[Nummer 2]
Woord vooraf
De artikelen in deze aflevering van Queeste zijn gewijd aan het Luikse Leven van Jezus: een Middelnederlandse tekst waarvoor - bij hoge uitzondering - de wetenschappelijke interesse uit het buitenland die van binnen de hedendaagse taalgrenzen overtreft of ten minste evenaart. Al zouden neerlandici daarin reden genoeg moeten vinden om de tekst te koesteren, moet wel direct toegegeven worden dat deze zogenoemde evangeliënharmonie niet uit literairhistorische overwegingen intensief bestudeerd is. Tot in het zeer recente verleden hebben in hoofdzaak theologen zich gebogen over de uiterst gecompliceerde verhouding van het Luikse Leven van Jezus tot de bijbelse bronnen en - nog intrigerender - een verloren gegane tekst die zo dicht bij de oorspronkelijke evangeliën moet hebben gestaan dat ieder spoor ervan grote betekenis heeft in het onderzoek naar de oudste bronnen van de geschiedenis van het christendom.
Dat het Luikse Leven van Jezus door de sterk theologische belangstelling aan de zijde van de neerlandistiek onderbelicht bleef, is wel begrijpelijk, maar kende ook nadelige consequenties, die er kort samengevat op neerkwamen dat in het onderzoek niet altijd het zicht is behouden op de historische situatie waarin het werk is ontstaan. Nu de tekst voor het eerst sinds lange tijd het onderwerp is van meer systematische studie voor een publiek uit de neerlandistiek kan de hoop worden uitgesproken dat het Luikse Leven van Jezus in de nabije toekomst binnen dit vakgebied de gepaste wetenschappelijke aandacht krijgt. De tekst leent zich immers uitstekend voor een van de klassieke onderzoeksmethoden in de Middelnederlandse letterkunde: de bronnenstudie en het in kaart brengen van vertaal- en bewerkingstechnieken om een beeld te krijgen van de intenties van de auteurs en de behoeften en verwachtingen onder hun publiek.
De kennis van epiek en andere verhalende literatuur is door deze benadering aanzienlijk uitgebreid. Daarbij zijn nieuwe inzichten verworven in de theorie en praktijk van bronnengebruik, intertekstualiteit en het onderscheid in vertalingen, redacties en versies. Deze kennis zou nog verder verrijkt kunnen worden door comparatistisch onderzoek van de uiteenlopende verschijningen van de Middelnederlandse evangeliënharmonie en de sleutelpositie van die tekst in de geschiedenis van Bijbelvertalingen.
Door de redacties van de Middelnederlandse evangeliënharmonie in het algemeen en het Luikse Leven van Jezus in het bijzonder te betrekken bij actuele discussies binnen de historische letterkunde krijgt tevens het onderzoek naar de mogelijk vroegchristelijke antecedenten van de tekst nieuwe impulsen. In ieder geval verschijnt het werk nu tegen een historische achtergrond die het mogelijk maakt de waarschijnlijkheidsgraad van indrukwekkende uitspraken over zeer oude bronnen nauwkeuriger te bepalen.