| |
Der Witten soet e[n su]ur, En hare laetste uur: Ofte Schrickelijck spectakel vertoont in 's Gravenhaegh, op den 20. Augusti, 1672.
Stem: Hoe legh ick hier in dees ellende.
Hoe haest kan sich Fortuyn gaen wenden
Omtrent de Menschen sorgeloos;
O mijn! hoe komt de werelt schenden
Die haren dienst voor Godt verkoos:
Gelijck wy sien door dese acksy,
Ontstaen door Wits vervloeckte facksy.
Twee volle Broeders die men noemden,
d'Een Cornelis, de ander Jan,
Van veel gesmaet, van veel geroemde,
Gehaet van der gemeene man:
Sy saten aen het Roer te stieren,
Maer maeckten dat het Schip ging swieren.
| |
| |
Sy waren beyde trots en moedigh
Geworden door haer vuyl gewins,
Haer facksy ginck in alles spoedigh,
Tot nadeel van d' Oranje Prins,
Sy meenden Loevesteyn te wreecken,
Gelijck dat al sints heeft gebleecken.
Dees twee hadden door loose vonden
Vergiftight schier den heelen Raedt,
En 't recht was oock by na geschonden,
Gebracht in een verwarden Staet;
| |
| |
Noyt quam schier een in rangh te sitten,
Of hy moest stemmen als de Witten.
Door wraeck-sucht en door nijdigheden
Meenden hy het Oranje bloedt,
Met Tack en Wortel te vertreden,
Haer deughden traptens' onder voet,
Ooch sochten sy al voor veel Jaren
Geen Vrienden voor Nassouw te sparen.
't Scheen dat Louys door sijn Louysen
Haer Ziel en Herten hadt verblindt,
Om sijn Regeeringh aen te prijsen,
Dat 's waerdigh was te zijn bemint:
Ja durfden seggen meer te houwe
Van Lodewijck als van Nassouwe.
Dies hadden sy te saem geswooren
Door het vervloeckte hels Edickt,
Oranjen in de grondt te booren,
Dit was door haren Raedt beschickt:
Maer Godt die quam het anders keeren,
Waer door men hem altijdt moet eeren.
't Scheen dat Godt wild' Oranjen hogen,
En brengen in den hooghsten top,
Dit was een splinter in Wits oogen,
Een bitter Gal in haren krop:
Dus hadden sy door veele listen,
Ons gaen verkoopen eer wy 't wisten.
Door haer beleydt ginck men afdancken
Soo meenigh kloeck en braef Soldaet,
Die men sagh om het broodt gaen jancken
Met Vrouw en Kind'ren op de straet:
Soo dat doen onsen Heldt souw streyen,
Moest sich met veele Jongens leyen.
Sy wisten door haer list t'ontblooten
De vaste Steden van ons Landt,
Sy waren Hoofden van ons Vlooten
Wanneer men stree met den vyandt:
Doch Godt gaf Nederlandt Victory
Tegens twee Koninghs vol van Glory.
Oock sochten sy om te verstricken
Ons Hollandts Prins en Oorloghs Heldt,
Door order en Patent te schicken
Dat hy sou trecken uyt het Veldt,
| |
| |
En daer men moest den vyandt stuyten,
Die Post gaf men Verraers en Guyten.
Noch wilden haer voor-neem niet lucken
Dat van haer was soo langh gebrouwt,
Ruardt gaf hem tot booser stucken,
Die hy een weyle by hem houwt:
Maer socht een Cirugijn bekooren,
Die hy veel sommen ley te vooren.
Dat hy ons Prince groot van waerden
Sou haestelijck brengen ter doodt;
Maer dees door trouw' het openbaereden
Aen onsen Vorst sijn groote noodt:
Dies wierdt Ruardt tot Dordt gegrepen
Om met hem voor het Hof te slepen.
Den Cirugijn wiert oock ontboden,
Die haest quam voor den Opper-Raedt,
Daer onder vraeght men elck sijn nooden
Om t'hooren hoe de saecke staet,
De welck als doen dus wiert gevonden,
Dat Ruardt wiert heel vast gebonden.
Dies ginck men hem een weynigh recken,
Maer laes! in tegenwoordigheydt
Der geen die hem tot Vrienden strecken,
En sijn Sentens' wiert uyt gebreyt:
Dat hy was uyt ons Landt gebannen,
Daer hy was waert op 't Radt gespannen.
Den Cirugijn wiert los gelaten,
Waer door ontstont een groot gerucht;
Veel menschen toonden haer op d'straten,
Men was hier over seer beducht,
De Burgers quamen in den wapen:
Dus stont 'et in den Haegh geschapen.
Men seyd' siet Jan die is gekomen
Om sijnen Broeder Staetieus,
Heeft Ros en Wagen mee genomen,
Om te bedecken 't schandeleus;
Hy meent sijn Broeder te salveren,
Ey! Burgers komt en wilt het keeren.
Doen saghme haest fel en driftigh wreken
Der Rechters swaer versuymde plicht:
Ja, als de Witten wilden spreecken,
Een yeder riep O schelmen swicht;
| |
| |
't Js recht u voor u boose daden
Te straffen met de grootste quaden.
Als Leeuwen gaen sy Jan aen grijpen
De schranderste van 't Wits geslacht;
Soo dat hy om pardon leert pijpen,
Maer laes! het wiert daer niet geacht:
Men wilden hem in 't minst niet hooren,
Dies moest hy in sijn bloedt versmooren.
Doen grepen sy Ruardt van Putten,
Men hoord' doe niet na sijn stem,
Geen Lodewijck quam hem beschutten;
Door slaen en schieten raecktens' hem,
Soo dat hy haest ter doodt quam raecken,
En moest alsoo sijn ziel uyt braecken.
Daer lagen sy doen doodt ter aerden,
Men sleept 'er na het Beuls schavot:
Foey Witten snoodt van geender waerden,
Wegh Oldenbarnevelt sijn rot;
Siet daer het eyndt van sulcke geesten,
Men slacht 'er als twee vuyle beesten.
De kleeren gaens' haer van 't lijf rucken,
Men snijt 'er neus en ooren af;
Haer leden kapt men meest aen stucken,
Waer van men veel voor gelt wegh gaf,
Als hembden, vingers, voet en teenen,
Dus sagh me haer hangen aen de beenen.
De herten rucktens' uyt haer borsten,
Men stuertse wegh voor groot present,
't Gemeen scheen nae haer bloet te dorsten;
Dus wiert der Witten stam geschent:
Doen is al 't quaedt op haer gekomen,
Dat by haer t'saem was voorgenomen.
Ey! neemt dit aen tot een exempel,
Ghy alle die na hoogheydt staet,
Jn Polici, of in Godts Tempel,
Dan blijft ghy uyt gemeene haet:
Wilt voor Godts Kerck en Nassou streyen,
Soo sult ghy 't Vaderlandt verbleyen.
Let op dees spreuck, 't zy kleyn of groot,
Niemant geluckigh voor sijn doodt.
|
|