Raster. Nieuwe reeks. Jaargang 1992 (nrs. 57-60)

[p. 101]

Marga Minco
Een ogenblik

Voor mij uit liepen een man en een vrouw met tussen hen in een kind dat ze stevig bij de hand hielden. Het was nog vroeg in de ochtend, maar toch verbaasde het me dat wij, in de anders zo drukke winkelstraat, de enige voetgangers waren. Hoewel het een brede stoep was liepen ze aan de uiterste kant, of ze langs de winkelpuien zoveel mogelijk ruimte wilden overlaten, met opzet enige afstand tot de etalages houden, of eventuele winkelende passanten niet in de weg lopen. Maar er kwam niemand voorbij en ook in de verte zag ik geen mens aankomen.

De vrouw, aan de linkerkant, raakte bij elke stap met haar linkervoet de trottoirband en tikte met een rood/wit gestreepte stok tegen de grijze rand. Ze was tenger, droeg een gebloemde rok, een witte bloes en om haar taille een ceintuur van een glanzend rode stof, op de rug in een strik geknoopt. De man hield zijn hoofd enigszins hellend achterover, of hij bezig was de lucht af te tasten; zijn lichtgrijs katoenen jasje vertoonde dwarse kreukels, evenals zijn donkere broek. Maar zijn bruine schoenen leken nieuw en glommen of ze pas gepoetst waren. In zijn rechterhand hield hij een schooltas, waarvan de leertjes, kennelijk half vastgegespt, met de uiteinden een stuk omhoog staken. Bij iedere stap zette hij zijn voeten recht voor elkaar, als iemand die zichzelf heeft opgedragen over een rechte lijn te lopen en daar niet van mag afwijken.

Het kind, een meisje met korte blonde vlechtjes, droeg een rood gestippelde jurk, witte sokjes en zwarte lakschoenen met riempjes over de wreef. In haar poging de anderen zo goed mogelijk bij te houden, boog ze telkens haar romp naar voren, strekte haar ellebogen zijwaarts en deed twee stappen tegen de ene van de anderen. Een enkele keer wisselde ze het af, helde nog meer voorover en maakte één grote stap. Haar vlechtjes zwiepten heen en weer. Af en toe leek het ook of ze een huppelpasje wilde maken, maar zich dan bijtijds realiseerde dat ze haar taak als begeleidster niet mocht vergeten.

De man en de vrouw begonnen over het hoofd van het kind een levendig gesprek te voeren, hun gezichten schuin naar elkaar toegewend, of ze de reactie van hetgeen ze elkaar vertelden op elkaars gezichten wilden aflezen. Soms lachte de vrouw en dan kon ik haar profiel zien, een korte

[p. 102]

neus die bij het lachen even werd opgetrokken, de bolling van een ronde wang. Ondertussen probeerde het meisje haar linkerhand los te wringen, bijna achteloos leek haar poging, of het haar opnieuw ontschoten was dat ze niet zomaar werd vastgehouden, of ze lukraak kon wegrennen, zoals bij een wandeling een kind uit de handen van de ouders schiet, voor hen uit rent, uitdagend roepend: pak me dan als je kan.

Misschien wilde ze even haar sok optrekken of kriebelde er iets in haar hals. Toen het haar niet lukte keerde ze zich naar de andere kant, zwengelde haar arm heen en weer, trok aan de hand van de man, die niets scheen te merken en de hare in een stevige greep hield. Ik kreeg de indruk dat ze wilde blijven staan, haar pas inhouden. In ieder geval moest ze een stap inhalen, wilde die in een keer nemen, als een stap over een hindernis met krijt op stoeptegels getekend; een hinkelsprong met één been van het ene vak naar het andere. Ze herstelde zich, boog over de hand van de man en wreef haar neus er krachtig overheen. Meteen daarop maakte ze dezelfde beweging naar links en streek haar neus over de vingers van de vrouw. Daarna keek ze weer recht voor uit, met gestrekte hals waaromheen een wit kraagje zat, met kleine steekjes gehaakt. Door iemand die van een geduldig werkje hield.

Zoals mijn moeder. Ze had een haak-periode. Ze zat in de serre vlak bij de tuindeuren te haken in een rieten stoel omringd door knotten wit garen. Kraagjes voor op onze nieuwe jurken en bloesjes, die mijn zusje en ik gelukkig niet naar school aanmochten, maar wel op zaterdag en de feestdagen moesten dragen. Met het witte garen om haar wijsvinger gedraaid bewoog ze de haaknaald razend snel heen en weer. Je kon nauwelijks zien hoe die lussen, de kantsteek, de enkele en de dubbele stokjes ontstonden. Alleen het lapje werd langer, groeide onder haar vingers als een rol wit kastrandpapier dat wordt afgewikkeld. Na de kraagjes kwamen de kleedjes, van nog dunner garen in nog kleinere steken en inge-wikkelder patronen. Overal in het huis stonden grote kartonnen borden waarop de kleedjes met spelden gespannen werden. Iedereen in de familie was er al van voorzien. Tot mijn vader er een eind aan maakte, hij kreeg kennelijk genoeg van al dat haakwerk in huis. ‘Hou daar eens mee op, je bederft je ogen ermee,’ zei hij.

Het drietal was dichter naar de huizenkant gaan lopen. Voor de deur naast een etalage met fototoestellen bleven ze staan. De man nam een sleutel uit zijn zak, tastte naar het slot en opende de deur. De vrouw aaide over het hoofd van het meisje, opnieuw lachte ze. Ze had een brede

[p. 103]

mond met een regelmatig gebit. De man duwde de deur verder open en stapte naar binnen, daarna volgde de vrouw en tenslotte het kind. De steile trap was wit geschilderd, er lag een rode loper op. De man en de vrouw liepen langzaam naar boven. Het meisje stond nog even in de deuropening. Ze had een ernstig gezicht met grijze ogen die opvallend groot waren alsof ze ze wijd opensperde.

Voor ze de deur dichtdeed stak ze haar hoofd om de hoek van de deurpost en keek een ogenblik naar buiten. Eerst naar de kant van waar ze gekomen waren, daarna naar de andere kant, iets langer, meende ik en ook met iets van verlangen.

Terwijl ik mijn weg vervolgde merkte ik dat het nu toch druk werd in de straat, haastige passanten duwden me opzij en ik kon nog net een groep mensen die me in de volle breedte van de stoep tegemoet kwamen, ontwijken door de straat over te steken.