Raster. Nieuwe reeks. Jaargang 1977 (nrs. 1-4)

[p. 173]

Göran Palm

De meeting

Midden onder de meeting duikt er een schäfer op door een valluik in de vloer. Ik gooi een windjack over hem heen, maar zijn tong blijft als een hijgende, natte das zichtbaar. ‘Bepaalde kameraden lijken de Marxistische kleuterschool nog niet ontgroeid en halen eenheidsfront en volksfront nog steeds door elkaar.’ Grijnst hij nu niet als een valse barbier? Blijf van mijn broekspijpen af!

‘De arbeidersklasse moet voorop gaan, anders wordt het niet meer dan een grote volksfronthutspot van van alles en nog wat.’ Hij bijt naar mijn agenda, de ongedisciplineerde schäfer. ‘We spijkeren een minimum programma in elkaar voor diegene die zich aan wil sluiten, we moeten vertrouwen op het revolutionaire potentieel van de massa's.’

Tijdens de koffiepauze valt de meeting in opgewonden diskussiegroepjes uiteen, maar dat kreng begint te grommen zo gauw ik aanstalten maak om op te staan. ‘Als de opportunisten niet hier gekomen zijn om samen te zweren dan zijn ze wel gekomen om te liquideren, maak je maar geen illusies.’

Als de meeting wordt voortgezet voel ik zijn stekende ogen in mijn nek. Zo meteen valt hij ook mijn vrouw nog aan. ‘Al dat mooie gepraat over steun aan de onderdrukte volkeren blijft humanitair gezwijmel zo gauw men inziet dat de anti-imperialistische strijd vóór alles vereist: de gewapende opstand van de arbeidersklasse hier in Europa.’ Laat mijn broekspijp los, vooruit! Een paar van de kameraden staan op en beginnen elkaar voor rotte vis uit te maken. ‘Over persoonlijke tegenstellingen beginnen betekent dat men de zaken door elkaar haalt, wat wij onder ogen moeten zien is dat antagonistische politieke tegenstellingen tussen ons zijn ontstaan.’

Zijn priemende ogen voel ik nog steeds in mijn nek. Waarom kunnen honden niet glimlachen? Tenslotte waag ik het zelf een bijdrage te leveren ten gunste van een breed eenheidsfront,

[p. 174]

maar midden in een zin kan ik niet verder. Hij begint te blaffen en pist op mijn notities. Zweet ik of bloos ik? Iemand anders heeft alweer het woord. ‘Als wij niet al het solidariteitswerk concentreren op de twee hoofdzaken, Indochina en Palestina, steunen wij de grote mogendheden.’

Twee uur later is de roerige meeting verdaagd naar Allerheiligen en de schäfer lijkt in slaap gesukkeld. Ik voel in ieder geval een zware vacht mij omsluiten wanneer ik in de lege zaal wegdommel.

In mijn droom zitten wij allen om de tafel en bespreken hoofdproblemen op een verbazingwekkend nieuwe manier:

rustig en konstruktief

rustig en konstruktief.

rustig en konstruktief.

Wanneer worden wij vrienden, kameraden?

(uit ‘Varför har nätterna inga namn’ - Waarom hebben de nachten geen naam, 1971).

[p. 175]

Göran Palm
Hondenbezoek

In de ochtendhitte zit ik op het plein,
schuw en alleen, met een boek van Unamuno
dat mij wellicht trek in eten kan geven,
als ik onverwacht bezoek krijg; ik die anders nooit bezoek krijg.
Een vaalbruine hond met vossenoren koerst recht op mij af.
Eerst denk ik dat hij op weg is naar de lantarenpaal voor de bar,
hij loopt niet, hij rent niet, hij schuift voorwaarts,
de dunne, hoge poten lijken de grond niet te raken;
het is alsof hij slaapt of lichtblind is.
Ik krijg het idee dat hij langzaam, met de waardigheid
van een paard op weg is naar een oud heuvellandschap
van Piero della Francesca, waar alles zwevend en doorzichtig is,
alles, behalve de lucht, maar hij is op weg naar mij toe.
Misschien ruik ik naar hond? Wat ziet hij er nu
ziekelijk vermagerd uit, half blind en verdroogd,
een uitgemergelde catalaanse bastaard, kruising tussen
een jacht- en een windhond, met trekjes van nog een ras,
misschien van een herder of een jakhals, dat sluipende.
Als hij er eenmaal is blijft hij zo dicht bij mij staan
dat ik kan horen hoe hij kakt,
langzaam en hurkend, als een mens tussen stenen.
Wat een totaal verzadigde stank. De lucht gist er van.
Hoe onverschillig gapend begroet hij mij daarna,
alsof ik de pisbakportier ben,
alleen met zijn bek en één oog, de rest houdt hij gesloten.
Het lijkt alsof hij geen staart heeft.
Ik strek toch maar mijn hand uit.
Maar de hond deinst opzij, komt overeind
en kijkt naar iets anders, naar de bar of de zee.
Heeft hij mij misschien helemaal niet gezien?

[p. 176]

 

Hij staat daar en kijkt, met zijn kont naar mijn knie.

 

Ik beweeg niet. Ik wil dat hij zal gaan snuffelen

 

of op zijn minst bang weg rennen zal.

 

Maar hij staat alleen maar vlak bij mij

 

en droogt zijn kont aan mijn knie.

 

Daarna laat hij mij even geluidloos als hij kwam alleen.

(uit ‘Hundens besök’ - Hondenbezoek, 1961)

[p. 177]

Göran Palm
De greppel

Je moet in de greppel staan
om het deksel van de weg te kunnen lichten.
De wijsheid die je zo verwerft
is vreemd
als een nek van voren gezien.
Wat de nagels weten over de hiel.

(uit ‘Hundens besök’ - Hondenbezoek, 1961)