Refereynen ende liedekens

§ Refereyn 46.

GOd heeft den Mensche een Natuere gegeuen // reyn
Redelijck, wijs, Minor mundus ghenaemt // iet:
Want van al dat ter Węrelt heeft t'leuen // pleyn
Wort in hem beuonden, met verstant befaemt // siet,
Een Regeerder (dwelck God hen ongeblaemt // riet)

[fol. 106v]

 

Uan allen Natueren, int Uerstant // slecht,

 

Onredelick doende dat den Mensch betaempt // niet,

 

Die Kennisse van al heeft, als een playsant // knecht,

 

Opgroeyende in Wetenschap, abundant // recht

 

Naeder Natueren, maer t'misbruyck obstinaet // fel,

 

Die moordadichlijck sondich, ignorant // vecht

 

Teghen den Natuerlijcken reghel en staet // wel

 

Bouen maten gebruykende (dwelck bringt smaet // snel)

 

Daer t'Natuerlijck leuen by neemt sijn groeytsele,

 

Dit doet Natuere crincken (een desolaet // spel)

 

D'ouerdadich Ghebruyck van s'Leuens voetsele.

 

 

 

Smenschen Natuere, groeyt deur spijse en drank // jent

 

Matelijck genut met danckbaerheden // groot,

 

Dwelck d'ooghen claerheyt, in haer bedwanck // sent,

 

T'herte wort vrolijck, gherust vol vreden // bloot,

 

T'ghebeente is wackere, in gheenen lede // noot,

 

Den Sin verscherpt in const en practijcke // claer:

 

T'coleur is leuende, ter rechter steden // root,

 

Uan reghel en mate, slaende gheen swijcke // maer

 

Met Ouerdadicheyt (sonder ghelijcke // daer)

 

T'Uoetsel des Leuens ghebruykende // bat,

 

Bringt ancxt, verdriet, druck, int versijcke // naer

 

T'herte is swaricheyt ontpluyckende // plat,

 

T'Ghesichte verduystert, en is smuyckende // wat:

 

Den Adem die stinckt, schout sulcx ontmoetsele,

 

Natuere meest crincken doet (duyckende // mat)

 

D'ouerdadich Ghebruyck van s'Leuens voetsele.

 

 

 

Wie heeft weedom? wie heeft pijne // clachtich?

 

Onghetemperde hitte, die moordadich // blaect,

[fol. 107r]

 

Opswillinghe als den Fenijne // crachtich:

 

Heuet niet die? die onuersadich // smaect

 

Den Wijn? die t'herte onghenadich // maect:

 

Iay, den Mont vervuylt, de crachten verharen // al,

 

Dus schout ouerdaet, weest sober, gestadich // waect,

 

Sterct recht het herte: lijf, siele weluaren // sal.

 

Wee die droncken maken, rasende scharen // mal,

 

Ghy verbittert het Herte, de Sinnen // draeyen:

 

Dus vliet Gulsicheyt boos, den swaren // val,

 

Doet het quaet wech, wilt deucht vol minen // saeyen,

 

T'Uleesch wercken die vierich van binnen // laeyen:

 

Wilt in v dooden om v versoetsele,

 

Soo let v niet (wilt v deur d'bekinnen // paeyen)

 

D'ouerdadich Ghebruyck van s'Leuens voetsele.

§ Prince.

Des Menschen Natuere is brooscher dan een // ijs,

En deur Ouerdaet wort de Natuere gevexeert // hier,
Besiet de Rechabiten, die in tghemeen // wijs
Schouden Ouerdaet, het ghetribuleert // dier,
Haers Uaders beuel hebben sy ghecrooneert // schier:
Hierom wilt oock waken, en sober wesen // ghy,
Schorst op de Lendenen des Uerstants, doceert // fier
Een ghereghelt Leuen, reyn wtghelesen // vry:
Want dat bouen maten geschiet, bringt in desen // by
Crinckinghe der Natueren, en den gheest // sinckt,
Maticheyt maket t'bloet ghepresen // bly,
Ouerdaet doet dat den Mensche als een beest // stinckt
Uol van vergheeffenisse, vry sulck tempeest // minckt:
Maer soeckt des Lijfs en der Sielen behoetsele,
Want smenschen Natuere aldermeest // crinckt
D'ouerdadich Ghebruyck van s'Leuens voetsele.