| |
Reinaerts historie, 1001-2000
Ende alsmen brwn dair vernam
Also berecht van verre comen
Wart dair getwiuelt vanden vromen
Wat dair geweyntelt quam also
1005[regelnummer]
Die coninck verkenden ende was vro
Ende sprac. dits brwn mijn sergant
Deus wie heeften dus genant
Wie heeft hem thooft gemaect so root
Hi is gewont al totter doot
1010[regelnummer]
Jn wat gelage is hi geraect
Mit desen is brwn bi geraect
Voorden coninc ende sprack
Jc clage v heer dit ongemack
En bid v dat gi my wreech hier
1015[regelnummer]
Ouer reynaert dat felle dier
Die my beide mij beide mijn voeten voren
Ende mijn wangen ende mijn oren
Verliesen dede bi synen rade
Die coninc sprac heer god genade
1020[regelnummer]
Hoe dorst dit doen die felle reynaert
| |
| |
Nvmmermeer en moet ic sweert
Gorden aen my noch dragen croon
Heer brwn ic en sel v schoon
Wreken. gi sels my weten danck
Te rade myt alle sijn baroen
Te wreken reynaerts grote ondaet
Doe droech ouer een die raet
1030[regelnummer]
Dat men anderwerff ontbieden soud
Dat hi vmmer te houe quame
Ende recht gaue ende name
Van allen eyssche ende van alre clage
Ende tybaert die cater die boodscap drage
1035[regelnummer]
Tot reynaert want hi is vroet
Desen raet docht den coninck goet.
LJoen die coninck sprac. her tybaert
Al is hi anderen dieren fel
Ende doet gerne dat gi hem raet
| |
| |
En doet hijs niet het is hem quaet
1045[regelnummer]
Ende men sellen derdewarff dagen
Te scanden alle sijn magen
Ende ouer hen rechten myt ongenaden
Ay heer coninck die v dit raden
En hebben niet lieff mijn vrome
1050[regelnummer]
Wat sal ic doen alsic dair come
Door my en doet men of en laet
Seynt dair een ander dats mijn raet
Want ic bin een cleyn dier
Brwn die sterc is ende fier
1055[regelnummer]
En conste reynaert niet verwynnen
Jn welker wijs sel ics begynnen
Neen wats dan her tybeert
Ghi sijt wijs ende wel geleert
Al en si di niet groot wats dan
1060[regelnummer]
Het is mennich die myt listen can
Meer dan sulc myt crachten doet
Tybert sprac na dat wesen moet
Te goede so moetet my vergaen
1065[regelnummer]
Mer my is harde swair te moede
Tybert maecte hem wech myt spoede
Ende tooch te mapertuus waert
Dair hi sel vijnden reynaert
Hy zach van verre ende vernam
1070[regelnummer]
Wair sinte mertens vogel quam
So riep hi al heyl edel vogel
Keer herwaert dinen vlogel
Ende vlicht tot mijnre rechter zide
Die vogel vlooch ende nam sijn lijde
1075[regelnummer]
Op enen boom die hi dair vant
Ende vlooch tybert ter luchter hant
Dit maecte tybaert quaet gemoet
| |
| |
Ende hi ducht te hebben ontspoet
Mer had die vogel ter rechter side
1080[regelnummer]
Geulogen so wair hi blide
Ende van goeden geluc in waen
Nochtans dede hi als die mennich doet
Ende maecte hem seluer goede moet
1085[regelnummer]
Dan hem dat hert van bynnen was
So lang liep hi den draff
Den wech en was hem niet een caff
Ende vant reynaert voor sijn huus
1090[regelnummer]
Alleen staende verweendelike
Doe sprac tybert god die rike
Moet v goeden auont geuen
Die coninck dreiget v van tleuen
En coomdi niet hooff myt my
Tybert neue recht wellecome
God geeff v geluc ende vrome
Wat coste rernaert scone tael
Sijn hert dat is van bynnen fel
Dat sel wel schinen eer si sceiden
Reynaert sprac neue onder ons beiden
Willen wi beide te houe waert
1105[regelnummer]
Mer tauont wil ic sijn v weert
Tot morgen dan ga wi mitten dage
Jc en heb onder alle myne mage
Tybert dair ic my toe verlaet nv
Also wel als ic doe tot v
Hy toonde my so quaet gelaet
| |
| |
Ende hi docht my so sterck
Dat ic niet om dusent merck
Den wech myt hem oec had bestaen
1115[regelnummer]
Mer neue ic wil wel myt v gaen
Dat dunct my den besten raet
Tybert sprac twair beter dat wi
Nv te hant gaen dat duncket my
1120[regelnummer]
Te houe waert onder ons beiden
Want die maend schijnd aender heiden
Also licht oft wair schoon dach
Jc waen dat nyement en sach
Beter weer tot onser vaert
1125[regelnummer]
Neen lieue neue sprac reynaert
Sulc mocht ons bi dage moeten
Hi soude ons herde scoon groeten
Quaem hi bi nacht in ons gemoet
Hi en dede ons nvmmer goet
1130[regelnummer]
Dair om blijft te nacht myt my
Hier is goede spise quaden tijt
1135[regelnummer]
Gi moget eten begeer dijt
Versch ende goet bouen maten
Wat seg di tybert moechdise yet
Tybert sprac ic en machse niet
1140[regelnummer]
Hebdi anders niet in thuus
Dair mede wair ic wel bewaert
Een vette muys sprac reynaert
1145[regelnummer]
Hier woont een paep vaste by
| |
| |
Dair staet een schuer aen sijn huus
Dair in sijn so veel mwys
Dat si niet dragen soude een wagen
Hoe dick hoor ic den paep clagen
1150[regelnummer]
Dat si hem doen so groten scade
Och reynaert neue op genade
Ende op truwen leit my daer
Wildi mvsen myt goeden wille
1155[regelnummer]
Reynaert maect des een gestille
Jc myn muse bouen alle saken
En weet gi niet mvse smaken
Ende wildi mynen wil doen
1160[regelnummer]
So leid my dair die musen sijn
Dair bi mocht gi die hulde mijn
Hebben. al haddi mynen vader
Doot ende mijn geslacht algader
REynaert sprac gi hout v spot
1165[regelnummer]
Jc en doe neue so help my got
Jc maecte v mvsen tauont sat
Wat reynaert neue dat wair veel
Tybert ic waen gi segt in speel
1170[regelnummer]
Jc en doe reynaert bi mijn wet
Had ic een mws en sy wair vet
Jc en gaefse niet om een bisant
So ga wy tybert alte hant
Jc wil v leiden tot eenre stat
1175[regelnummer]
Ende maken v van mvsen sat
Eer ic tauont van v sceide
Reynaert neue op v geleide
Ga ic my v al waert te mompelier
Sa ga wi dan wi sijn nv hier
| |
| |
1180[regelnummer]
Alte lanck sprac reynaert
Dus deden sy hem op die vaert
Ende gingen eer si op hilden
Ter stat dair sy wesen wilden
Dat was tot des papen scwyer
1185[regelnummer]
Die myt eenre steenre mwyr
Al om ende om was beloken
Dair reynaert in was te broken
Opten anderen nacht te voren
Doe die paep had verloren
Hier om was toornich ende gram
Ende had voor dat gat geset
Een strick des voss mede te vaen
1195[regelnummer]
Dus gern wrake hy sinen haen
DJt wiste reynaert wel dit felle dier
Het is beter sprac hi neue al hier
Ende en weest traech noch mat
1200[regelnummer]
Ghi selt dair musen bi hopen gripen
Hoort hoe si van welicheit pipen
Keert weder als gi sijt zat
Jc sel uwes verbeiden voor dit gat
Wi en mogen tauont meer niet sceiden
1205[regelnummer]
Mergen ga wi onder ons beiden
Te samen gi ende ic te houe waert
Tybert hoe coomt dat gi spaert
Coomt des off ende laet ons keren
Tot mynen wiue die ons myt eren
1210[regelnummer]
Ende myt bliscap sel ontfaen
Wil ic tot desen gaet in gaen
Dees papen konnen mennigen quaet
| |
| |
Jc bestaets nv herde node
1215[regelnummer]
Waen tybert gi en waert nye blode
Waen mach v comen desen wanck
Tybert scaemde hem ende spranck
Dair hi in vant seer groot verdriet
Want eer hijt wist was hi int strick
1220[regelnummer]
Geuaen biden hals al wast
Dus huufde reynaert synen gast
Van desen strick was hi in vaer
Hi spranc voort die stric ghinc toe
Ende hem seluen door den noot
Hy maude ende maecte gescal groot
Mit enen herden droeuen gelaet
Dat reynaert hoorde buten gaet
1230[regelnummer]
Die in sijn hert dreef groot spel
Die mvse sijn sy goet ende vet
Dat gi sijn wilbraet aet also
1235[regelnummer]
Hi soude v saus brengen dair toe
So huefschen man is mertynet
| |
| |
Tybert my dunct gi singt als gi et
Doet mens ter heren hooff des
Vergaue god die aelmachtich es
1240[regelnummer]
Dat ysegrim dair bi v waer
Die felle dieff die moordenaer
Jn sulc gemack als gi nv zijt
So wair mijn hert zeer verblijt
So dic heft hi my lede gedaen
1245[regelnummer]
Tybart die niet en kan ontgaen
Dat hi thuus verstoorde al
Ende mertynet dair by ontspranck
Die wel lude riep god danck
1250[regelnummer]
Ter goeder tijt so heeft gestaen
Mijn strick. want nv dair is geuaen
Die hoenre dieff na mynen waen
Nv toe vergelden wi hem onsen haen
MJt dien woorden scoot hi ten viere
1255[regelnummer]
Ende ontstac een stroowisch scyere
Hi wecte moeder ende vader
Ende die kijnder alle gader
Staet op die dieff is geuaen
Doe liepen sy derwaert wel zaen
1260[regelnummer]
Alle die inden huse waren
Selue die paep is op geuaren
Vanden bedde al moeder naect
Ende meertynet die is geraect
Tot tybart ende seide hi is hier
1265[regelnummer]
Die paep spranc after tvier
Ende greep sijns wijffs rocken
Een offerkeers nam vrou Julocken
En deedse barnen mitter haest
Die paep liep tybart alre naest
1270[regelnummer]
Ende ghinc hem mitten rocken slaen
| |
| |
Dair most tybart doe ontfaen
Grote slage op elker syden
Mertinet spranc toe myt nyden
Ende sloech tibart een oge wt
1275[regelnummer]
Die paep stont al mitter naecter wt
Ende hieff op enen groten slach
Dat hi vmmer steruen soude
Dede hi eens deels als die boude
1280[regelnummer]
Datten paep verghinc te scanden
Beide myt clawen ende myt tanden
Scoot hi den paep tusschen die been
Vanden tween dat ronde dinck
1285[regelnummer]
Dat tusschen sijn been hinck
Jn dat budelkijn sonder naet
Desen spronc was den paep quaet
DAt dinck viel neder op die vloer
Vrou Julocke seide ende swoer
1290[regelnummer]
Bider zielen haers vaders
Sy woude dattet hair gecost wair algader
Die offerhande van enen iaer
Ende dat dit niet gesciet en waer
Den paep die scande ende die blame
1295[regelnummer]
Sy sprac in des duuels name
Most dat strick dat sijn geset
Dit is van dijns vaders gewade
Dit is sijn scande ende scade
1300[regelnummer]
Al genase hi vanden wonden
Vmmermeer tot enigen stonden
Blijft hi ten sueten spele mat
Reynaert stont buten voor dat gat
Dair hi alle dese tael hoorde
| |
| |
1305[regelnummer]
Hy loech volna dat hi scoorde
Dat hem achter craecte sijn tauerne
Hy sprac aldus tot synen scherne
Swiget stille Julocke vrouwe
Laet sincken uwen groten rouwe
1310[regelnummer]
Al heeft hi een kul verloren v heer
Dat en scaet hem myn noch meer
Hy sel wel dienen van achter
Ten is der cappellen geen lachter
Dat men lwt myt eenre clocken
1315[regelnummer]
Dus trooste reynaert vrou Julocken
Die hair alte zeer myshielt
Die paep en mochte langer nyet
Staen hi viel al in onmacht
Sy hieffen op ende heften gebracht
1320[regelnummer]
Te bedde doe ginck reynaert
Weder tot sinen castele waert
Ende liet tybert in groter noot
Hy was in vresen vander doot
Mer doe hi se al onledich sach
1325[regelnummer]
Ouer den paep die dair lach
Doe ghinc hi knagen myt groter pynen
So dat hi mitten tanden synen
Dat strick te midden brac ontwee
Doe en wilde hi dair niet letten mee
1330[regelnummer]
Hy spranc gereet al wtten gaet
Ende dede hem wech al sijnre straet
Die tot des conincs hoff lach
Eer hi dair quam so wast scoon dach
Ende die son began te rysen
Ende quam na eens arms wichts wise
Quam hi in dat hoff geronnen
Des papen huus had hi gewonen
| |
| |
By reynaerts hulp had hi veel scanden
1340[regelnummer]
Hem was te broken al sijn lenden
Van slagen mitten enen oge blint
Doet die coninck vernam hi ginc
Dat tybart berecht quam also
Doe was hi toornich ende onvro
1345[regelnummer]
Hy dreichde seer den dief reynaert
Die coninck langer niet en spaert
Ende ontboot te rade sine baroen
Wat sy hem best rieden te doen
Dat men reynaert ten rechte brochte
1350[regelnummer]
Die dus grote ondaet wrochte
DOe spranc voort grymbaert die dass
Die reynaerts brueders sone wass
Ghi heren sprac hi hier is mennich raet
Al wair mijn oom noch so quaet
1355[regelnummer]
Selmen nochtan vri recht voort dragen
So selmen derdewerff oec dagen
Alsmen doet enen vryen man
Ende en coomt hi niet nochtan
So is hi sculdich alle dinck
1360[regelnummer]
Die men voorscreuen den coninck
Wi wil di grymbart datten daecht
Sprac die conick wie is hier
1365[regelnummer]
Off sijn lijff set ter auentuer
Want ic waen hier nyement is so sot
Grymbart sprac so help my got
Jc bin so sot wel ende so coen
1370[regelnummer]
Dese boodscap aen reynaert te doen
Heer coninck heer gebie dijt
Nv gaet grymbert ende sijt
| |
| |
Wel verhoet tegen verraet
Reynaert is loos fel ende quaet
1375[regelnummer]
Ghi behoeft v te wachten wel
Grymbart sprac heer ic sel
Doe ghinc grymbart te maperthuus
Ende vant reynaert in sijn huus
Ende sijn wijff vrou ermelijn
1380[regelnummer]
Die sat al bi hair wiegelijn
En lach in die doncker hagedochte
Teerst dat sy spreken mochte
Gruete hi sijn oom ende sijn moye
1385[regelnummer]
Sprac hi. vanden geruft dair gi in zijt
Mer docht v goet so waert wel tijt
Dat te houe myt my woud comen
Te vertrecken en mach v niet vromen
Dair is so veel ouer v geclaecht
1390[regelnummer]
Hier om sy di voor den coninck gedaecht
Ende verbeiden wi mergen dien dach
So seg ic dat v niet en mach
Geen auentuer meer gescien
Ghi selt in drien dagen sien
1395[regelnummer]
Al om end om beleit v huus
Ende voort casteel van mapertuus
Een galge gerecht ende een rat
1400[regelnummer]
Sel die coninc doen nemen tlijff
Ende selue en moechdi niet ontgaen
Dair om si ist nv best gedaen
Dat gi te houe myt my gaet
Ghi cond doch so mennich quaet
1405[regelnummer]
Dat v licht wel baten mach
| |
| |
So veel auentueren geuallen
Dan off gi quijt ghinct voor hem allen
Ende si alleen in die scande bleuen
1410[regelnummer]
Ghi hebt doch dit meer bedreuen
REynaert sprac gi segt waer
Tis best dat ic myt v ga daer
Want dair is gebrec van mynen rade
Die coninc sel my doch doen genade
1415[regelnummer]
Can ic hem onder die ogen zien
Ende ic mijnre talen mach plien
Al had ic noch meer mysdaen
Want thoff en mach buten my niet staen
Dat bedect die coninc wel
1420[regelnummer]
Al sijn my nv die zommich fel
Dat en gaet hem niet ter herten in
Want sy en weten raet noch syn
Al die raet sluut meest in my
Jn wat houe oec dattet sy
1425[regelnummer]
Dair coningen ofte heren versamen
Dair men subtijt raet sel ramen
Dair moet reynaert die vonde vijnden
Al sijn dair ander dies hem bewijnden
Dat mijn best ende tgaet voren
1430[regelnummer]
Nochtant heeft er veel gesworen
Mijn quaetste te doen die nv dair sijn
Dit maect bedruct dat herte mijn
Want dair veel sijn gemeen
Die mogen meer dan ic alleen
1435[regelnummer]
Dit heb ic anxt sel my dair deren
Nochtant is beter dat ic dair mitter eren
Te houe myt v trecke neue
Ende reden voor my seluen geue
Dan dat ic wijff ende kijnder liet
1440[regelnummer]
Jn anxt. in sorgen. ende in verdriet
| |
| |
Dat al verloren soude wesen
Jc genese so ics mach genesen
Wanneer gi wilt so porren wy
Die coninc is te machtich my
So most ic doen al dat hi woude
Ende want ic dan niet bet en mach
So en is niet beter dan verdrach
REynaert sprac vrou ermelijn
1450[regelnummer]
Jc beueel v die kijnde mijn
Ende bouen al so beueel ic v
Mynen ioncsten soen reynaerdijn
Hem staen so wel sijn granekijn
Jc hoop hi my wel sclachten sal
Ende hier is roosteel een schoon dieff
Desen heb ic wel also lieff
Als yement sijn kijnder doet
1460[regelnummer]
Doe dy mynen kijnderen goet
Ende gans my god dat ic ontga
So selt my gangen also na
Dat ict v weder sel lonen
Mit sueten woorden ende sconen
1465[regelnummer]
Nam reynaert aldus oorloff
Ende rwmde sijns selfs hoff
Seer droef bleef ermelijn
Mit haren cleynen kijnderlijn
Om dat hi sceide van mapertuus
1470[regelnummer]
Ende liet sijns selfs casteel ende huus
Ende als sy een stuck waren gegaen
Reynaert ende grymbart onder hem beiden
Sprac reynaert aldus ende seyde
| |
| |
Van anxte sorch ic ende beue
Want ic in vrese ga vander doot
Ende mijn berouwenisse is so groot
Van sonden die ic heb mysdaen
1480[regelnummer]
Lieue neue ic wil nv gaen
Hier en is geen ander paep nv
Byn ic gebiecht van mynen mysdaen
Misselic hoet myt my wil gaen
1485[regelnummer]
Mijn ziel sel te claerre wesen
Grymbart andwoorde na desen
Oom wil di te biechte gaen
1490[regelnummer]
Ende des so sel di hebben groot looff
Dat weet ic wel sprac reynaert
Nv hoort na my neue grymbaert
Confiteor tibi pater mater
Dat ic den otter ende den cater
1495[regelnummer]
Ende alle dieren heb mysdaen
Des wilic gern in boete gaen
Wildi biechten dat segget my
Jn duutsche so mach ict verstaen
1500[regelnummer]
Reynaert sprac ic heb misdaen
Tegen allen dieren die nv leuen
Bidt hem dat sijt my vergeuen
Ende want ic mynen oom brwn
Al bloedich maecte syne crwn
1505[regelnummer]
Ende tybart leerdic muse vaen
Dair icken seer dede slaen
Want icken int strick lopen dede
Oeck heb ic si er misdaen mede
| |
| |
Cantecleer ende sijn kijndere
1510[regelnummer]
Waren sy meerre ofte mynre
Vmmer maecte icse hem loss
Mit recht claecht hi ouer die voss
DJe coninc en is my niet ontgaen
Jc heb hem dicke scand gedaen
1515[regelnummer]
Ende synen wyue der coningynnen
Dat sy spaede sel verwynnen
Sy sijn gescandaliseert bi my
Noch heb ic dat seg ic dy
1520[regelnummer]
Dan ic soude seggen mogen
Dat icken oon hiet dat was verraet
Jsegrym die my niet en bestaet
Jc maecten monick ter elmaren
Dair wi beide begeuen waren
1525[regelnummer]
Dat hem seer quam te pynen
Jc dede hem aen die cloc lynen
Bijnden beide syne voeten
Dat docht hem wesen seer soete
Dat hijt vmmer woude leren
1530[regelnummer]
Mer dat was luttel tsijnre eren
Want hi lude so wttermaten
Dat alle die lude bider straten
Diet hoorden worden dair off in vaer
Ende waenden dat die duuel waer
1535[regelnummer]
Sy liepen dair sijt luden hoorden
Ende eer sy conden in corten woorden
Geseggen ic wil my begeuen
Was hem wel na genomen tleuen
Jc dede hem off bernen thaer
1540[regelnummer]
So nau der vel dattet wel naer
Die swaerde aenden liue cramp
Synt leyd ic hem dat was sijn ramp
| |
| |
Visschen vangen op enen dach
Dair hi ontfenck mennigen slach
1545[regelnummer]
Oec leid icken tes papen van vyanoys
Jn al dat lant van vermedoys
En woonde geen pape riker
Dese paep had enen spiker
Dair mennich goet barm in lach
1550[regelnummer]
Dair ic my dicke op te saden plach
Aenden kelre had ic een gat
Selue gemaect ende in dat
Dede ic ysegrim gaen crupen
Dair hi rvntvleisch vant in cupen
1555[regelnummer]
Ende vetter vercken also veel
Die liet hi gaen al door sijn keel
So groten hoop bouen den mate
Niet wt en mocht dair hi in quam
1560[regelnummer]
Dat hem sijn groten buuck benam
Doe most hi clagen sulck gewyn
Want hi hongerich dair quam yn
En mocht hi sat niet comen wt
Jc ghinc ende maecte groot geluut
1565[regelnummer]
Jn dat dorp ende groot geruchte
Nv hoort hoe ict dair toe brochte
Jc liep dair die paep sat
Ende voor hem stont een scoon cappoen
1570[regelnummer]
Dat was een dat beste hoen
Dat men wist in enich lant
Dat hoen ic ter vaert prant
Ende liep heen al dat ic mochte
Doe maecte die paep groot geruchte
1575[regelnummer]
Ende riep lude vanck ende slach
Jc waen nye man sulc wonder sach
| |
| |
Dat my een vos roofft van mijn cappoen
Jn mijn huus wie zach ye man so koen
Dieff ende ic zach selue oec toe
1580[regelnummer]
Sijn tafelmes greep hi doe
Ende werp na my mer ic ontvoer
Dat mess bleeff steken in die vloer
Hi stiet die tafel dat sy vlooch
Ende volchde my myt stemmen hooch
Jc liep voor ende hi my na
Ende myt hem luden een groot getal
Die mijn quaetste meenden al
SO lange liep ic dat ic quam
Dat hoen liet ic vallen dair
Wat het was my alte swair
Des most ics mijns ondanx laten
Ende ic liep henen mijnre straten
1595[regelnummer]
Doort gat. dat ic wesen woude
Ende doe hi thoen op boren soude
Dit heeft die paep gerynck vernomen
Tot allen die myt hem waren comen
Ryepen lieue vrienden slaet
1600[regelnummer]
Hier is wolff een dieff quaet
Siet dat hi v niet ontgaet
Doe scoten sy hem alle na
Mennigen slach dat sy hem gauen
1605[regelnummer]
Ende maecten so groot geluut
Dat alle die gebuer quamen wt
Ende maecten cont ouer al geheel
Dair most hi van mennigen steen
Den worp ontfaen ende mennigen slach
1610[regelnummer]
So dat hi neder viel ende lach
| |
| |
Dae wasser mennich die aen hem scoot
Ende sleepten myt groten geruchte
Ouer steen ende ouer struuck
1615[regelnummer]
Buten den dorp in een graft
Dair lach hi alle die nacht
Jn onmacht ender ouerdoot
Ende ic en weet hoe hi ontvoer
Synt verwerff ic dat hy my swoer
1620[regelnummer]
Sijn hulp te doen een iaer omtrent
Mer dat was op een conuent
Dat icken hoenre soud maken sat
Doe leyd icken teenre stat
Dair ic hem dede verstaen
1625[regelnummer]
Dat seuen hennen ende enen haen
Ende dair stont een valduer by
Op dat huus so clommen wy
1630[regelnummer]
Jsegrym end ic dair bouen
Jc seide hem woude hi my gelouen
Dat hi croop al in die duer
Al dair so soud hi vinden vuer
Van vetten hoenre sijn gevoech
1635[regelnummer]
Ter dueren ghinc hi ende loech
Een deel croop hi in myt vaer
Ende ghinc tasten haer en daer
Doe sprac reynaert wi sijn vermelt
Off het is boert dat gi my telt
1640[regelnummer]
Want wat ic zueck ic en vijnd niet
Jc sprac oeck wats gesciet
Men moet wel pinem om gewyn
Jc hebse wech die dair saten voren
| |
| |
1645[regelnummer]
Dus liet hem ysegrim verdoren
Dat hi die hoenre te veer in sochte
Jc zach dat ic hem honen mochte
En stieten dat hi ouer voer
En quam geuallen op die vloer
1650[regelnummer]
Want die haenbalc was zeer smal
So dat hi viel enen groten val
Dat si ontsprongen al die dair sliepen
Die zommich totten vierwart liepen
Om te weten wat duer dat gat
1655[regelnummer]
Geuallen wair si en wisten wat
SJ stonden ende onstaken lucht
Een ygelic die was beducht
Doe sy en sagen doe wart hi oeck
Geslegen. gewont. al totter doot
1660[regelnummer]
Jc hebben gebrocht in menniger noot
Jc souder noch wel door comen
Waert dat ic dair wat om dochte
Veel meer dan icker voort brochte
1665[regelnummer]
Jc selse v efter wel ontbijnden
Ende oec heb ic myt vrou eerswijnden
Jc woudet achter wair gebleuen
Het is my leet mer tiss gedaen
1670[regelnummer]
Want si dair scande off had ontfaen
So veel dats my seer verdriet
Oom dit en versta ic nyet
Jc heb mysdaen myt synen wiue
Ghi biecht recht of gi een scyue
1675[regelnummer]
Jn die hant hielt after meed aen te gaen
Het is al buten mijn verstaen
Jc en weet waer gi die tale keert
Kyr lieue neue her grymbeert
| |
| |
Wair dat niet scande groot
1680[regelnummer]
Dat ic die reden seide al bloot
Jc heb geslapen bi mijnre moeyen
Jc bin v oom v souds vernoeyen
Spraeckic van vrouwen dorperheit
1685[regelnummer]
Al dat ic kan gedencken nv
Absolueert my nv dat ic bidic v
Ende set my dat v duncket goet
Grymbert was listich ende vroet
Ende brac een rijs van eenre hage
1690[regelnummer]
Ende sprac om nv slaet drie slage
Op v huut myt deser gheerde
Dair na legt se neder op die eerde
Ende sprinct dair driewarff ouer aen een
Sonder sneuelen off bugen been
1695[regelnummer]
Dan kuste se vriendelic sonder nijt
Jn teiken dat gi gehoorsam zijt
Hier mede sidi van alre smet
Quijt ende van allen sonden
1700[regelnummer]
Die gi ye gedeed voor dese stonde
Want ic vergeefse v altemael
Reynaert was blide van deser tael
Ende dede dat hem sijn neue riet
Doe sprac grymbert oom nv siet
1705[regelnummer]
Dat gi voort aen doet goede werken
Leest v salmen ende gaet te kerken
Vast ende viert die heilige dagen
Ende wijst die wegen die v vragen
1710[regelnummer]
Ende versweren v bose leuen
Rouen stellen ende verraden
So suldi comen tot gemaden
| |
| |
Dit geloofde hem al reynaert
Doe gingen si te houe waert
1715[regelnummer]
BEsiden den wech dair sy ronnen
Stont een clooster van swarten nonnen
Dair mennich ganss ende hoen
Ende mennige hen ende cappoen
Dair plegen te wesen bynnen mveren
1720[regelnummer]
Die wiste die felle creature
Reynaert sprac totten dass
Hier besiden ouer dit pass
Dair leit onse rechte straet
Ende myt dusdanigen beraet
1725[regelnummer]
Leide hi hem neuen der mueren
Dair die hoenre bider schueren
Ghingen weiden haer ende daer
Der hoenre wart reynaert gewaer
Sijn ogen begonden al om te gaen
1730[regelnummer]
Buten hem allen ginck een haen
Die vet was groot ende ionck
Dair na gaff reynaert enen spronck
So dat hem die plumen stouen
Grymbert sprac gi dunct my douen
1735[regelnummer]
Onsalich oom wat wildi doen
Jn alle die grote sonden slaen
Dair gi v biecht off hebt gedaen
Dat mach v zeer wel rouwen
1740[regelnummer]
Reynaert sprac in rechter trouwen
Jc hads vergeten wel lieue neue
Bidt god dat hijt my vergeue
Jc en doet voort nemmermeer
Doe deden sy weder enen keer
Hoe dicke sach reynaert ouer rugge
| |
| |
Weder dair die hoenre gingen
Hy en conde hem seluen niet bedwingen
Hy en most sijn oude sede plegen
1750[regelnummer]
Al had men hem thooft off geslegen
Het had ten hoenre wart geulogen
Also verre alst had gemogen
Grymbaert zach wel dat gelaet
Ende hi sprac vuyl onreyne vraet
1755[regelnummer]
Hoe laet gi v ogen ommegaen
Reynaert sprac neue tis mysdaen
Dat gi myt uwen ouerlopende woord
My wt mynen gebede dus stoort
Laet my lesen een pater noster te trooster
1760[regelnummer]
Voor der hoenre zielen vanden clooster
Die ic dicke heb verraden
Mit mijnre listen off heb gewonnen
1765[regelnummer]
Grymbert balch hem mer reynaert
Had altijt thooft ten hoenre waert
Tent sy quamen ter rechter straten
Die sy te voren hadden gelaten
Dair keerden sy ten houe waert
1770[regelnummer]
Och hoe zeer beefde reynaet
Doe hi ten houe began te naken
Dair hi zeer in waende mysraken
DAt eerst dat in thoff was vernomen
Dat reynaert dair in was comen
1775[regelnummer]
Mit grymbaert synen neue die das
Jc waen wel datter nyement en was
So arm off so cranck van magen
Sy en keerden hem ter clagen
Ende altemael tegen reynaert
1780[regelnummer]
Nochtan dede hi als die onveruaet
| |
| |
Ende geliet bet dan hem was
Ende hi ginck myt synen neue den das
Herde fierlic door die hoge straet
1785[regelnummer]
Als off hijs conincs zoen wair
Ende hi oec van enen hair
Tegens nyement en had misdaen
Voor nobel den coninck ginck hi staen
1790[regelnummer]
Ende seide god gruet v heer coninck
Jc gruet v gerne ic hebs recht
Ten had nye coninc enen knecht
Als ic v ye was ende noch ben
1795[regelnummer]
Tis dicwil worden aenschijn
Nochtan die sulc die hier sijn
Souden my gern v hulde rouen
Mit logen woudijs hem gelouen
Mer neen gi niet god moets v lonen
1800[regelnummer]
Het en betaemt oec niet der cronen
Dat gi den scalcken en den fellen
Te licht gelooft van dat si tellen
Nochtan wil ic gode clagen
Dair isser te veel in onsen dagen
1805[regelnummer]
Die myt boosheit die sy connen
Die vorder hant hebben gewonnen
Dat sy so ver sijn comen bouen
Die scalke sijn in dien geboren
1810[regelnummer]
Dat sy den goeden beraden thoren
Dat wil god wreken aen hair leuen
Ende moet sulken loon des geuen
Als sy van recht wel sijn waert
Die coninck sprac ay reynaert
| |
| |
Mer ten baet v niet een caff
Jc en ward bi smeken niet v vrient
1820[regelnummer]
Dat gi my dicwijl heb gedient
Dat wart v nv te recht gegouden
Gy hebt den vrede wel gehouden
Dien ic geboot ende had gesworen
1825[regelnummer]
Sprac cantecleer die dair stont
Die coninck sprac hout uwen mont
Her cantecleer laet my spreken
Jc moet andwoorden op sijn treken
Quaet dieff sprac hi fel reyneert
1830[regelnummer]
Dat gi my lief hebt ende weert
Dat heb di inden lachter mijn
Mynen geboden gedaen aenschijn
Aen arm man tybaert ende bruun
Die noch al bloedich is die cruun
1835[regelnummer]
Jc en wil niet veel scelden
Mer ic denck v dies te gelden
Sprac reynaert heer of brune
1840[regelnummer]
Noch al bloedich wair die crune
Heet coninc wat bestaet my dat
Off hi lantfreits honich at
Ende hem die keer lachter deden
Noch heeft brwn so stercke leden
1845[regelnummer]
Was hi geslegen of versproken
Wair hi goet hi had gewroken
Efter van tybert die cater
| |
| |
Die ic herberchde ende wel ontfinck
1850[regelnummer]
Ende off hi wt om stelen ghinck
Tot des papen huus sonder raet
Ende hem die paep dede quaet
Bi lode soud ic des ontgelden
So mocht ic mijn geluc wel scelden
1855[regelnummer]
Nie dair bi heer coninc lyoen
Wat gi wilt dat moechdi doen
Hoe groot hoe goet mijn sake sy
Ghi moecht my vromen ende scaden
1860[regelnummer]
Wildi my zieden ofte braden
Jc en mach v niet ontwenden
Ghi zijt sterc ende ic bin cranck
1865[regelnummer]
Mijn hulp is cleyn die v is groot
Twaren al sloech di my doot
Dat wair een crancke wrake
Recht in deser seluer sprake
Spranc op bellijn die ram
1870[regelnummer]
Ende sijn oey die myt hem quam
Bellijn sprac nv toe gawi
Al voort myt onser clagen
Ende brwn spranc op myt sinen magen
Die haze en dat euerswijn
Ellic wilde in die clage sijn
Pantheer die kemel ende dat brvneel
1880[regelnummer]
Die ganss dat tijtsel ende tlampreel
Herri die ezel. boreel die stier
Dat hermel. die wesel waren oec hier
| |
| |
Ende cantecleer ende sijn kijnder
Die claechden zeer haren hijnder
1885[regelnummer]
Ende maecten groot veder slach
Dat knoesel ende een cleyn beiach
Die liepen oec mede in dese scaer
Voor haren heer den coninc staen
1890[regelnummer]
Ende deden voss reynaert vaen
NV ginct hier op een perlement
Die dieren die reynaert stonden omtrent
Willen hem sijn lijff off wynnen
Wat talen dat sy op hem begynnen
1895[regelnummer]
Dair gaff hi elken op andwoort
| |
| |
Nye en quam man die ye hoord
Scoonre ontscout ende meerre clage
Dan men en dede in dien dage
Ja van sulken wilden dieren
1900[regelnummer]
Van nauwen rade ende subtijl visieren
Wart dair geuonden op dien dach
Jn orconde diet hoorde ende sach
So wie een zaeck ziet off hoort
Mach wel gelouen ende seggen voort
Jc wilt v corten ende seggen twaer
Hoet myt reynaert dair verginck
Des conincs raet ende die coninck
Die hoorden getuge van sijnre misdaet
1910[regelnummer]
Het ginck myt hem alst dicwil gaet
Die crancste heeft die mynste crode
Sy gauen oordel dat men dode
Ende hangen soud by sijnre kelen
Doe ginct myt hem al wtten spele
1915[regelnummer]
Hem en mochten helpen gene treken
Hoe scoon hi oec conde spreken
Dat oordel dat dair gewijst was
Dat most wisen grymbaert die das
Ende een groot deel van reynaert magen
1920[regelnummer]
En mochten niet zien oft verdragen
Si namen oorloff ende waren onvro
Ende rwmden des conincs hoff
Die coninc bedocht hem wel dair off
1925[regelnummer]
Hy mercte hoe mennich iongelinck
Al screyende van dane ghinck
Die reynaert al na bestonden
Doe dochte hi myt vroeden gronde
Hier toe hoorde wel ander raet
| |
| |
1930[regelnummer]
Al is reynaert fel ende quaet
Hy heeft mennigen goeden maech
Tybert sprac hoe si di dus traech
Her ysegrim ende her brwn
Hier is reynert ontsprinct hi
Ende hi ontcoomt wt desen noot
Sijn listen die sijn so groot
Ende hi weet so mennigen keer
1940[regelnummer]
Hy en wart geuangen nemmermeer
Selmen hangen wat beyd di dan
Ende eer men bereiden can
Jsegrim die was zaen bedacht
1945[regelnummer]
Ende sprac hier is een galge bi
Ende myt desen woorden versuchte hi
So dattet tybert wart ontwaer
Ende sprac tybert gi zijt in vaer
Her ysegrim ofs v gedochte
1950[regelnummer]
Gedenct v niet dat gi eens brochte
Reynaert ende selue mede ginck
Dair men beide v brueders hinck
Het wair wel tijt soud gijs hem dancken
1955[regelnummer]
Wair di oec goet het wair geschiet
Hij en wair oec noch ontgangen niet
ISsegrim balch hem ende sprac
Gi maect ons allen groot getrac
Her tybert hadden wi een strop
1960[regelnummer]
Het wist lange reynaerts crop
Wat sijn lijff mochte wegen
Reynaert die lange had geswegen
Sprac. ysegrim cort mijn pijn
| |
| |
Tybert heeft een sterke lijn
1965[regelnummer]
Die hem omtrent die keel neep
Tot des papen huus dair hi so peep
Doe hi den paep sijn cul of beet
Hi can wel clymmen hi sel gereet
Die lijnde op dragen hi is so snel
1970[regelnummer]
Her ysegrim het voecht v wel
Ende brwn dat gi doet v neue
Het is my leet dat ic so lange leue
Haest uwer gi zijt dair toe geset
Tis quaet dat gi so lange let
1975[regelnummer]
Brwn gaet voor ende leyt my
Wacht wel dat hi v niet ontgaet
Brwn sprac dat is die beste raet
Die ic ye gehoorde die reyer seit
1980[regelnummer]
Ende ysegrim beual gereit
Al synen vrienden ende magen
Dat sy wel tot reyner zagen
Ende dat sy hem traden also na
Dat hi hem vmmer niet ontga
1985[regelnummer]
Ende sonderlinge sinen wiue
Hiet hi als bi haren liue
Dat sy en vaste hielden biden baerde
Ende sijns wel zeker namen waerde
Dat hi hem vmmer niet ontspringe
1990[regelnummer]
Reynaert hoorde al dese dinge
Het dede hem zeer nochtan sprac hi
Och lieue oom my duncket dat gi
V seer pijnt om myne scade
Dorst ic by haluer genade
1995[regelnummer]
Al is v lief tot mijnre armoede
Jc weet wel soude v wijf mijn moeye
Na recht dencken om oude daet
| |
| |
Sy en dede my nvmmer quaet
Doch ic bynt dairt nv ouer gaen moet
2000[regelnummer]
Ende off gi niet al v quaeste en doet
|
|