Poëziekrant. Jaargang 18

[p. 34]

Gastdichter

Frans Deschoemaeker

Paul Delvaux. Een triptiek

Zoals wind, zoals een hand
gaat liggen op een blanke meisjeshuid,
zo valt al wat zich blootwoelde

in lunatieke nachten, stil. In
zwart glas. In seinpalen, frontons
en telegraafbedrading. In de lineaire

nervatuur van de wereld die diep
in het perspectiefeen aanvang nam,
en uitdijt in het flesgroen licht

van een museumgang. Hier struikelt
het oog over een echo. De eeuwenlange
slagschaduw van een antieke architraaf.

Is dit de tederhed die gloeit
in de penseelstreek, beeft op
het koek spoorwegnet van de syntaxis?

Is dit de avondkjke trein
die ons komt halen voor een reis
in het bindweefsel van de droom,

in het bazalten bos van Bosvoorde
dat op de ondergaande zon
gekarteld staat? Is dit een gimp

van kindertijd, zondagavondschemering,
de herinnering aan een verstolen
kus in de cocon van een coupé?

Amper nog waarneembaar in het atelier;
de huiver op de blanke huid
von het model, de damp uit kopjes thee.

Zo slaat geritsel van crinolines, pauwen,
vliesvleugels en ratelpopulieren neer
in de weefpatronen van verdures.

Zo condenseren stemmen onder de arcade
van een binnenhof te Veume, zondagse
rumoeren, van de Compagnie des Wagons-Lits

de uitgebeende poëzie. Een trein
is een gedicht. Een gedachte die de zeilen
strijkt in een stilgevallen zoniënstation.

[p. 35]

Piero della Francesca. Een triptiek

De spin die hij als kind
in Borgo gadesloeg, zat op een richel,
mat een invalshoek, maakte

een aanvang met de ruimte.
Vanwaar dat licht, gewelfd omheen
de luit, de torenspits, de wirndhondrug?

Waarheen dat lijnenspel, dat wegijlen
in een portiek, in vloertegeltrapezia?
Hij tuurt over de zee

en trekt haar zilvergrijze lijnen
na, zandribbels en schelpgruis,
structuren uit de voortijd.

De lunatieke nacht; de dames
met ragfijne diademen, een tors
van brons in zilveren kuras

onder de curve van banier en adelaar,
de kalkplaat met haar witte poriën,
de code en de diagrammen.

Geen Arcadië dat ruist, maar bijbelse
woestijn, koek stedebouw, hoekige cascade
van campaniles, friezen en cipressen

onder de blauwe nacht. In het koor
van Arezzo, bij kaarslicht, stapelt hij
dat glaciale epos op tot in het kruisgewelf.

Blind voor het strakke licht
over de zuiderhelling, blind
voor de koperwiek, verdwijnt hij

aan de hand van een knaap
in het okeren verdwijnpunt van oktober.
In dat historisch jaar: de Spaanse

haviksneus voor Guanahani,
zilverschilfers in de vroege ochtend
op de golven van Campeche,

honderd kraaienesten in het craquelé,
uit stippen aan de kim doemt
land en immer nieuwe wereld op.