Raam. Jaargang 1972

[p. 2]

Pierre Borgue
Monsieur Encre
Fragments

Sous l'encre rude sèche la tige pour l'oeil. Le viril est rentré derrière le mur de la photographie. Une feuille de vigne noire. Grande faim recuite. Quelques poils et encore. Reste noir-blanc idole éteinte sous un contour crayeux en forme de gosse sur l'encre d'ombre sans creux. Point à point au travail de gésine. Un point de suie un point de craie. Brise jouir limée la soudure du rite. A peine le petit caillot en hoquet de sang. Pierre par pierre l'icône et ses réseaux sevrés sèment la continence. De la fente au détail. Noir creusé de noir recreusé en fosse détaillée. On a trouvé la mécanique perforée à trous criblant noir. La pointe casse au dernier trou. Roseau du crépuscule. Pas à pas au creux du trou.

La procession qui rase en tache aveugle. Crois-tu que ta craie dans ta suie que ta suie dans ta craie te mire? Rosaire des pas qui marchent sur des traces à l'envers qui sont des pas qui marchent. L'endroit utopique en zéro plein. Est-ce l'axe? Sous l'encre directrice l'éventuelle inscription de la tige mythique. L'encre noire se perfore sans ponctuation chiffrant le rite de la ligne. On espérerait plutôt un gros tube de transcendance car dedans il fait noir dans l'absence. Carence indélébile. Le trou reste robuste en ravageant l'herbe noire du cercle de craie à la circonférence. Entre le noir et le rien-noir qu'on voit en plus pour faire deux moins qui se regardent et l'homme est dressé sur la craie du partage et fabrique des tangentes. D'où vient l'encre dont la craie est l'ombre? Sur le bord de l'orée du milieu de la vie. Grigou de soi. Griffe et dent et puis le reste. L'encre et l'encre remplit le registre. Infini égale zéro racine de un racine d'infini. Tout est relatif. La base se promène en ligne perforée. Mystère du trou-point qui de ligne en surface en volume de volume en chose reste assis sur lui-même. Hein! Le problème solide. Liquidation du stock. Mais reste un beau muscle gonflé sous l'encre de la photographie. La différence précisément. Monsieur Encre (son père est mort, sa mère aussi) progresse dans son ombre le long d'une rue sans lanterne rouge (les bordels sont morts) odieuse.

Officiellement. Son ombre qu'il pousse devant pour ne pas se tourner le dos le pousse à penser. Il note que la tache d'encre pousse de façon égale dans la poussière plate. Ça ne l'inquiète pas outre mesure car il existe toujours une explication scientifique. Mais il note tout de même pour sa gouverne le pouvoir exemplaire de l'encre sur le buvard des choses. Il reste toujours quelque chose. On appelle ça l'histoire. Fabriquée de plus personne. Il y a pourtant des gens qui passent. Un certain nombre dont l'explication existe en tout cas métaphysiquement car l'effet sans cause aurait quelque chose d'insignifiant qui réduirait la conscience de soi à rien ou presque. La question de leur direction pourrait sans doute se résoudre par la méthode mathématique. Mais laquelle? Ça intéresse

[p. 3]

Pierre Borgue
Heer Encre
Fragmenten

Onder de grove inkt droogt de stengel op voor het oog. Het lid heeft zich teruggetrokken achter de muur van de foto. Een zwart vijgeblad. Opgekookte honger. Een paar schaamharen en dan nog. Zwart-wit overblijfsel uitgeblust idool in een krijtomtrek die de jongen aftekent tegen de inkt van een schaduw zonder diepte. Stip na stip in barensweeën. Een stip roet een stip krijt. Gebroken lust bijgevijld de lasnaad van de rite. Nauwelijks een klontertje uitstorting van bloed. Steen voor steen ademen het beeld en zijn drooggelegde aderen onthouding. Uitverkoop van barsten. Zwart verdiept door zwart verder verdiept tot meervoudig graf. Uitvinding van de gaatjesmachine zeef die zwart doorlaat. De punt breekt bij het laatste gat. Schrijfriet van de schemer. Stap voor stap naar binnen het gat in.

Puntjes-processie die het veld afmaait tot een blinde vlek. Denk je echt dat je krijt in je roet dat je roet in je krijt je beeld weerspiegelt? Rozenkrans van stappen die lopen over een tegengesteld spoor van stappen die zelf weer lopen. Utopisch punt in het volslagen niets. De as? Onder de wegrijzende inkt staat misschien de mythische stengel gegrift. In de zwarte inkt vallen gaatjes zonder de leestekens die de rituele lijn zouden kunnen ontcijferen. Je zou eerder een dik transcendent stuk verwachten want daarbinnen heerst het duister van de transcendente afwezigheid. Niet op te heffen gemis. Het gat gaapt en verwoest het zwarte gras van de krijtcirkel aan de rand. Rand tussen het zwart en het zwarte niets verderop twee nulpunten oog in oog en de mens staat afgetekend in het krijt van de scheidingslijn en zet raaklijnen uit. Vanwaar komt de inkt waarvan het krijt de schaduw is? Op de rand van de zoom van het midden van het leven. Gierig op zichzelf. Klauw en tand en al het andere. Inkt en inkt bedekt het blad. Oneindig is gelijk nul wortel van een, wortel van oneindig.

Alles is betrekkelijk. Uitgangspunt is een slingerende stippellijn. Mysterie van gat-punt dat van lijn naar oppervlak naar volume van volume naar ding in zichzelf besloten blijft. Nou? Probleempje nietwaar? Uitverkoop van de voorraad. Maar blijft een mooi gezwollen orgaan onder de inkt van de foto. Daar zit net het verschil.

De heer Encre (zijn vader is dood, zijn moeder ook) beweegt zich in zijn schaduw voort langs een straat zonder verfoeilijke rode lichtjes (de bordelen zijn dood). Officieel. Zijn schaduw die hij voor zich uit zet om zichzelf niet de rug toe te keren, zet hem tot denken aan. Hij stelt vast dat een inktvlek zich in het banale stof naar alle kanten gelijkelijk uitzet. Dat verontrust hem niet bovenmate want er is altijd wel een wetenschappelijke verklaring. Voor zichzelf

[p. 4]

moins Monsieur Encre à cause du nombre qui n'en finit pas faisant perdre la respiration à qui veut le suivre. L'opinion générale doit suffire. Le temps est chaud pour la saison. Il y a deux ans il faisait froid à la même époque. Il ne sent pas la différence. D'ailleurs il avait mis un pardessus et portait vraisemblablement un foulard. Lequel des trois? Il est vrai que les deux autres sont également gris mais de façon différente ce qui apparaîtrait s'il les étalait sur son lit. Sans cette comparaison la différence serait inexpressive. Mais ce n'est peut-être pas une question essentielle actuellement. Il est d'ailleurs un peu gêné parce qu'il a oublié de couper ses ongles de pied. Ce n'était pas commode sans doute de le faire pendant la guerre 14-18 dans les tranchées grouillantes d'inexprimable mort. On n'avait même pas le temps de bouger pour le plaisir de croire vivre. La guerre ça occupe à l'envers. Bien que la dernière ait été somme toute plus promeneuse. Il y a tout de même des exceptions qui confirment la règle comme on dit. Mais sans musique militaire il est difficile de se faire tuer avec agrément. La musique religieuse est plus austère. C'est probablement une des causes de l'athéisme contemporain et par voie de conséquence de la réunion du concile. Deux mille mitres c'est beau tout de même pour des raisons archaïques qui émeuvent la sensibilité. Monsieur Encre interrompt le cours de ses pensées. L'autobus est au terminus et conduit au terminus point d'arrivée et de départ de Monsieur Encre. Car Monsieur Encre est fonctionnaire.

[p. 5]

vindt hij in ieder geval een richtsnoer in de vaststelling dat inkt een exemplarische macht heeft over het opslorpingsvermogen der dingen. Er blijft altijd iets over. Dat noemt men geschiedenis. Met de mensen eruit gehaald. Toch lopen er mensen door. Een bepaald aantal waarvoor minstens een metafysieke verklaring bestaat want een effekt zonder oorzaak zou iets onbeduidends hebben, wat het zelfbewustzijn tot ongeveer niets zou terugbrengen. Het vraagstuk van de door hen genomen richting zou ongetwijfeld langs mathematische weg op te lossen zijn. Maar welke? Daarin stelt heer Encre minder belang vanwege het getal waar geen eind aan komt en dat degene die er achteraan gaat buiten adem brengt. Men kan volstaan met de algemene mening erover. Het is warm voor de tijd van het jaar. Twee jaar geleden was het koud om deze tijd. Hij voelt het verschil niet. Hij had toen trouwens een overjas aan en waarschijnlijk droeg hij een das. Welke van de drie? Zeker, de twee andere zijn ook grijs, maar weer anders wat je duidelijk zou zien als hij ze op zijn bed naast elkaar zou leggen. Zonder een dergelijke vergelijking zou het verschil niet uitkomen. Maar het is voor het moment misschien geen essentiële kwestie. Hij is trouwens niet helemaal op zijn gemak want hij heeft vergeten de nagels van zijn tenen te knippen.

Zoiets was zeker geen kleinigheid onder de oorlog 14-18 in de van onzegbare dood krioelende loopgraven. Je had zelfs de tijd niet je te verroeren uit puur plezier van het besef te leven. Oorlog, die houdt je tegen de draad in bezig. Hoewel de laatste alles bij elkaar meer beweging vertoonde. Er zijn wel uitzonderingen die de regel bevestigen zoals dat heet. Maar het is moeilijk zich zonder marsmuziek met genoegen te laten doden. Religieuse muziek is serieuser.

Waarschijnlijk een van de oorzaken van het hedendaags atheïsme en bijgevolg van het Concilie. Tweeduizend mijters, toch wel mooi om redenen van archaische aard die je gevoeligheid aanspreken. Heer Encre onderbreekt de loop van zijn gedachten. De autobus is aan de halte en brengt aan de eindhalte, punt van aankomst en van vertrek voor heer Encre. Want heer Encre is ambtenaar.

[p. 6]

Troisieme reprise

Monsieur Encre a un rendez-vous important. La voix au téléphone. Surtout l'intervalle des mots. Les nuances y sont toutes. Il attend qu'on appelle.

Si émerveillé qu'il a perdu l'heure. Sans faire attention à autre chose. Il est bien. Baigné dans la voix possible. Des sons imprimés de rare. Quelque chose d'une unique émission qui n'est pas autre chose. Quelqu'un probablement. Mais sans habitude. C'est donc le quelqu'un en plus que soi. Un quelqu'un serait trop vassal. Trop resserré. Quelqu'un quand on y pense ça n'a point de contenu. Par politesse, la première fois, Monsieur Encre n'a pas osé s'étonner. On le prenait pour un autre. Chose normale pour un fonctionnaire de son grade. Il était pourtant en train de penser à quelque chose. Par habitude. Dont il ne reste rien. Il s'arrête en son attente. Sur le seuil qui tremble. S'énervant de n'avoir que des oreilles banales. C'est si pauvre. Il en faudrait une troisième. On entendrait mieux le non-dit. L'intime qui fait chaud. Qui espère. Qui danse dedans.

L'oreille miraculeuse de la lucidité. Du discernement de l'approche. La sonnerie soudaine est trop douce pour ne pas être. L'os noir a une langueur étrange niché en sa paume en train de perdre sa sécheresse. Contre son oreille on dirait que ça respire de la parole. Il n'ose pas dire allo. Ni Encre. D'ailleurs on sait mieux que lui de quelle manière il est là. Jusqu'à quel point. La voix le bénit tout entier. Le ça est omniprésent en ce pauvre détail ontologique de fonctionnaire infime. Harmonie de l'intégration en plein ventre maternel. Monsieur Encre s'y fait îlot baigné d'eaux grasses primordiales. Rien ne pourrait empêcher Monsieur Encre de chanter. Son vieux refrain. Monsieur Encre interrompt le cours de ses pensées. L'autobus est au terminus et conduit au terminus, point d'arrivée et de départ de Monsieur Encre. Car Monsieur Encre est fonctionnaire.

[p. 7]

Derde hervatting

Heer Encre heeft een belangrijke afspraak. De stem door de telefoon. Vooral de stilte tussen de woorden. Geen nuance ontbreekt. Hij verwacht een telefoontje. Zo opgetogen dat hij niet meer weet hoe laat het is. Zonder nog op iets anders te letten. Hij voelt zich geweldig. Omspoeld door de mogelijke stem. Klanken met het keur van buitengewoonheid. Iets van een unieke uitstraling die niets anders is dan dat. Iemand waarschijnlijk. Maar zonder sleur. Dat wil zeggen de iemand die wordt opgeteld bij jezelf. Een iemand, dat zou te veel horigheid betekenen. Te dicht op je. Iemand, dat betekent als je er over na gaat denken, helemaal niets. Heer Encre heeft zich de eerste keer, uit beleefdheid, niet durven verwonderen. Men hield hem voor een ander. Dat gebeurt meer met een ambtenaar van zijn rang. Toch was hij evengoed bezig met ergens aan te denken. Uit gewoonte. Waar niets van blijft hangen. Hij breekt het wachten af. Op de drempel die beeft. Zich zenuwachtig makend omdat hij maar gewone oren heeft. Dit is zo armelijk. Je zou er nog een derde bij moeten hebben. Je zou het niet-gezegde beter beluisteren. Het intieme dat je verwarmt. Dat hoopt. Dat danst van binnen. Het wonderbaarlijke oor van het heldere inzicht. Van het onderkennen van de nadering. Het plotselinge rinkelen is te zacht om er niet te zijn. Het zwarte bot heeft een vreemde krachteloosheid zoals het daar genesteld ligt in zijn handpalm die zijn dorheid begint af te leggen. Je zou zeggen dat het tegen zijn oor woorden ademt.

Hij durft niet hallo te zeggen. Ook niet Encre. De andere kant weet trouwens beter hoe hij daar staat. Hoezeer. De stem zegent hem van top tot teen.

‘Het’ is alomtegenwoordig in dat zielige ontologische stukje piepkleine ambtenaar. Harmonie van het volledig opgenomen worden in de moederbuik. Heer Encre wordt er een eilandje, omspoeld door vruchtbare wateren van de oorsprong. Niets zou heer Encre nog kunnen weerhouden te zingen. Zijn oude refrein. Heer Encre onderbreekt de loop van zijn gedachten. De autobus is aan de eindhalte en brengt naar de eindhalte, punt van aankomst en van vertrek voor heer Encre. Want heer Encre is ambtenaar.