Parmentier. Jaargang 11

[p. 88]

Maria van Daalen
Den oversten wech in mijn
ghebruken

Met woorden kan men de wereld uitmeten,
al het bestaande heeft een datum en een naam.
Met reden wordt gegeven wat men weet en
de verzameling wordt mens, een amalgaam
van nutteloze kennis, onbekwaam
tot enig goed. Duizelingwekkend voelen
in die ik ben, dieper dan zes vaam,
herbergt het werkelijk bedoelen
van hartenklop en ademritme, woelen
in lichaam en ontwaken in het licht
zodra mijn wil mij allebei in koelen
bloede verbindt: verlangen en inzicht.
Gedrag is op bevrediging gericht.
Vind in met kaas en kind gevulde buiken
den oversten wech in mijn ghebruken.

Inzicht splijt open in verlangen.
Ik hoor je sleutel in het slot en zucht
en sluit mijn windows af met bange
voorgevoelens. Er zit onweer in de lucht.
Al maandenlang gaat het gerucht
en laat ik ze praten? Wachten
op een goed moment betekent tucht
en orde. Nou, wij niet. De nachten
zijn lawaaieriger dan de gedachten
behalve als ik wakker lig. Alleen.
Ik zie je ogen en herken de jacht en
je kust me en kijkt langs me heen.
Ik voel de woede, de jaloezie meteen,
ik kan het in je adem ruiken:
den oversten wech in mijn ghebruken.

[p. 89]

 

Ik maak je bed op, ik kook je eten,

 

ik doe je afwas, de hele santenkraam.

 

Je kust me en je bent me al vergeten.

 

Straks gooi ik je kleren uit het raam

 

of ik spring zelf. Je zegt zo vaak ‘ik schaam

 

me dat ik geen goeie man ben voor je, troel.’ En

 

de ridder zonder vrees of blaam

 

in bed trekt een van die schuldbewuste smoelen

 

waar ik dan weer voor plat ga. En we kroelen

 

nog urenlang. Een krolse kat, ik. Je gezicht

 

verstopt je tong, sabbelt, zuigt. Zwoele

 

levenssappen geuren je tegemoet. Ik zwicht.

 

Richt je pijl op voor het doel en dicht

 

het gat, de poel. Dit is in me duiken,

 

den oversten wech in mijn ghebruken.

 

 

 

Prince, heerlijk aanwezig, blijf hier hangen

 

als een naald in een groef maar dieper. Vlucht

 

in me, wil me nog urenlang stangen

 

en niet voorbijgaan. Berucht

 

is eeuwigheid, een nu dat niet oplucht.

 

Ik vraag dit nu niet. De krachten

 

van tijd en ruimte zijn geducht,

 

ze laten de polsslag toe, zachte

 

bewegingen van leven. Je verwachten,

 

je verliezen, je zien terugkeren. In mij alleen

 

vind ik je, in mij woon je, in gedachten

 

en lichaam, het jouwe, het mijne, één op één.

 

Met rede ken ik liefde, het derde been

 

staat vast naar goed gebruik en

 

den oversten wech in mijn ghebruken.¹

1 Een ‘sotte amoureusheit’ - een gedicht dat hoofs is naar woordkeuze en vorm maar met een scrabeuze inhoud - voor Parmentier naar de opdracht van Johan Oosterman, met opgegeven strofelengte en -aantal, rijmschema en stokregel. De stokregel komt uit Hadewijch Visioen 8, regel 36 en betekent ongeveer ‘de hoogste vorm van mij genieten’.