De historie van Partinoples, grave van Bleys

Hoe de Grave ende Gaudijn sijn mede-gheselle hun wapenden om te steken³, d'ordeninge des steeckspels gestelt, ende het steeckspel den eersten dach aen ginck.
Capittel XXIX.

Des anderen daechs wel vroeg wapende Gaudijn den Grave, daer na wapende(n) de Pagie Gaudijn, ende te peerde geseten sijnde hoorden sy de Trompetten ende Claretten⁴ slaen, want de Keyserinne uyter Stadt quam gaen ten Tannele metten seven Koningen, die haer suster ende Jonckvrouwen leyden opt Tanneel. Als de Keyserinne met de Vrouwen op haer Tanneel was, gingen de seven Coningen daer neven op een ander Tanneel sitten in seven setels, als Rechters vanden steeckspele. Doen deden de Koningen terstont uyt roepen een gebodt, te weten: Dat alle de gene die steken wilden, so wel Heydenen als Kerstenen, die

3 strijden met de lans.

4 trompetten met heldere klank.

[p. 51]

mochten steken sonder eenighe beternisse oft soeninghe¹ te doene, alwaert sake dat sy yemanden wonden oft doodt sloeghen oft staken, alwaert oock datter eenich groot Heere doot bleve: Ende dat die vanden eersten tot den lesten vechtende, sonder uyten velde te vlieden, ende lest int velt blijvende alle de dry daghen des steeckspels, die soude Keyser van Constantinopolen sijn (o). Terstont na dit ghebodt is de Grave ende Gaudijn te velde komen, daer sy de eerste waren: ende als d'ander te velde quamen, vraegde de Grave sijnen geselle, wie dese ende die waren, hy vraegde ooc wie de Heer was die onder der Keyserinnen Tanneel stont? Tis den Soudaen van Persen, antwoorde Gaudijn. Ter droever tijt logeerde hy daer, ist my mogelijck sprack de Grave, ick sal hem seer haest van kant helpen: ende terstont soo reet hy tegen over den Soudaen. De Soudaen hem siende, seyde hy totten Ridders die neven hem stonden: Hoe staet genen gewapenden Ridder soo hoochmoedich verwachtende om te steken: ick wil hem versoecken wat hy maken kan. Met dien sijn de Soudaen ende de Grave soo snellijcken als de peerden loopen mochten tegen malkanderen gereden, dat de stucken vande Lancien inde locht vlogen, maer de Ridders bleven soo stille in de sadel dat sy niet eens en verroerden. Doen trocken sy hun sweerden, ende sloeghen malkanderen op de helmetten datter 't vier uyt spranck, ende de Grave sloech soo rasschelijc slach op slach, dat hy den Soudaen wel vier slagen tegen eenen gaf, soo dat den Soudaen vlieden moeste, ende de Grave jaechde hem tot onder het Tanneel daer hy uyt gekomen was. De Coninc Corsel dat siende, seyde totten Coninck Clause: Siet hoe kloeckelijcken draecht hem den Ridder met de witte wapen. Tis nu den eersten dach, antwoorde de Coninc Clausa hy sal wel moede worden, want de Soudaen is een goet Ridder. Tewijle dat sy aldus spraken om-

1 zonder enig herstel- of zoengeld te betalen.

[p. 52]

ringhelden meer dan duysent van des Soudaens ridders den Grave, seer fellijck op hem slaende, maer de Grave weerde hem soo [Dij] Ridderlijck, dat hy al vanden peerde sloech dat hy raeckte, alsoo dat de gheene die sijn Sweert eens geproeft hadde, en wilde dat anderwerven niet verwachten. Gaudijn dit siende, reet so snellijck als 't peert loopen mocht metter lancien in den hoop der Mooren, soo dat hy by den Grave quam. Doen reden sy



totter plaetse van daer sy komen waren, sonder dat hun eenich Heyden na volgen dorste, ende terstont nam de Grave een ander Lancie, verwachtende den gheenen die eerst komen wilde. Doen sprack de Coninc Corsel met luyder stemmen, dattet alle de Koningen hoorden: Gy Heeren siet den vromen Ridder die so lichtelijck ontkomen is den grooten overlast der Heydenen, ende staet wederom gereet om te steken. Tis heden den eersten dach, seyde de Koninck Clausa. Dewijle dat de Coningen aldus onderlinge sprekende waren, sach de Grave hoe de Spaengiaerden op een hoochte gejaegt werden vanden Arragonoysen ende vanden Cecilianen, des hy tot Gaudijn sijnen geselle seyde: Broeder,

[p. 53]

laet ons nu den Spangaerts te Hulpe rijden, want sy worden gejaagt. Met dien sloegen sy hun peerden met sporen, ende reden inde Cecilien¹ ende Arragonoysen. Ende de Spaengiaerts siende dat hun de twee Ridders so vromelijck holpen, waren sy van hunder vromicheyt seer verwondert: Ende boven al vande schoone feyten die den witten Ridder dede, want die hy eens raecte, die en begheerde anderwerf voor hem niet te comen, in sulker manieren, dat de Cecilianen ende Arragonoysen uyten velden vlien moesten, des de Capiteyn vande Spaengiaerden den witten Ridder hertelijcken dancte, dien biddende dat hy hem sijnen naem segghen wilde, den welcken Gaudijn antwoorde: En begeert sijnen naem niet te weten, noch van wat lande hy is, want ten is sijn beliefte niet dat ment wete. Sekerlijck, seyde de Capiteyn, al dat ick vermach is voor u, oft ick uwen name weet ofte niet. Dit sag Koninck Corsel al 't samen wel ende sprack totten anderen Koningen: Siet genen ridder met de witte wapenen, hoe vromelijck hy hem draecht. De Soudaen van Persen is een wonderlijck goet Ridder, antwoorde de Koninck Clausa. Doen scheyde de Grave ende sijn geselle vanden Capiteyn der Spaengiaerden dieper rijdende int perck, ende de witte Ridder bleef recht teghen over het Tanneel staende, want 't speet hem dat de Soudaen daer onder stont, in sijn hant nemende een lancie so groot dat de Coningen haer verwonderden. De Soudaen di siende nam oock [e]en groote Lancie in sijn hant, om tegen de witten Ridder te steken: sijn Ridders bevelende, waert sake dat hy den witten ridder vanden peerde stake, dat sy hem dan doot sloegen, om de oneere die hy hem des morgens gedaen hadde. Terstont als de Grave ende den Soudaen gereet waren deden sy malcanderen teecken ende reden so snellijcken met sulcker kracht tegen malkanderen, dat de Grave den Soudaen uyten sadel stack, so dat hy ter aerden viel. De

1 Sicilianen.

[p. 54]

Grave siende den Soudaen ter aerden liggen, stont vanden peerde, lopende na des Soudaens Peert, 't welck als hyt gevanghen hadde totten Soudaen leyde, hem te peerde helpende, 't welck Gaudijn sijnen geselle niet wel en genoechde¹, want hy sag dat hun des Soudaens Ridders met groter haesten gereet maeckten, om te komen tegen den Grave. Daerom sloech Gaudijn sijn peert met sporen totten Grave rijdende so rasschelijck alst peert rennen mochte, soo dat de Grave niet op gheseten en was doen Gaudijn by hem quam, want hy den Soudaen te peerde geholpen hadde, ende de Heydenen bestonden sterckelijcken op den Grave te slaen: maer Gaudijn weer stontse so vromelijck, als dat de Grave tegen hunder alder danck² wederom op sijn peert sat. Ende de Soudaen sloech metten sweerde seer fellijck op sijn selfs volck tot hun segghende: de Ridder en heeft geen quaet verdient, want hy my deucht ghedaen heeft³). Mits desen reden de Heydenen al 'tsamen in hun tenten. Desgelijcx keerde de Grave met Gaudijn sijnen gheselle wederom ter plaetsen daer sy ten eersten stonden, ende de Grave nam terstont een ander lancie, verwachtende wie steken soude. De Koninck Corsel dit siende seyde totten anderen Koningen: Siet gheenen witten Ridder die so veel slaghen verdragen heeft als ghy gesien hebt, nochtans staet hy wederom gereet om te steken ghelijck of hy versch inde baene quam. Binnen die dat sy aldus sprekende waren, luydemen de Vesperen⁴. Doen sloegen terstont de Trompetten, dat yegelijck de bane ruymen soude tot 'tsanderdaechs: want het by den Koningen alsoo gheordineert was dat men te dier ure ophouden soude. Ende terstont reet yegelijc in sijn tente, sonder de Grave die met Gaudijn sijn gheselle int perck bleef tot daer niemant meer int perc en was. Doen reden sy met hun knechten seer Ridderlijck in hun tenten, daer sy ontwapent werden.

1 beviel.

2 ondanks hen allen.

3 want hij heeft mij edelmoedig behandeld.

4 middaggebed, middagdienst, omstreeks 3 of 4 uur n.m.