Raster. Jaargang 5

[p. 52]

Elio Pagliarani
Voorwerpen en argumenten voor een wanhoop
aan Alfredo Giuliani

Wat weten wij tegenwoordig van de dood,
van onze privé dood, dichter?

Dichter is een woord dat ik gewoonlijk

niet gebruik, maar deze keer is het nodig, want
nu alle soorten priesters zijn afgewezen om ons te troosten, moeten nu de dichters zich niet uitspreken
over onze dood, nu, ons opheldering geven over de dood?

Jij

gaf antwoord toen ik in verzen zei
dat ik geleden heb en trotse duizeling heb gehad, toen ik in mijn jeugd bang was
dat ik niet kon sterven. Of in die mening verkeerde.

Ik hou even op,

herlees dit begin het is niet slecht ik wrijf in mijn handen
waar een beetje seizoen-reumatiek in zit, schuif mijn bril omhoog
en bekijk mijn oog in de spiegel. Ik heb er geen verstand van, ik kan het niet beoordelen
maar ik weet dat dokters op de ogen letten, ik weet niet of het mijne
troebel is of opgezet of uitpuilt, wat het kan openbaren: ik weet dat nu
mijn nekspieren trekken dat schrijven vannacht
me nog lang opgewonden zal houden en ik zou het de moeite waard vinden als ik wist
dat ik over drie nachten weer het gewone slaapritme heb.

Alfredo en ik vraag

zo in het rond aan mijn vrienden, hoe mijn gezicht is, de kleur.

Ook jij

[p. 53]

 

die zelfde gedachte in je jeugd, ook jij

 

wordt soms opeens wit na het eten.

 

 

 

Onsterfelijken lopen er niet rond

 

ze hadden ons gezegd dat de mensen, niet een mens, voortbestaan

 

dat wij dezelfde onsterfelijkheid hebben als wilde dieren

 

in de liefde die voortbrengt, en of ik nu wel of niet wist dat het

 

de enige handeling is die de eenling zijn grens laat overschrijden

 

de noodzakelijke gehoorzaamheid aan de gewoonten van de soort

 

ook ik heb me in een groot natuurritme gevoeld

 

op een vrouw en een zee keek naar ons

 

alsof we niet zinloos waren, of we keken naar de zee

 

alsof die niet zinloos was.

 

 

 

Maar wat de mens onderscheidt is de weddenschap

 

dat is nou echt een frase gevonden door de élite, in elk geval is het waar dat iemand

 

wedt dat hij niet sterft.

 

Er is trots voor nodig: geloven

 

dat je eigen werk je moeite niet je zelf maar je eigen model nuttig is

 

voor de anderen; vertrouwen: dat de geschiedenis

 

's zaterdags betaalt; enzovoort: en het mooie is dat bij deze weddenschap

 

de enige die geen bewijs heeft dat het werk hem overleeft al was het maar een maan

 

de wedder is, die sterft.

[p. 54]

 

Ik zei haar: het zelfde jaar

 

dat ik de sexuele prikkel leerde kennen vertaalde ik een sonnet van Shakespeare

 

slecht, ‘Shall I compare thee to a summer's day?’

 

tussen negenendertig en veertig, met het slot

 

‘mijn vers zal leven zo lang de mensen

 

zullen ademen en daarmee jij.’

 

En jij met dat

 

vrouwengezicht, ben jij nu het slot?

 

Is de tijd gekomen dat de adem

 

ophoudt en de slotregel zijn definitieve vervulling krijgt?

 

 

 

Ik heb tweehonderd sigaretten gerookt

 

om niet van haar te houden, in twaalf uur naast haar

 

in de opwinding ging haar gezicht

 

open in gezwollen zachtheid

 

maar uit mij is alleen maar de kwade trouw

 

overgelopen van de ingewanden

 

in gal en excrement

 

en de paniek later, en de aantrekkingskracht van de kliniek

 

 

 

En de fysicus met kanker in zijn knie, met zijn koeieknie

 

laat hem schreeuwen sla daar zou ze tegen de fascist gezegd hebben, sla hem op zijn

 

knie daar heeft ie kanker.

[p. 55]

 

Hoeveel alibi's nu al om niet van haar te houden

 

en zij dringt aan door de telefoon

 

als dat het is wat je van mij interesseert, kan ik je er bij zeggen dat hij in Bologna is

 

dat ze hem nu zijn been zullen amputeren.

 

 

 

Ik raak al lang niet meer in vervoering

 

over de avonturen van de geest, wat brandt richt sinds lang

 

alleen nog maar verwoestingen in mij aan en ik kan niet doorgaan

 

met verzen maken op mijn eigen huid, met het sublimeren

 

van mijn nederlagen, met het toeschrijven van betekenis

 

aan mij en haar en de voorlaatste explosies

 

ik kan er niet een moraal van universele dood

 

bij blijven halen om ons te troosten voor de onze.

 

 

 

Maar mocht ik alleen maar gevloekt hebben

 

dan heeft Brecht al tegen jullie kinderen laten zeggen

 

vergeeft ons zelf om onze tijd.

Uit: Lezione di fisica e Fecaloro, Milaan 1968. Een andere verzamelbundel van Pagliarani is: La ragazza Carla e altre poesie, Milaan 1962.