POST
Open brief aan Christina Vreeswijk
Ik ben het met je eens dat er teveel shit wordt gepubliceerd, zeker na het lezen van jouw stukje ‘Burn Michel burn’ in het nov-dec 2002 nummer van Passionate. Het hinkt en stinkt als de duivel.
Om te beginnen zitten er twee juridische missers in. Ten eerste ga je voorbij aan de problematiek van de botsende grondrechten. In een geval als dit wordt het recht van vrije meningsuiting afgewogen tegen het recht op, laten we zeggen, onaantastbaarheid van de persoonlijke integriteit. In zo'n afweging worden alle omstandigheden van het geval meegenomen en dan maakt het inderdaad nogal wat uit of je een schrijver bent of een imam. Een imam heeft doorgaans meer controle over zijn gehoor.
Ten tweede, en ondoordachter: jij verwart het recht op de vrijheid van meningsuiting met een recht op verdediging van die mening (alinea 5 ‘Zou Mein Kampf verdediging verdienen...?’). Terwijl het leuke van dat recht op vrijheid van meningsuiting nu juist is dat die mening, binnen de grenzen van de wet, volstrekt onverdedigbaar mag zijn. Als het niet al verboden was geweest, zou Mein Kampf verboden zijn omdat het bevolkingsgroepen in hun grondrechten aantast, en niet omdat het de gedachten van een maniak bevat. Als het recht op vrijheid van meningsuiting binnen de grenzen van het aanvaardbare voor iedereen hetzelfde is, dan geldt dat toch in beginsel ook voor een Hitler, ongeacht of hij nu een schotschrift of een roman schrijft? Maar volgens mij interesseert jou dit allemaal niet, volgens mij is het jou te doen om het noemen van een catchy titel. Dat heeft met het volgende te maken.
Jij zet aan tot haat en deinst niet terug voor de pijnlijke platitude Houellebecq met Hitler te vergelijken. Daarna zeg je dat er gestraft moet worden, ‘en zwaar ook’. In de strijd tegen literaire shit ‘is alles geoorloofd’ en ‘iedere sensatiebeluste eikel minder (...) winst’. Je zegt nogal wat en bent zo fel, dat je lijkt op wat je denkt te moeten bestrijden.
Daarom heb ik het maar als een provocatie proberen op te vatten - jij trekt eens lekker van leer om te laten zien tot wat voor shit dat kan leiden, jij doet je heel erg stom voor om de lezer in te laten zien hoe ontzettend stom stom doen is, zo iets - maar dat lukt niet.
Houellebecq legt zijn vinger op de zere plek van West-Europa, waarin haat en eenzaamheid om zich heen grijpen. Hij doet dat met zeer zware provocaties. Ook bij jou is het gelukt en aangetoond dat haat niet in boeken, maar in mensen zit. En bij Christina Vreeswijk verpakt als een ogenschijnlijk politiek correct stukje. Als jij dit alles begrepen had, had je dat stukje niet geschreven. Nee, je provoceert niet, verdedigt niks, integendeel. Jij danst als een popje in het literaire spel van Houellebecq.
En over die andere Hitlerplatitude, die ik je niet vergeef: Hitler was helemaal niet leuk met kinderen, hij haalde ze bij hun ouders weg, schoor ze kaal en liet ze vergassen, in het beste geval. Hitler was leuk met honden, hij had een grote Duitse herdershond en die heette Wolf.
Informeer je in godsnaam iets beter als je het waagt over dit soort dingen te schrijven. Wie is hier nu de sensatiebeluste eikel?
Laurens Abbink Spaink
Beaumont
Frankrijk