Over Roberto Bazlen
‘Geschriften’ van Roberto Bazlen
Roberto Calasso
roberto bazlen publiceerde tijdens zijn leven niets. Toch kunnen we zeggen dat zijn leven altijd met boeken te maken heeft gehad. Dus is voor velen het beeld ontstaan van een onvermoeibaar ontdekker en promotor van boekwerken, van auteurs. We hoeven echter maar een willekeurige bladzijde van deze Geschriften open te slaan, om vast te stellen dat dat beeld onvolledig en misleidend is. Het opmerkelijke is niet zozeer dat hij die boeken waardeerde en begeleidde (dat waren ten slotte de essentiële boeken van onze tijd, en zijn suggesties konden alleen in een land met een vastgeroeste, bekrompen cultuur zo lang excentriek lijken); opmerkelijk is dat een zó levend leven (voor hem het hoogst bereikbare: ‘Ooit werden mensen levend geboren en stierven we stukje bij beetje; tegenwoordig worden mensen dood geboren - een enkeling slechts slaagt erin stukje bij beetje levend te worden’), een zo zinderende intelligentie, een zo onmiskenbare roeping tot het sjamanendom hun voornaamste praktische uitingsvorm zouden vinden in die activiteit: het begeleiden van boeken. Als Taoïst (de enige definitie die we op hem kunnen toepassen zonder hem onrecht te doen), had Bazlen van Zhuangzi geleerd dat de wijze zo min mogelijk sporen nalaat: de boeken waarover hij sprak en die hij begeleidde waren zijn sporen. Verder is alles wat hij heeft geschreven een reeks ‘noten zonder tekst’: lichtvoetige, scherpzinnige aantekeningen, in narratieve, aforistische of briefvorm, allemaal te lezen als aantekeningen bij een denkbeeldige wetenschap van de autotransformatie. Een wetenschap die zich, als ze zou bestaan, niet in geschreven vorm zou manifesteren, en zich, aangezien ze denkbeeldig is, in het geschreven woord slechts op uiterst bescheiden, uiterst subtiele wijze manifesteert.
Flaptekst bij Scritti, 1984 (Adelphi, ‘Il ramo d'oro)
Auteursrechtelijk beschermd