Parmentier. Jaargang 17

[p. 62]

Michael Palmer
Vier Kitaj Studies
Vertaling Tom Van de Voorde

Proza voor het lichaam van de wereld

Misschien is er gevaar; misschien
was het maar een krak
in de vloerplanken. Misschien zal
een lichaam zijn binnengekomen, zal
het zo vertrekken, de lijst.
Een fitting zonder peertje. Een
hanger die aan zijn schaduw
hangt. De roodheid van dit
interieur, geen bloedrood, geen bloedeloos,
geen rood uit je herinnering.
Maar een modulatie. Hij bedoelt
dat er zoveel boeken zijn
dat we de tel zijn
kwijtgeraakt van boeken die niet
zijn. Op de kaft van
dit hier, wie zal het
zeggen, ook al kan hij
niet. Absoluut niet - wil hij
niet. Op deze kaft, een
mengtafel met klodders, tubes, kwasten,
flessen, potten, blikken. Op deze
kaft, een melancholische aforist, een
hoer met groen haar en
rode beenvenvarmers, een veger. Een
man ligt dood op straat.
Het zou Schulz kunnen zijn.
Misschien beseffen ze dit wel
niet. Hij werd misschien neergeschoten
toen ze kwamen. Achter de
veger, links van ons, doet
een vrouw in een gele
jurk een taxi stoppen. Hier
zegt Benjamin, Het is bloed,
het is een vlek op
een muur, zelfs een lexicon.

[p. 63]

 

Iemand, de man die Singer

 

heet, zal er zich in

 

verschuilen, onder de straten leven.

 

Misschien beseffen ze dit niet.

 

Ze kunnen misschien geen geluiden

 

uit de straten horen. Willen

 

die niet horen. Zoals wij

 

ze zelf routineus negeren. Hij

 

wil haar zeggen dat het

 

niets is, niet meer dan

 

een krak in de vloerplanken,

 

een mot tegen de ruit,

 

een slag. Het is niemand.

[p. 64]

Als niet, niet

Zij vertellen elkaar verhalen, leugens
in de vorm van dromen
altijd in de kleuren van
dromen: roestbruin, chroomgeel, koraalrood en
gifgroen. Van de stervende figuren,
in het wilde weg samengevoegd,
aan een rivieroever. Het poortgebouw.
Een reis met de trein
door het mooie platteland, onbeschrijflijk
platteland. Ik was daar in
tweeën verscheurd, louter om te
overleven. Een jonge danseres bij
het raam op het derde.
Kobaltblauw, argentaan, spierwit. Wat wij
in die dagen dat uur
plachten te noemen. Hij wil
zeggen dat op diezelfde heuvel
Goethe en Eckermann soms kwamen
wandelen. ‘Elke keer hetzelfde wijsje,
elke keer het oude bed
van de zee!’ Hij wil
zeggen, De muziek van motten,
de kleine lampen. Ze staart
uit het raam op de
derde verdieping, naar het
plein beneden. Hij zegt, Dit
zijn goudspechten en mussen, maar
er zijn geen leeuweriken. Kom
pinkstertijd, de spotmerel en de
goudlijster zullen gaan komen. Hier
in het midden, een klein
vijvertje, stilstaand in de schaduw
van rook. De late bloemen.

[p. 65]

De vragen van kraaien

Er is stof. Moeten wij
om het stof geven? Er
zijn schaduwen. Zullen wij een
tent maken van schaduwen, een
schuilplaats van zwarte riviertjes? De
geleerde zit voor het laatst
over zijn tekst gebogen. Hij
telt de bibliotheek haar ledematen,
de spinnenwebben, het aantal geluiden
tot het einde. Hij zoekt
iets dat oneindig klein is,
iets dat geen omvang heeft,
maar hij heeft slechte ogen.
Als hij zijn ogen gebruikt
vindt hij een punt - te
groot; een onzichtbare klinker - te
luid. Met gesloten ogen ziet
hij: hartdraad, zeehaar, stigma, veerboot,
veerman, amandelvormig oog, het beneden.
Ziet: de dansers in kringen
ronddraaien, marcheerders in hun gelid.
Hoort de vragen van kraaien:
Moeten wij om het stof
geven? Tenten maken van schaduwen?

[p. 66]

Studie

In een verduisterde kamer pleiten
ze eensgezind tegen de religie
van het woord, tegen het
profetische, het sublieme, de orfische
roep. Het is een vreemd
gesprek dat zich ontvouwt na
uren de liefde te hebben
bedreven, sinds vanmiddag, bij hun
tweede ontmoeting, de blinden gesloten
om het lamplicht van buiten
af te schermen. Ze rookt
zittend op bed, de boog
van haar rug naar hem
toegekeerd. Het is onduidelijk of
ze hun eigen woorden geloven.

‘Four Kitaj Studies’, uit: The Promises of Glass (New Directions Publishing, 2000)