Logo DBNL
Pseudo-Bonaventura-Ludolfiaanse leven van Jesus (1980)

Pseudo-Bonaventura-Ludolfiaanse leven van Jesus

(1980)–Anoniem pseudo-Bonaventura-Ludolfiaanse leven van Jesus–rechtenstatus Auteursrechtelijk beschermd

Vorige Volgende

Te complete. Dat .xxxv. capittel

Te compleet tijt dencke droeflijc, hoe dat Johannes, alst den avonde naecte, Onser Vrouwen badt, dat si verhenghede, dat dat lichaem ons Heren begraven worde, want si om hoer langhe merren

vanden Joden berespt mochte worden. Onse Vrouwe, als die besceiden was, dochte dat si hem bevolen was van horen Soen, ende en woude niet meer daer weder segghen ende liet hem, als si wouden, handelen dat lichaem. Joseph ende Nycodemus ende die ander die daer waren, begonden doe dat lichaem te bewinden. Ende als sijt bewonden hadden mitten linnen clede, dat Joseph ghecoft hadde, so bonden sijt mit anderen linnen doeken ende mit duerbaren crude van mirren ende aloes, soe alst zede is die Joden te begraven. Ende want Ihesus' lichaem in enen slechten linnen clede bewonden was, daer om sette Silvester die paeus, dat dat sacrament des outaers alleen in linnen consecriert soude warden. Onse Vrouwe hilt nochtan altoes dat hoeft ons Heren in horen schoet, op dat si dat bequamelike maken mochte, ende Magdalena die voete, die si mit horen tranen dwoech ende devotelike droechde ende omhelsede ende kuste, die bewant si als si trouwelicste mochte.

Ende als si al dat lichaem anders bewonden hadden, saghen si alle Onser Vrouwen aen, dat si eynden soude horen rouwe ende dat hoeft voert soude laten bewinden. Doe begonsten si alle weder dat screyen ende screyeden alle soe seer datter

enich cume ghespreken konste, want si die moeder saghen ontset van allen troest ende daer om screyden si meer op hoer dan op dat dode lichaem ons Heren. Als onse Vrouwe doe sach, dat si niet langher letten en mochte, so leghede si hoer aensicht op hoers Soens aensicht ende uut overvloedicheit hoerre tranen dwoech si dat aensicht veel meer dan Magdalena die voete ende droeghede ende custe sinen mont, sijn oghe ende al sijn ander lede sijns hoefs ende bewant sijn hoeft mit enen hoeft clede. Doe aenbeden si alle dat lichaem mit ghebogheden knien ende custen sijn voete ende nament ende droeghent totten grave. Onse Vrouwe droech dat hoeft ende Magdalena die voete ende die ander waren int middel.

Ende dat graf was bi der stat daer men cruuste also verre als men werpen soude mit enen steen of daer bi, daer si hem waerdelike in begroeven gheboegheder knien mit groten suchten ende wenen. Ende aldus gaven si den Heer des levens den grave des doots. Ende als hi begraven was, benediede hem die moeder ende dat graf ende omhelsede hem ende bleef soe op horen gheminden soen. Mar si boerden se op ende leiden enen groten steen ter doeren des graves. Van

desen grave seit die lerar Beda, dat het een ront huus was, ghehouwen uut eenre steenrudse, dat so hoech was, dat een mensche cume mit uutgherecten armen tot boven ghereiken conste, ende heeft een inganc totten oesten waert, daer een groet steen voer was als een doer, ende inder noertside is die stede des lichaems ons Heren, vander selver steenrudse ghemaect, ende is .vij. voete lanc na der langhede des lichaems ons Heren. Josep ende Nycodemus nigheden onsen Heer ende aenbeden dat graf ende ghinghen en wech. Ende die ander bleven sittende teghens den grave, ende Onse Vrouwe omhelsede dat graf mit al hoerre herten ende mit al horen vermoghen so benedide sijt, ende recte uut hoer hande, ende custe dat graf, ende mit groten suchten bewenede si hoer lieve kint.

Och lieve mensche, wassche oec du mit dinen tranen dat lichaem ons Heren, dat mit sinen heilighen bloede is besprenct, ende besalvet mitter salven heilichs ghebedes ende draghet mitten armen der caritaten ende der oetmoedigher werken, ende begravet mit crude gueder wanderinghe, gueder leer ende guets exempels, mit suchten ende mit wenen, ende bedect onder den sarc

der minnen ende der innicheit, ende bewijnt dat inden clede dijnre consciencien, in reynicheit des herten, ende bint dat toe mit den sudorio des arbeits ende der penitencien, ende aldus sulstu sitten bi hem totten grave.

Als die nacht nakede, so seide Johannes Onser Vrouwen, dattet guet waer, dat si ghinghen, wanttet niet behoerlic en waer alte langhe te bliven ende bi nacht weder te comen in die stat. Doe stont Onse Vrouwe op ende knielde totten grave ende omhelsede dat graf ende benedidet. Ende bider hulpen vanden anderen heilighen wiven die alle mit hoer screyden, so begonste si van daer te gaen. Ende als si quamen bi den, cruce aenbeden si dat cruce ende des ghelijcs deden si alle. Du mogheste dencken dat si die eerste was, die dat cruce aenbede, so als si die eerste was, die dat kint Ihesum, alst gheboren was, aenbede. Ende van daer voert ghinghen si ter stat waert ende inden weghe sach Maria dicwile om na horen lieven kinde.

Ende doe si in die stat ghinghen, quamen tot hoer veel joncfrouwen ende goede wijfkens vander stat ende verselleden hem mit hoer ende troestense. Ende over al so wart groet ghescrey ende gheween, ende al guede lude, daer si voer

bi ghinghen, doechden mit hoer ende worden beroert tot screyen, want hoer rouwe so groet was, dat si veel menschen mit hoer dede droeven. Ende alle die si saghen screyen, consten hem nauwe onthouden van tranen. Si screyede werwart si ghinc, ende alle die mit hoer ghinghen. Ende aldus so wart si gheleit screyende van screyenden luden, tot dat si quam totten huse Johannes. Ende als si tot den huse quam, kierde si hoer om totten vrouwen wart ende neych hem ende danckese. Die vrouwen neghen hoer weder mit groten wenen ende ghinghen en wech. Doe ghinc Onse Vrouwe int huus, screyende ende wenende harde zeer, mit Johannes ende mit Magdalenen ende mit horen susteren. Si storte den rouwe uut, mit bitteren tranen overdenckende den doot ons Heren Ihesu Cristi in hoerre herten, ende die steden sijnre passien ende wat hi gheleden hadde vertoech si al over in hoerre ghedachten. Ten lesten troeste hoer Johannes ende badt hoer, dat si aflaten woude. Ende du, oftu conste, so troeste se ende sterctse ende bidt hoer dat si ete een luttel ende die ander doe eten, want si noch vasten, ende besoeke dijn crachten ende bereit hem hoer spise ende dien hem. Ende daer na nym oerlof van hoer

ende vanden ghenen die daer sijn, ende ontfanc die benediccie van hoer, ende ganc weder en wech.

Als aldus onse Heer begraven was, setten die Joden hueders totten

grave ende teykenden den steen. Doe was vervult dat onse Heer van hem selven seyde: "Ghelike als Jonas was inden lichaem des walvissches drie daghe ende drie nachte, so sel des menschen soen wesen in dat herte der aerden". Want hi was inder aerden een deel vanden Gueden Vridaghe ende alle den Saterdach ende een deel des Sonnendaghes, als alle den nacht die na den Saterdach quam, die den Sonnendach na der nuwer rekeninghe ghescreven wart.

Du hebste ghesien hoe, als onse Heer vanden cruce ghedaen wart, sijn moeder screyende sijn wonden aensach ende van screyen ende aensien niet en conste versadet warden. Besie oec du wel dinen Heer, ende merke dat vanden planten sijnre voeten tot aen dat overste van sinen hovede in hem gheen ghesontheyt en was. Want in hem gheen lit en was noch gheen bevoelinghe des lichaems, dat sijn gheiselinghe, siecheit ende passie niet en bevoelde. Waer of die leraer Sint Bernaert aldus seit: "Dencke die passie des ghecruusten lichaems, ende sich, of yet daer in is dat niet

en bidt voer di totten Vader. Sijn godlic hoeft wart ghewont totten hersen toe vander dicheit der scarper doernen. Waer om ghesciede dat anders dan op dat dijn hoeft niet quellen en soude ende dijn meninghe niet ghequest warden en soude? Sijn oghen verdonckerden inder doot ende die lichte die alle die werelt verlichten, worden een wile uutghedaen. Ende als die dus verduustert waren, en waren doe niet duusternissen op alle die werelt, ende en waren niet die twe grote lichte mitten anderen lichte verdreven? Mar dit is al gheschiet, op dat dijn oghen of ghekeert souden warden, so dat si gheen ydelheit en souden sien, ende of sise saghen, dat si hem daer niet toekeren en souden. Die oren die inden hemel horen: Heilich, heilich, heilich is die Heer God Sabaoth, hoerden inder aerden die duvelike stemmen: Cruusten, cruusten, cruusten! Waer om gheschiede dat anders dan op dat dijn oren niet ghestopt en worden totten roepen der armer, gheen ydelheit en hoerden noch dat venijn der achtersprake mit openen poerten in gheenre manieren en ontfanghen. Dat schoen aenschijn des gheens die schoen was boven alle kinder der menschen, dat was ontreynt mit spekele, gheslaghen mit kinne\backen

slaghen ende bespot. Waer om gheschiede dat dan? Op dat dijn aenschijn verlicht soude warden, ende alst verlicht ware, ghevest soude warden, so dat men van di spreken mocht: Sijn aenschijn en is voert niet anders verwandelt. Die mont die die enghelen leert ende die menschen, die sprac ende het was ghedaen, die was ghedrenct mit gallen ende mit edic. Ende dat was ghedaen, op dat dijn mont waerheit ende oordel spreken soude ende sinen Heer ende sinen God belien soude. Die hande die den hemel ghesticht hebben, sijn gherect inden cruce ende doerslaghen mit harden naghelen, op dat dijn hande uutgherect souden werden totten armen. Die borst, daer alle schatte der wijsheit ende der conste Gods in besloten was, wart doersteken mitter ridderliker glavien, op dat dijn borst ende herte van quaden ghedachten soude warden ghereynicht, ende alst ghereynicht waer, gheheilicht worde ende heilich behouden worde. Die voete, wilker voetschamel wi souden aenbeden, om dattet heilich is, sijn doerslaghen mit harden naghelen, op dat dine voete niet haesten en souden tot quaetheden, mar lopen souden inden weghe der ghebode dijns Heren. Wat meer? Lijf ende siele

heeft hi gheset voer di, op dat hi dijn lichaem ende dijn siel vercrighen mochte. Di al te mael heeft hi mit hem ghecoft.

Die leerar Ancelmus vergadert sommighe dynghe die onse Heer gheleden heeft ende seit aldus: "Nu warde ontwaec, mine siele, ende schudde di vanden stove ende sich aen mit meninghen desen gheloefsamen man, den du inden spieghel der ewangelien als of hi teghenwoerdich waer aensieste. Sich aen, mijn siele, wie dese is, die in gaet ende heeft dat beelde eens conincs ende wart nochtan vervult mit confusen als een versmaet knecht. Hi gaet voert ghecroent, mar die crone is hem een grote pine ende hevet sijn schone hoeft ghewont mit dusent steken. Hi wart ghecleet mit conincliken purper, mar hi wart daer meer in versmaet dan gheeert. Hi draghet in sijn hant een riet als een septer, mar daer mede wart sijn eerbaer hooft gheslaghen. Si boghen hoer knien voer hem ende aenbeden ende hieten hem coninc, ende staen vluchts op ende spuwen in sijn schoen aensicht ende slaen sijn suete kinnebacken mit horen handen ende onteeren sinen eerbaren hals. Sich mijn siele, hoe dese man in alle dijnghen wart ghepijnt ende

versmaet. Men hiet hem sinen rugghe bughen onder die borden des crucen ende droech sijns selfs laster ende pine, ende wart aldus gheleit totter stat sijns doots. Ende men gaf hem drincken, mirre ende galle. Hi wart aen den cruce op gheboert ende hi seide: Vader, verghif hem, want si niet en weten, wat si doen. Hoeghedaen is dese die in allen sinen noeden niet eens sinen mont en ontdede, so dat hi hem eens beclaghet of ontschuldicht hadde, of dat hi eens ghedrieghet hadde, of dat hi een quaet woert teghens die vermaledide honde ghesproken hadde. Mar ten lesten storte hi dat woert der benediccien op sijn viande, wes ghelike nye ghehoert en was. Mijn siel, hebstu yet ghesien, dat yement verdrachliker of goedertierliker mochte sijn dan dese man? Noch sich aen mit vlite dat zeer te verwonderen is ende daer du groet mededoghen schuldich in biste te draghen. Sich aen, hoe hi naect hanghet alte mael doerslaghen ende ghequetset, hoe hi aen den cruce hanghet, schandelijc in midden twisschen twien scakeren, mit yseren naghelen aen den cruce ghequetset, mit edic ghedrencket ende na sijnre doot mitter glavien in sijn side ghewont, ende hoe hi vloeyende

rivieren uut sinen vijf wonden van sinen handen ende voeten ende sijnre siden uut storte. Mijn oghen, gheeft uut uwe tranen ende weninghen, ende mijn siel, smelte mitten vuer des mededoghens vander bedroefnissen deses minlics mans, dien du in dus groter sachtmoedicheit sieste ghepijnt mit dus groter sericheit. Ende mijn siel, du hebste beschouwet sijn crancheit ende du hebste mededoghen ghehadt. Nu sich vlitelike aen sijn moghentheit ende daer of sultu meer verwonderen, want hoe seghet die Scrifture: Vander sester ure sijn duusternisse gheworden op der werelt totter neghender uren toe, ende die sonne is verdonckert, ende die cortine des tempels is ghescoert van boven tot beneden ende die aerde bevede ende die steen schoerden ende die grave worden op gheloken ende veel lichaem der heilighen die doot waren, stonden op. Hoe ghedaen is dese, daer die hemel ende aerde mede doghen hebben, wes doot ander doot levendich maect. Bekenne, mijn siel, bekenne. Dit is onse Heer Ihesus, die Behouder der werelt, die eenboren Sone Gods, ghewarich God ende ghewarich mensche, die alleen ghevonden is onder die sonne sonder smette. Ende sich hoe

hi ghetelt is onder die quade menschen ende hoe hi gheacht is voer enen malaetschen man ende den onsalichsten van allen mannen, ende als een abportijf, dat eer tijt verworpen wort, also is dese man verworpen uut den buke des onsalighen wives der synagoghen. Die die scoenste is boven alle kinder der menschen, hoe onschoen is hi gheworden boven allen menschen. Seker hi is ghewont om onse quaetheit ende is gheworden een offerhande van alte soeten roke in dijnre teghenwoerdicheit, Vader der ewigher glorien, op dat hi dijn onwaerdicheit mochte kieren van ons ende ons mochte brenghen mede sittende inden hemel.


Vorige Volgende