Piet Meeuse over La Mounine van F. Ponge
Le parti pris des choses, het werk waarmee Francis Ponge (1899-1988) in 1942 bekendheid kreeg in Frankrijk, bezorgde hem ook de reputatie van ‘dichter van de dingen’. Deze bundel (onder de titel Namens de dingen in het Nederlands vertaald) bevat zorgvuldig gecomponeerde teksten over simpele zaken als een kaars, een sigaret of een sinaasappel, maar ook minder grijpbare dingen als bijvoorbeeld regen. In de loop van de jaren twintig en dertig had Ponge, werkend aan deze teksten, een heel eigen poëtica ontwikkeld: hij stelde zich ten doel, voor elk te beschrijven ding een eigen taal uit te vinden. Een taal die de eigenschappen van de dingen zo goed mogelijk zou nabootsen in tekstuele eigenschappen.
Maar tegen de tijd dat Le parti pris... eindelijk verscheen (de publicatie was jaren opgehouden) bevredigde zijn aanvankelijke werkwijze hem al niet meer. Hoe geslaagd de resultaten vaak ook waren, dat resultaat interesseerde hem minder dan de worsteling met de taal en met de dingen die eraan vooraf ging. Na de gesloten (voltooide) teksten van Le parti pris... kondigde de bundel Proêmes (1948), die veel poëticale teksten bevat, al een ontwikkeling aan in de richting van meer open teksten: protocols, bestaande uit een reeks notities die het proces van het zoeken naar de juiste formulering laten zien.
Zo'n tekst is ‘La Mounine’, opgenomen in de bundel La rage de l'expression (1952). Het is het verslag van de poging om een gedicht te schrijven over een Provençaalse hemel, zoals hij die zag vanuit een rijdende bus. Van mei tot augustus 1941 probeert hij steeds opnieuw de bijzondere gewaarwording van dat moment te benaderen - ongeveer zoals Cézanne (die ook in de tekst opduikt) steeds opnieuw zijn Mont St. Victoire probeerde te schilderen.
Dat deze tekst (net als ‘Le carnet du bois de pin’, ook opgenomen in La rage de l'expression) nog dateert van vóór de verschijning van Le parti pris des choses laat zien dat de publicatie van zijn werk vaak sterk achterliep op de ontwikkeling van zijn dichterschap.
Auteursrechtelijk beschermd