Raster. Nieuwe reeks. Jaargang 1986 (nrs. 37-40) (1986)

Raster. Nieuwe reeks. Jaargang 1986 (nrs. 37-40)

(1986)– [tijdschrift] Raster– rechtenstatus

Auteursrechtelijk beschermd

Vorige Volgende



[pagina 78]
Samuel Beckett Schommelzang Vertaling: Hans Tentije Aantekeningen Licht: Gedempt op stoel. Rest van het toneel donker. Gedempt licht van spot tijdens het hele stuk voortdurend gericht op gezicht, dat niet wordt beïnvloed door achtereenvolgende veranderingen van de belichting. Òf ruim genoeg om beperkte begrenzingen van het schommelen te omvatten òf gekoncentreerd op gezicht tijdens stilstand of halverwege schommeling. Dus tijdens het spreken zwaait gezicht enigszins in en uit het licht. Als het stuk begint, gaat het licht geleidelijk aan: eerst spot alleen op gezicht, lange pauze, dan licht op stoel. Geleidelijk verminderen van de belichting aan het eind: eerst stoel, lange pauze met spot alleen op gezicht, hoofd zakt langzaam voorover, komt tot rust, spot dooft langzaam. V: Oud voor haar leeftijd. Ongekamd grijs haar. Enorme ogen in wit uitdrukkingsloos gezicht. Witte handen houden de uiteinden van armleuningen vast. Ogen: Nu eens gesloten, dan weer geopend, starend en zonder te knipperen. Verdeeld over ongeveer gelijke stukken van afdeling 1, steeds meer gesloten in 2 en 3, voorgoed gesloten vanaf de helft van 4. Kleding: Zwart kanten, hooggesloten avondjapon. Lange mouwen. Gitten muntjes die tijdens het schommelen flonkeren. Uit de toon vallend, goedkoop hoofddeksel dat scheef staat, met overdadig garneersel waarop tijdens het schommelen het licht valt. Houding: Geheel bewegingloos tot belichting van stoel is weggenomen. Daarna in licht van spot hoofd langzaam gebogen. Stoel: Licht hout dat zo gepolitoerd is dat het glanst tijdens het schommelen. Rechte rugleuning. Ronde, binnenwaarts gebogen armleuningen die omhelzing suggereren. Schommeling: Gering. Langzaam. Mechanisch geregeld zonder hulp van V. Stem: Tegen het eind van 4, bijv. vanaf ‘zei tegen zichzelf’, geleidelijk zachter. Kursieve regels gesproken door V en S samen. Telkens een beetje zachter. V's ‘meer’ telkens een beetje zachter.
[pagina 79]
V: Vrouw in stoel. S: Haar opgenomen stem. Licht gaat geleidelijk aan en schijnt op vrouw in schommel- stoel iets uit het midden vooraan op het toneel. Zij kijkt recht voor zich uit. Het publiek zit links van haar. Lange pauze. V: Meer. (Pauze. Schommeling en stem gelijk op.) S: tot eindelijk de dag kwam eindelijk kwam einde van een lange dag toen ze zei tegen zichzelf wie anders tijd dat ze ermee ophield tijd dat ze ermee ophield met heen en weer te lopen een en al oog naar alle kanten boven en beneden voor een ander een ander zoals zij een ander schepsel zoals zij een beetje hetzelfde met heen en weer te lopen een en al oog naar alle kanten boven en beneden voor een ander tot eindelijk einde van een lange dag tegen zichzelf wie anders tijd dat ze ermee ophield tijd dat ze ermee ophield met heen en weer te lopen een en al oog naar alle kanten boven en beneden voor een ander een andere levende ziel heen en weer lopend een en al oog zoals zij naar alle kanten boven en beneden voor een ander een ander zoals zij een beetje hetzelfde heen en weer lopend tot eindelijk einde van een lange dag tegen zichzelf wie anders tijd dat ze ermee ophield met heen en weer te lopen tijd dat ze ermee ophield tijd dat ze ermee ophield (Gelijk op: echo van ‘tijd dat ze ermee ophield’, stilvallen van schommeling, verflauwen van licht. Lange pauze.) V: Meer. (Pauze. Schommeling en stem gelijk op.) S: dus eindelijk einde van een lange dag ging weer naar binnen ging eindelijk weer naar binnen zei tegen zichzelf wie anders tijd dat ze ermee ophield tijd dat ze ermee ophield met heen en weer te lopen
[pagina 80]
tijd dat ze ging zitten aan haar raam stil aan haar raam tegenover andere ramen dus eindelijk einde van een lange dag ging eindelijk zitten weer naar binnen en ging zitten aan haar raam trok het rolgordijn op en ging zitten stil aan haar raam enige raam tegenover andere ramen andere enige ramen een en al oog naar alle kanten boven en beneden voor een ander aan haar raam een ander zoals zij een beetje hetzelfde een andere levende ziel één andere levende ziel aan haar raam naar binnen gegaan zoals zij weer naar binnen gegaan eindelijk einde van een lange dag zei tegen zichzelf wie anders tijd dat ze ermee ophield tijd dat ze ermee ophield met heen en weer te lopen tijd dat ze ging zitten aan haar raam stil aan haar raam enige raam tegenover andere ramen andere enige ramen een en al oog naar alle kanten boven en beneden voor een ander een ander zoals zij een beetje hetzelfde een andere levende ziel één andere levende ziel (Gelijk op: echo van ‘levende ziel’, stilvallen van schommeling, verflauwen van licht. Lange pauze.) V: Meer. (Pauze. Schommeling en stem gelijk op.) S: tot eindelijk de dag kwam eindelijk kwam einde van een lange dag aan haar raam gezeten stil aan haar raam enige raam tegenover andere ramen andere enige ramen alle rolgordijnen naar beneden nooit een opgetrokken alleen het hare opgetrokken tot de dag kwam eindelijk kwam einde van een lange dag aan haar raam gezeten stil aan haar raam een en al oog naar alle kanten boven en beneden voor een opgetrokken rolgordijn één opgetrokken rolgordijn niet meer
[pagina 81]
wat doet een gezicht ertoe achter de ruit hongerende ogen zoals de hare om te zien te worden gezien nee een opgetrokken rolgordijn zoals het hare een beetje hetzelfde één opgetrokken rolgordijn niet meer een ander schepsel daar ergens daar achter de ruit een andere levende ziel één andere levende ziel tot de dag kwam eindelijk kwam einde van een lange dag toen ze zei tegen zichzelf wie anders tijd dat ze ermee ophield tijd dat ze ermee ophield aan haar raam gezeten stil aan haar raam enige raam tegenover andere ramen andere enige ramen een en al oog naar alle kanten boven en beneden tijd dat ze ermee ophield tijd dat ze ermee ophield (Gelijk op: echo van ‘tijd dat ze ermee ophield’, stilvallen van schommeling, verflauwen van licht. Lange pauze.) V: Meer. (Pauze. Schommeling en stem gelijk op.) S: dus eindelijk einde van een lange dag ging naar beneden eindelijk naar beneden de steile trap af deed het rolgordijn naar beneden en beneden helemaal naar beneden de oude schommelstoel in moeder schommelstoel waar moeder schommelde jaar in jaar uit helemaal in het zwart zondags zwart zat te schommelen schommelen tot haar einde kwam eindelijk kwam niet goed bij haar hoofd zeiden ze gek geworden maar ongevaarlijk geen greintje kwaad dood op een goeie dag nee nacht dood op een goeie nacht in de schommelstoel in haar zondagse zwart hoofd voorover en de schommelstoel schommelde bleef schommelen dus eindelijk einde van een lange dag ging naar beneden eindelijk naar beneden
[pagina 82]
de steile trap af deed het rolgordijn naar beneden en beneden helemaal naar beneden de oude schommelstoel in die armen eindelijk en schommelde schommelde met gesloten ogen zich sluitende ogen zij zo lang een en al oog hongerende ogen naar alle kanten boven en beneden heen en weer aan haar raam om te zien te worden gezien tot eindelijk einde van een lange dag tegen zichzelf wie anders tijd dat ze ermee ophield deed het rolgordijn naar beneden en hield ermee op tijd dat ze naar beneden ging de steile trap af tijd dat ze helemaal naar beneden ging was haar eigen andere eigen andere levende ziel dus eindelijk einde van een lange dag ging naar beneden deed het rolgordijn naar beneden en beneden helemaal naar beneden de oude schommelstoel in en schommelde schommelde zei tegen zichzelf nee dat is afgehandeld de schommelstoel die armen eindelijk zei tegen de schommelstoel schommel haar weg laat haar ogen ophouden naar de kloten met het leven laat haar ogen ophouden schommel haar weg schommel haar weg (Gelijk op: echo van ‘schommel haar weg’, stilvallen van schommeling, langzaam doven van het licht.) Ga naar voetnoot*	voetnoot* Schommelzang (Rockaby) werd in 1980 in het Engels geschreven en voor het eerst in 1981 in Buffalo, NY, opgevoerd. Opgenomen in The Complete Dramatic Works (Faber and Faber 1986)

Vorige Volgende

Over dit hoofdstuk/artikel

auteurs

Samuel Beckett

vertalers

Hans Tentije