[Gelauwerd | Bekroond]
De Ierse dichter Paul Muldoon won met zijn bundel The Annals of Chile de T.S. Eliotprijs ter waarde van 5.000 pond. De prijs is een initiatief van de Poetry Book Society in Londen, waarvan T.S. Eliot een van de stichtende leden was.
Paul Muldoon werd in 1951 geboren in het Noordierse Portadown en groeide op vlakbij het dorpje The Moy, dat in tal van zijn gedichten een prominente rol speelt. Tijdens zijn studies aan de Queen's University was Seamus Heaney - thans lerlands grootste levende dichter - een van zijn studiebegeleiders. In die periode werd Muldoon ook lid van de literaire ‘Belfast Group’. In 1972 publiceerde hij zijn eerste bundel, New Weather. Na zijn studies werkte hij enkele jaren als producer voor de BBC in Belfast, maar in het midden van de jaren tachtig hield hij zijn job voor bekeken en besloot hij als free-lance schrijver aan de kost te komen. Kort nadien emigreerde hij naar de VS.
Met bundels als Mules, Why Brownee Left, Quoof en het nu bekroonde The Annals of Chile heeft Muldoon zich inmiddels een stevige literaire reputatie bijeengeschreven. In zijn niet-alledaagse, be
vreemdende en intrigerende poëzie, waarin hij vormexperimenten niet schuwt, vermengt hij reminiscenties aan zijn familiale en rurale achtergrond met fijnzinnige verwijzingen naar literaire, historische en culturele gebeurtenissen. Tevens verweeft hij de hedendaagse Ierse problematiek met elementen uit de Amerikaans-Indiaanse mythologie, en oude Ierse legenden met thrillerachtige elementen à la Raymond Chandler.
Muldoon is de dichter van de ironische knipoog, die het zijn lezers beslist niet gemakkelijk maakt en hen voortdurend doelbewust op het verkeerde been zet. (rg)
Onder grote publieke belangstelling ontving Hugo Claus eind januari als eerste Vlaamse schrijver de Prijs voor Meesterschap van de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde. De literaire duizendpoot, die door juryvoorzitter Anton Korteweg, met de eretitel ‘duivelskunstenaar’ werd bedacht, mag zich sindsdien met ‘Meester’ laten aanspreken. Een eer die niet voor velen is weggelegd, vermits de prijs maar om de vijftien jaar wordt uitgereikt. Eerder werden de schrijvers Jacobus van Looy, P.C. Boutens, Henriëtte Roland Holst-van der Schalk, Simon Vestdijk en Ida Gerhardt met de titel ‘Meester’ vereremerkt.
Onder de titel Het woord staat in het glas heeft de stad Harelbeke een keurig verzorgd boekje uitgegeven met een selectie uit de gedichten van de winnaars van de Literaire Prijzen van de Stad Harelbeke. In de categorie ‘jongeren tot 25 jaar’ ging de prijs (10.000 fr.) naar Jan Geerts die in zijn gedichten met zeer eenvoudige elementen, maar met een subtiel taalgevoel een uiterst beeldende sfeer weet op te roepen. In de categorie ‘zonder leeftijdsbeperking’ werd Mark Naessens uit Kessel-Lo bekroond (25.000 fr.) met een schitterende cyclus die wordt gekenmerkt door relatief eenvoudige beelden, vakkundig neergezet in een harde maar niet kwetsend harde taal.
De Internationale Stichting voor de Muziek heeft haar Internationale Johannes Brahmsprijs toegekend aan de Vlaamse dichter Marcel Pira uit Mortsel. De jury loofde de laureaat omwille van de bijzondere plaats die muziek in zijn dichtwerk inneemt, de muzikaliteit van zijn verstechniek alsook voor zijn talrijke verhalen waarin de muziek centraal staat. De prijs bestaat uit een met edelstenen bezet gouden juweel in de vorm van een solsleutel en een oorkonde.
Marcel Pira werd in 1929 in Elsene geboren. Van de veertig dichtbundels die hij tot nog toe schreef, staan er dertien volledig in het teken van de muziek. In zijn poëzie, die vaak wordt omschreven als taalmuziek, gaan eenvoud en gevoeligheid van gemoed hand in hand met intellectuele en artistieke visie, waardoor de dichter het niveau van het anekdotische overstijgt.
Directeur Martin Mooij van de Stichting Poetry International ontving de Sphinx Cultuurprijs 1994 voor zijn niet aflatende inzet voor de poëzie. Sinds de start van Poetry International, inmiddels alweer 25 jaar geleden, bracht het festival meer dan 600 dichters uit binnen- en buitenland op het Rotterdamse podium. Het niet aflatend succes van het initiatief is, volgens de jury, toe te schrijven aan het feit dat ‘Poetry ruimte wil geven aan de menselijke stem, ongeacht de tongval’.
Het is dan ook niet toevallig dat de publikatie die de Stichting Sphinx gewoontegetrouw aan de bekroonde wijdt, dit keer de titel De menselijke stem meekreeg. In de publikatie vertelt Mooij het verhaal van 25 jaar Poetry International. Deze ‘memoires’ in interviewvorm worden verlucht met tal van gedichten en tekeningen van bekende dichters, onder wie Seamus Heaney, Leo Vroman, Bei Dao en Yehuda Amichai. De menselijke stem telt 116 p., wordt uitgegeven door Walburg Pers en kost in de boekhandel fl. 29,50 of 598 fr.
Uit handen van de Franstalige Libanese dichter Salah Stétié ontving Jozef Deleu de Prix Adam de la Poésie 1994. Deze prijs wordt jaarlijks afwisselend toegekend aan een Frans- of Nederlandstalige persoon of instelling die zich op een heel bijzondere wijze heeft ingezet voor de verspreiding van de Belgische poëzie. Tijdens zijn gelegenheidstoespraak stelde Salah Stétié onder meer: ‘Jozef Deleu is één van deze zeer dierbare mannen geworden, één van deze bruggenbouwers, één van deze wachters in dit wonderlijke, verbazende land dat België toch is.’
De ‘Adam van de Poëzie’ werd ingesteld op initiatief van Etienne de Saedeleer en bestaat uit een sculptuur van Renaat Ramon. De prijs staat niet open voor dichters, maar voor uitgevers, vertalers, vertolkers of critici. (hc)
Jozef Deleu [foto: Arlette Stubbe]