| |
| |
| |
Péter Kántor
Drie gedichten
Vertaling: Wim Swaan
Ayala
Het is zomer, in drommen tegelijk zijn de nomaden uit verre streken gekomen
ze houden je staande op straat: Bitte, restaurant! omringen je in de metro
marcheren heen en weer door de tentoonstellingszalen, wachtend op identificatie, op een teken
voor toegangspoorten en op trappen zitten ze ineengezakt voor zich uit te kijken
onder hen zijn er die al jaren over de wereld dolen
als was het een reusachtige supermarkt waarheen de Onzichtbare
hen met duistere opdrachten gezonden heeft: Spring dan, mijn zonen en dochters!
op hun rug een zak als een huis, in india-blouse en spijkerbroek
met een tijgertand-amulet om de hals en een zegelring om de vinger
op zevenmijlslaarzen en sandalen, met plattegronden in de hand
waarop ze nu dan ook jou kunnen wegkruisen naast de Donau
je liet het toe dat ze je uithoorden over je land, je volk en je opvattingen
je liet het toe, je weet niet eens waarom, het deed je goed, voor één enkele keer
zoals wanneer iemand in zichzelf praat, in het donker, zwevend als een luchtballon
en nu kunnen ze dan verder gaan, van Nieuw-Guinea, Australië en de Kaapkolonie
| |
| |
via India, Tibet, de Váci-straat en de Ároád Tóth-promenade, langs een vervallen
en naar afval stinkend trappenhuis in Budapest, via Bartók en Balatonfüred
op weg naar wie weet wat voor strassen, gassen, boulevards, rues en roads
op weg naar het regenachtige jaargetijde, wanneer ook de grote steden langzaam tot rust komen
en de veroveraars hun huid weer afleggen, de vakantie is voorbij
ze laten de badkuip vollopen, zetten de wasmachine aan
heel Europa is één gigantische zucht eind oktober; en vanuit een ver hoekje
van de aardbol krijg je nog een brief: Het is fijn te weten
dat je bestaat en dat we op één en dezelfde planeet leven, jij en ik, maar
dat kan ik werkelijk alleen op mijn gitaar spelen, Ayala.
| |
| |
| |
En langzaam kreeg iedere vorm een nieuwe vorm
Er gebeurde van alles ja, dat valt niet te ontkennen
terwijl ik in de schoolbank zat, de schoolbank versleet
eerst die met vaste leuning, en later de chique
waar een aparte stoel op aparte ijzeren pootjes bij hoorde -
ik zat met de bank te schuiven, èn met de stoel.
De inktpot werd afgeschaft, het kuiltje ervoor werd afgeschaft
opgevolgd door de goddelijke ballpoint
en de transistorradio kwam, en de bandrecorder:
Calypso, Illés, Metró en de Beatles
de zwemtas had niet langer een cilindervorm
en langzaam kreeg iedere vorm een nieuwe vorm.
En met hen ook ik; maar wie lette daar op?
wie had er tijd voor toen, daar, voor zoiets?
na een wiskundeproefwerk van twee uur
voor een natuurkundebeurt van een zes
tijdens de allereerste feestjes
en de werkkampen van de kisz
toen Op Weg Kerouac opdoemde
en de dood hem zo te zien niet op de hielen zat
| |
| |
toen de klok in de bioscoop Twintig Uur wees
en vanuit een ver verleden Koude Dagen
toen Mobutu Kasavubu aan de kant zette
toen het mooiste meisje van Dunakeszi een knikje gaf
en het grassprietje in haar mond een knikje gaf
waar ze zo onweerstaanbaar op zat te kauwen
en dat ze daarna ergens heeft uitgespuwd...
Als een tijdloos reuzenbeest
als een sint-bernardshond tussen stoelen en tafels
ligt de rivier tussen huismuren en gebouwen uitgestrekt.
in haar deinende spiegel kijk ik naar de Stad
naar het evenbeeld van mijn gezicht, de gezichten die ik heb:
zo verdraagzaam en zo bevattelijk
zo weldoorvoed en zo troosteloos
zo teer en zo zonder liefde
en zo verlangend om te leven, te leven, te leven, te leven!
en zo verlangend om rond te razen, om rond te razen!
Ik kijk naar de Donau, ik kijk naar de duizenden eeuwen oude rivier.
| |
| |
| |
Terwijl het nationale dameshandbalteam van Hongarije in de Budapest-hal een overwinning boekte op de ploeg van Zuid-Korea
Norman Mayer, niemand is achter je gaan staan
toen jij je vrachtwagen voor het Washington Monument reed
en eiste dat de kernwapens verboden werden
anders liet je de obelisk de lucht in vliegen
het doet er niet toe wat je voor ogen had, ouwe; zoiets is hetzelfde als
discussiëren over de vraag of de engeltjes vleugels of een staart hebben
misschien wou je alleen maar iets vertellen, misschien ook wel een mooie dood
dat soort dingen zijn belangrijk voor een zesenzestig jaar oude bejaarde uit Florida
maar alle mensen met gezond verstand haastten zich om gauw te verklaren
alle vredesminnaars, in het volle besef van hun verantwoordelijkheid
dat ze zich distantiëren van deze dwaasheid
voorop de organisaties die strijden voor nucleaire ontwapening
de republikeinen net zo goed als de democraten
de protestanten net zo goed als de katholieken
en de feministen en de cocaïne-snuivers en de Ku-Klux-Klan
en de boeddhisten en de jehova's getuigen en de atheïsten
| |
| |
en de mormonen en de niet-mormonen, eenstemmig
stonden de complete States, alle fatsoenlijke mensen op hun achterste benen
dat jij het Washington Monument zou hebben opgeblazen
je hebt het mooi gezegd, wat iedere organisatie zo mooi zegt
dat je geen kernoorlog wil, ook jij niet, Norman Mayer
en daarna wilde jij je met je vrachtwagen terugtrekken, naar huis, naar Florida
een douche nemen, eens goed eten, bijkomen van alle spanningen
maar tegen die tijd hadden honderden agenten het al op jou gemunt
en scherpschutters doorzeefden je gammele brik, met jou erbij
geen gram dynamiet had je bij je, ouwe, dat had je even mooi voor elkaar!
en hoewel het er niet toe doet of de engeltjes vleugels of een staart hebben
zoiets is hetzelfde als discussiëren over de totale ontwapening
verklaar ik in naam van mijzelf toch
dat ik achter je sta, Norman Mayer.
12 december 1982
|
|