seynde hem enen oudevader
Die verslant ende verbeetse algader
2340[regelnummer]
Jn allen steden dair hi se vant
Wast te water off opt lant
Altijt deed hi hem ongenade
| |
| |
Doe claechden sy doe wast te spade
Het was te spade te seggen o wy
2345[regelnummer]
Sy die te voren waren vry
Ende niet en achten op yements dreigen
Sijn ewelic scalc ende eygen
Ende moeten bliuen onselinck
Onder horen oudenvader den coninck
2350[regelnummer]
Dair om gi arm ende gi rike
Mit ons oec mocht geuallen
Dus droech ic zorch voor v allen
2355[regelnummer]
Des gi my luttel dancket nv
Jc ken brwn scalck ende quaet
Ende vol van groter ouerdaet
Dair om onsach ic hem zeer
Ende peynsde word hi ons heer
2360[regelnummer]
Dat wi alle waren verloren
Jc kende den coninc wel geboren
Mogende ende goedertieren
| |
| |
Ende genadich allen dieren
Dus docht ic by veel dingen
2365[regelnummer]
Dattet wair quade wisselingen
Dair ons altoos off soude comen
Veel pinen ende veel onvromen
Mennige zorch mijn herte doochde
Nauwe pijnde ic ende poochde
2370[regelnummer]
Hoe ic gedede enige zaken
Dair bi ic scoorden ende braken
Die enen dorper ende enen vraet
Coninc ende heer maken waende
2375[regelnummer]
Altoos bad ic gode ende maende
Dat hi den coninc mynen heer
Behielde sijn weerlike eer
Mer wel beuroede ic altijt dat
Behelde mijn vader sijn scat
2380[regelnummer]
Hy soude myt synen valschen gespelen
Den raet vijnden ende telen
Dat die coninc worde verstoten
Die in diepen penzen ende in groten
2385[regelnummer]
Weten soude wair die scat
Lach. die mijn vader had geuonden
Jc wachte nauwe tallen stonden
Jn bosch in hage. in veld in wouden
Wanneer mijn vader die listige ouden
Wast heet. cout. nat. ofte diep
Wast bi nachte off bi dage
Vmmer was ic in sijn lage
TEnen tiden lach ic in die eerde
2395[regelnummer]
Ende wachte als die zeer begeerde
| |
| |
Dair ic ghern off had vernomen
Doe zach ic mynen vader comen
2400[regelnummer]
Wt enen hool oec ser gelopen
So dat ic dair scats in hopen
Was by doen zien dat ic zach
Hem driuen als ic v zeggen mach
Want ic aen hem dit vernam
Ende als hi nergent nyement en zach
So beide hi went opten dach
2410[regelnummer]
Ende stopte sijn hol weder myt zande
Ende maecte weder gelijc de lande
Dat ic dat zach en wist hi niet
Oec zach ic eer hi van dane sciet
Dat hi sijn stert dair ouer liet gaen
2415[regelnummer]
Dair sijn voeten hadden gestaen
Ende decte sijn voetstappen mitten monde
Dit leerd ic dair tot dier stonde
Aen mynen valschen ouden vader
Die dese liste cond alle gader
2420[regelnummer]
Dair ic te voren off en wist niet
Mittien hi van dane schiet
Ende liep ten dorp waer om sijn genereren
Om dies ic niet en woud ontberen
Spranc ic op die vaert ende liep ten holle
2425[regelnummer]
Oec so en was ic doe niet dolle
Jc en genaecte doe te hant
Dair ic scraefde op dat sant
Myt mynen voeten ende croop dair in
Dair ic vant een groot gewyn
2430[regelnummer]
Fijn siluer ende root gout
| |
| |
Hier en is nyement so bout
Dies ye so veel te gader zach
Doe en spaerde ic nacht noch dach
Jc en ghinc slepen ende dragen
2435[regelnummer]
Sonder kerre ende sonder wagen
My halp mijn wijff vrou ermelijn
Dus doochden wy grote pijn
Eer dat wi den groten scat
Brochten op een ander stat
2440[regelnummer]
Dair hi bet lach tot onsen gelage
Wy droegen onder enen hage
Jn een hol in die eerde wel diep
Bynnen deser tijt mijn vader liep
Tottien den coninc wouden verraden
2445[regelnummer]
Nv mogedi horen wat sy daden
Brwn ende ysegrim seynden wt
Hair brieue ende groot saluut
Aen allen die soudi wouden wynnen
Brwn die beer soudse scryuen ynne
2450[regelnummer]
Ende dat si scier tot hem quamen
Ende hair soudi te voren namen
Hy soud hem geuen myt mylder hant
Doe liep mijn vader al door dat lant
Ende droech haerre tweer brieue
2455[regelnummer]
Hoe luttel wist hi dat die dieue
Hem synen scat hadden genomen
Ja al had hem mogen vromen
Al had hem al die werlt wtten gronde
Hy en had dair niet een penninck vonden
2460[regelnummer]
DOe mijn vader al om end om
Tusschen der eluen en der som
Hadden gelopen al door tlant
Had gewonnen myt sinen goude
| |
| |
2465[regelnummer]
Die brvnen te hulpe comen soude
Als die zomer quaem in tlant
Doe keerde hi weder dair hi vant
Brunen mitten gesellen sijn
Ende hi seide hem hoe groot pijn
2470[regelnummer]
Ende die menichfoudige zorge
Die hi voor die hoge borge
Jn tlant van zassen had geleden
Dair die iagers na hem reden
Mit haren honden alle dage
2475[regelnummer]
So dat hi nau ondroech die crage
Dit telde hi den vier felle verrader
Dair na toenden hem al gader
Brvnen enen brieff dair in sy vernamen
Wel twael hondert al by namen
2480[regelnummer]
Van ysegrims magen al in stonden
Mit scerpen tanden myt widen monden
Sonder die katers ende die beren
Die al in brvnen hulpe weren
Ende die vossen mytten dassen
2485[regelnummer]
Beide van dooryngen ende van zassen
Dese hadden al myt hem gesworen
Jn dien dat men hem gaeff te voren
Van drien weken hoor soudi
Si souden comen geweldelic by
2490[regelnummer]
Tot brunen mitten eersten bode
Dit benam ic al des danck ic gode
Mijn vader ghinc na deser tale
Totten hole na desen male
Dair sijn scat hi woud bescouwen
2495[regelnummer]
Mer doe ghinct tot groten rouwe
Want wat hi socht hi en vant niet
Ende sijn hol hi alte broken ziet
Ende sijn scat al wech gedragen
| |
| |
Doe dede hi dat ic lange mach clage
2500[regelnummer]
Want hi van toorn hem seluen hynck
Dus bleef achter brvnen dinck
By mijnre behendicheit al
Nv merct hier mijn ongeual
Jsegrym ende brwn die quade vraet
2505[regelnummer]
Hebben nv al den nausten raet
Biden coninc ter hoochster banck
Erm man reynaert is sonder danck
Ende ic heb mijn vader begeuen
Om den coninc te behouden sijn leuen
2510[regelnummer]
Wair sijn sy hier die dat doen souden
Hem seluen te verderuen om hem te houden
DJe coninck ende die coninghinne
Die beide hoopte van gewynne
Seyden reynaert buten rade
2515[regelnummer]
En baden hem dat hi wel dade
Ende hem wijsde sinen scat
Als reynaert verhoorde dat
Sprac hi. soud ic wisen mijn goet
Den coninck die my hangen doet
2520[regelnummer]
Om dat verraders ende mordenaren
Mit langen tongen my willen beswaren
So wair ic vmmer wt mijn syn
Neen reynaert sprac die conincyn
Mijn heer sal v laten dat leuen
2525[regelnummer]
Ende v vriendelic vergeuen
Al gader synen euelen moet
Ende gi selt voort aen wesen vroet
Ende mijn heer wesen altoos getrouwe
Reynaert andwoorde lieue vrouwe
2530[regelnummer]
Jn dien dat my die conincghinne nv
Dit vast gelouen wil voor v
Ende gi my geeft sijn hulde
| |
| |
Ende alle brueken ende alle sculde
Ende alle aenticht wil vergeuen
2535[regelnummer]
So wart nye coninck in sinen leuen
So rijck als ic maken sal
Want die scat is sonder getal
Die ic hem wisen sel al dair hi leit
Dair toe so bin ic al bereit
2540[regelnummer]
Die coninc sprac wil di reyner gelouen
Hem is dat stelen en dat rouen
Ende dat liegen geboren int been
Die conincyn sprac heer neen
Ghi muecht hem nv gelouen wel
2545[regelnummer]
Al was hi tevoren loos en fel
Ghi hebt gehoort dat hi den dass
Ende sinen vader heeft bedragen
Als hi in synen woorden doet gewagen
Woud hi wesen quadertieren
Die coninck sprac wildijt dan vrou
Ende wildijt voor v beste raden
2555[regelnummer]
Al waendic dat my soude scaden
Jc wil dese broken ende getwi
Van reynaert nemen al op my
Ende gelouens sijnre woorden schoon
Mer ic sweer hem dat by mijnre croon
2560[regelnummer]
Waert dat hi vmmermeer mysdede
Alle die hem ten tyenden lede
Aen gaen die soudent becopen
Reynaert sach den coninc belopen
Des wart hi blide in synen moet
2565[regelnummer]
Heer sprac hi ic wair onvroet
Seide ic waer ten waer also
| |
| |
Die coninc nam vander eerd een stro
Ende vergaft reynaert alle gader
Die ongunst meed van sinen vader
2570[regelnummer]
End van hem seluen oec also
Al was reynaert nv blide ende vro
Dat en docht my geen wonder wesen
Want hi was van der doot genesen
2575[regelnummer]
God moet v lonen deser eer
En mijnre vrouwen die gi my doet
Jc sel dair om dencken bin ic vroet
Ende v des dancken hogelijck
Dat gi bouen allen heren selt warden rijck
2580[regelnummer]
Want hi en leeft niet onder die zonne
Mijn scat als ic doe v beiden
Doe nam bi een stroo op vander heiden
Ende boot dat den coninc zaen
2585[regelnummer]
Mijn heer sprac hi wilt ontfaen
Min scat hier mede want icken v vry
Ende claerlic dair off verty
Die coninck namt stro en dancte hem dat
2590[regelnummer]
Mit bliden aenschijn ende vro
Doe loech reynaert in hem seluen so
So zeer dat ment wel na vernam
Dat die coninck hem so gehoorzam
Al gader was tot sinen wil
2595[regelnummer]
Heer sprac hi nv swiget stil
Ende merct wel wair mijn reden gaet
Jnt oost van vlaenderen staet
Een boosch dat heet hulsteloo
2600[regelnummer]
Pvnt v wel tonthouden dit
| |
| |
Een water heet krieken pit
Het staet dair bi niet ver van dan
Dair en coomt wijff noch man
Dicke in enen haluen iaer
2605[regelnummer]
So grote wildernis is daer
Sonder die wl ende scwfwt
Heer dat leit die scat gehuut
Die stede die heet krieken pit
Tis v nvt verstaen wel dit
2610[regelnummer]
Ghi selt dair gaen myt ende mijn vrou
Jc en weet oec nyement also trou
Die moocht kyesen tenen bode
Want ic v scade sage node
En gaet dair selue ende als ghi
Suldi dair vijnden twee ionge berken
Heer coninc dit suldi mercken
Die alre naest den pit staet
Heer tot dier berken gaet
2620[regelnummer]
Dair leit die scat onder begreuen
Dair seldi deluen ende screuen
Een luttel moss aen deen zide
Dair suldi vijnden mennich gesmyde
Van goude rikelic ende schoon
2625[regelnummer]
Ghi sult dair vijnden oec die croon
Die ermeric droech in sinen dagen
Die soude brwn hebben gedragen
Had synen wil mogen gescien
Ghi selt dair mennige scierheit zien
2630[regelnummer]
Edel steen ende gulden werck
Die weert sijn mennich dusent merck
Heer coninc als gi hebt dit goet
Hoe dick sel di in uwen moet
Dencken reynaert getruwe voss
| |
| |
2635[regelnummer]
Die hier groeues in dit moss
Desen scat myt dijnre list
God geeff di eer so wair du bist
GHi moet mede aen onse vaert
Ssprac die coninc heer reynaert
2640[regelnummer]
End helpen ons den scat ondeluen
Jc en waende by my seluen
Nvmmer meer connen geraken
Jc heb gehoort noemen aken
So spot gi mit my ende v droomt
Want krieken pit dat gi ons noomt
Dit was reynaert onbequaem
2650[regelnummer]
Hy vensde hem ende sprac ia ia
Gy zit dair heer coninc also na
Waen di dat ic v die leye
Wisen wil ter flvuie iordaen
2655[regelnummer]
Jc sel v brengen wtten waen
Mit goeder orcond openbaer
Lude riep hi kuwaert nv coomt haer
Coomt voor den coninc haess kuwaert
Die dieren zagen al derwaert
2660[regelnummer]
Hem wonderde wat die coninc woude
Reynaert sprac kuwaert hebdi coude
Hoe beef di so hebt genen vaer
En segt mynen heer den coninc waer
Des maen ic v bider trouwen
2665[regelnummer]
Die gi mynen heer ende mijnre vrouwen
Sculdich zijt van des ic vrage
Al soud my gaen aen mijn crage
Dat auentuerde ic eer ict loge
| |
| |
Ghi hebt my gemaent also hoge
Mynen heer ende mijn vrou sculdich ben
Sprac kuwaert ist dat ict weet
So segt hem weet gi yet wair steet
Krieken pit ist v yet cont
2675[regelnummer]
Jc wist wel ouer .xij. iaer waert stont
Sprac kuwart hoe vraech di so
Het staet int bosch van hulster lo
Op die warand in die woestijn
Jc heb dair geleden mennige pijn
2680[regelnummer]
So mennigen honger ende dorst
Hagel snee ende grote vorst
Dat ict node soude vergeten
Dair en was te biten noch te eten
Hoe mocht ic dan vergeten dies
Plach dair tslaen sijn valsche gelt
Dair hi hem altijt op onthelt
Ende alle die gesellen sijn
Mer dat was eer ic myt rijn
2690[regelnummer]
Mijn geselscap maecte vast
Die my gequijt heeft wt mennigen last
Lieue hont lieue geselle mijn
Gaue god dat gi waert hier
2695[regelnummer]
Ghi zout hier voor desen dieren fier
Onser beider leuen ende spel
Jn sconen rymen vertrecken wel
Dat ic nye in geenre steden
Tegen mijn heer geen zaeck en dede
2700[regelnummer]
Anders dan ic doen mocht myt recht
Gaet weder onder geen knecht
Sprac reynaert kuwaert dat seg ic v
| |
| |
Mijn heer die coninc en begeert nv
2705[regelnummer]
Doe dede kuwart enen keer
Tot dair hi was eer hi quam daer
Reynaert sprac heer coninc ist waer
Dat ic v seide reynaert iaet
Vergeeft dat my ic seide quaet
Reynaert vrient nv besiet
Den raet dair gi mede gaet
Ten put dair die berck staet
2715[regelnummer]
Reynaert sprac heer gi zegt wonder
Waendi ic en seg v waerlic vro
Dat ic myt v wanderen mochte
Also als ons beide dochte
2720[regelnummer]
Ende gijs bleeft al sonder sonde
Ende seggen moet al ist mijn scame
Doe ysegrym een duuels name
Jn die oorde ghinc hier te voren
2725[regelnummer]
Ende hi monick wart bescoren
Doe en conde hem die prouen niet genoegen
Dair hem sess monicken op bedroegen
Hy claechde altoos ende kermde
So zeer dats my ontfermde
2730[regelnummer]
Want hi wart cranck ende traech
Doe halp ic hem als maech
En gaff hem raet dat hi ontran
Hier om bin ic in des paeus ban
Morgen als die son op gaet
2735[regelnummer]
Wil ic te romen om oflaet
| |
| |
Ende van daen keren nvmmermeer
Eer ic so veel heb gedaen
Dat ic myt eren by v mach gaen
2740[regelnummer]
Want het wair v grote blaem
Dat men soude seggen wair ic quaem
Dat gi maket v wandelinge
Mit enen verwaten bandelinge
Die coninc sprac na dat gi zijt
2745[regelnummer]
Te ban. men souts my doen verwijt
Reynaert liet ic v myt my wanderen
Jc sel kuwaert off een anderen
Ten put laten gaen myt my
Reynaert ic rade v dat gi
Heer dair om ist dat ic moet
Te romen wesen so ic eerst mach
Jc en let nacht noch dach
Voor dat ic bin geabsolueert
2755[regelnummer]
Reynaert gi zijt wel bekeert
Dat dunct my tot goeden dingen
God die latet v volbringen
REcht als dese tael was gedaen
Ghinc nobel die coninc staen
2760[regelnummer]
Op een hoge rootze van steen
Ende hiet die dieren al gemeen
Swigen ende sitten neder in tgras
Ellic na dat hi geboren was
Reynaert stont bider conincynnen
2765[regelnummer]
Die hi te recht wel mochte mynnen
Doe sprac die coninc sonder gelijck
Hoort alle gader arm ende rijck
Mijn baroen mijn huusgenoot
2770[regelnummer]
Reynaert staet hier als die boude
| |
| |
Diemen huden hangen soude
Nv heeft hier gedaen te houe
So veel dat ic hem geloue
Mijn hulde ende mijn mynne
2775[regelnummer]
Ende mijn wijff die coninchinne
Heeft so veel gebeden voor hem
Dat ic sijn vrient geworden ben
Ende hi gesoent is tegen my
Ende ic heb hem gegeuen vry
En dair toe geef ic hem een vollen vrede
Ende gebiede v allen by v liue
Dat gi reynaert ende synen wyue
Ende synen kijnderen eer doet
2785[regelnummer]
So wair si comen in v gemoet.
Jst bi nachte ist by dage
Jc en wil oec geen meer clage
2790[regelnummer]
Hy wil hem beteren ic seg v hoe
Reynaert die wil morgen vroe
Palster ende scerp ontfaen
Ende totten paeus te romen gaen
Van danen wil hi ouer zee
Eer hi heeft vol offelaet
Van sondeliker swaerre daet
Dese tael hoorde dat tyeselijn
Ende liep daer was ysegrim
Vuyl katyue sprac hi hoe ist geuaren
Onsalich volc wat doe di hier
Reynaert is meister bottelgier
Jnt hoff ende mogende wttermaten
| |
| |
2805[regelnummer]
Die coninc heeften quijt gelaten
Alle sijn brueken ende misdaden
Ende gi zijt alle drie verraden
Jsegrim sprac hoe mach dat sijn
Jc waen gi ons lieget tyselijn
2810[regelnummer]
Jc en doe seker sprac die rauen
Doe gingen die derwaert scrauen
Die wolf ende brwn ten coninc waert
Tybaert sprac ende was veruaert
Ende in zorgen so wttermaten
Dat hi tot des papen huus liet
Op dat hi reynaerts vrient waer
Hi en weet wat doen van vaer
2820[regelnummer]
Hi claechde gode sijn ellende
Dat hi reynaert ye gekende.
Voor den coninc op dat velt
Ende dranck voor die coninghinne
| |
| |
2825[regelnummer]
Ende sprac myt enen fellen synne
So dat si ysegrim deden vaen
Ende brvnen vangen also zaen
2830[regelnummer]
Worden sy geuangen ende gebonden
Ghi en zaecht nye so verwoede honden
Aen doen meer pinen dan men hem dede
Men bantse vast alle bede
Ja so seer dat si van alder nacht
2835[regelnummer]
Aen hand aen voeten en hadden macht
Sy en mochten niet een lit verroeren
Nv hoort hoe si al voeren
Reynaert diese al had leet
2840[regelnummer]
Van brvnen rug een vel aff
Dat men hem teenre scerpe gaff
Voets lanck ende voets breet
Nv wair reynaert al bereet
2845[regelnummer]
Hoort wat hi dair toe sel doen
Om sijn scoen te gewynnen
Hi sprac totter coninghinnen
Vrou ic bin hier v pelgerym
Hier is mijn oom heer ysegrim
2850[regelnummer]
Die heeft vier vaste scoen
Woud hi my twee dair off doen
Jc naem v ziel in mijn plecht
Want het is ellic goet pelgryms recht
Dat hi gedenc in sijn gebede
2855[regelnummer]
Alles goets dat men hem dede
Gi moget v ziel aen my nv scoeyen
Ende doet my ysegrim mijnre moeyen
Geuen oec twee van haren scoen
| |
| |
Ghi moechtet wel myt eren doen
2860[regelnummer]
Want sy blijft thuus in haer gemaec
Mit dien die coninghynne sprac
Reynaert gi en muecht der niet ontberen
Gy en hebt scoen gemaect van eren
Dair gi v voet gans in hout
2865[regelnummer]
Ouer die berge menichfout
Te treden ouer struuck ouer steen
Gy en moget hebben schoen en geen
Want si sijn vast ende dick hoet gaet
2870[regelnummer]
Die ysegrim ende sijn wijff
Al sout hem gaen aen haer lijff
Elker lijck moet v geuen twee scoen
V hoge bedeuaert mede te doen
NV heeft die valsche pelgerym
Al totten zenen heeft verloren
Van beide sijn voeten voren
Dat vel te samen mytten claeuwen
Ghi en zaget nye vogel so braeuwen
2880[regelnummer]
Die stilre hielt sijn lede
Dan ysegrim die sijn en dede
Dat bloet hem ouer die oren vloeyde
2885[regelnummer]
Most hi gaen leggen in dat gras
Vrou erswijnde die wolfynne
Mit enen zeer droeuen synne
Sy liet hair off doen dat vel
Ende die claeuwen also wel
Nv begonde zeer te zoeten
Reynaert synen droeuen moet
| |
| |
Hoort wat clage hi nv noch doet
Moeye seit hi lieue moeye
Heb di om mynen wille gewesen
Dats my leet sonderlinck van desen
So ist my lief ic seg v twy
2900[regelnummer]
Een die liefste van mynen magen
Dair om wil ic v schoen dragen
Ende gi sult deylen aen perdoen
Dat ic moey myt uwen schoen
2905[regelnummer]
Vrou eerswijn was also wee
Dat sy nau en conde spreken
Ay reynaert god moet ons wreken
Dat gi dus wel ziet uwen wil
Jsegrim die sweech al stil
2910[regelnummer]
Ende sijn gesel brwn voorwaer
Hem beide was te moede swaer
Want si waren gebonden gewont
End had oec dair ter seluer stont
Al dair geweest tybert die cater
2915[regelnummer]
Hy had hem oec gewarmt een water
So dat hi niet en had ontgaen
Hi en had scand en scaey ontfaen
WAt holpt dat ict maecte lanck
Des anderen dages na sonnen op ganck
2920[regelnummer]
Dede reynaert sijn scoene smeren
Die ysegrims te voren weren
Ende synen wiue vrou eerswijnden
Reynaert die deedse binden
Om sijn voeten ende ghinck
Ende sijn wijff die coninghinne
| |
| |
Ende sprac myt bliden synne
Heer god geeff v goeden dach
Ende mijnre vrouwen die ic mach
2930[regelnummer]
Geuen prijs myt groten recht
Nv doet geuen reynaert uwen knecht
Een palster ende scerp ende laet my gaen
Doe dede die coninc vragen saen
Om den paep bellijn den ram
2935[regelnummer]
Ende als hi voor den coninc quam
Sprac die coninc bellijn hier es
Reynaert doet hem een geles
Ende geeft hem scerp ende staff
Bellijn den coninc andwoort gaff
2940[regelnummer]
Lieue heer en derfs doen niet
Want hi seit selue of ghijs gebiet
Dat hi is in des paeus ban
Die coninc sprac bellijn wats dan
Meister gelis doet ons verstaen
2945[regelnummer]
Al had een man alleen gedaen
So veel sonden als al die leuen
Ende woud hi ontfaen ende begeuen
Ende woude dan te biechte gaen
Ende penitencie dair voor ontfaen
2950[regelnummer]
Ende voldoen bi des priesters rade
God die soude hem doen genade
Nv wil reynaert ouer die zee varen
Dair mede mach hi hem wel verclaren
Bellijn sprac den coninc slecht
2955[regelnummer]
Jc en doe reynaert crom noch recht
Ghi en hout my quijt ende scadeloos
Van scadeliker dinck altoes
Voor losevont den prouisoor
Ende voor den biscop prendeloor
2960[regelnummer]
Ende rapiamus sinen deken
| |
| |
Jc en bid v in acht weken
Sprac die coninc aldus veel
Oec had ic lieuer dat v keel
Henge. tis my leet dat ic v bat
2965[regelnummer]
Als bellijn verhoorde dat
Dat die coninc toornich wart
Wart hi alte zeer veruaert
Dat hi was in groten vaer
Ende ghinc staen voor sijn outaer
2970[regelnummer]
Jn sijn boec singen ende lesen
Sulc als hem goet docht wesen
Ouer reynert dies luttel rochte
Het dude also veel alst mochte.
DOe bellijn die cappellaen
Doe henck hi aen reynaerts crage
| |
| |
2980[regelnummer]
Heeft hem gedaen een cleyn palster dair by
Tot synen genuegen doe was hi bly
End al bereet tot sijnre vaert
Doe sach hi ten coninc waert
Ende liet hem ontfallen gevensde tranen
2985[regelnummer]
Die liepen ouer sijn rode granen
Als oft hem iamerde in sijn herte
Van rouwen had hi al den smerte
Dat was dair om en anders niet
Dat hi hem allen die hi dair liet
2990[regelnummer]
Niet en mocht beraden alsulke pijn
Als hi dede brwn ende ysegrijm
Om dat hem dit niet en mocht geuallen
Nochtans stont hi ende bat hem allen
Dat sy voor hem bidden souden
2995[regelnummer]
Also getrouwe als sy wouden
Dat hi voor hem allen bade
Dat oorloff nemen doecht hem te spade
Want hi ghern van danen waer
Hy was altoos in sulken vaer
3000[regelnummer]
Also hi hem seluen sculdich wist
|
|
Auteursrechtelijk beschermd