Jaarboek Multatuli 2016

[p. 122]

In de media
Een selectie
Klaartje Groot

De Max Havelaar een baksteen

In zijn column - NRC Handelsblad, 14 jan 2016 - noemde schrijver Christiaan Weijts de Max Havelaar een baksteen. Onze oprechte dank, meneer Weijts, u heeft daarmee ons literaire hoogstandje weer op de kaart gezet. Vele ingezonden brieven volgden. Alleen Roos Vonk was het met hem eens, ze vond het ‘herkenbaar’, maar de meesten gingen ertegenin: ‘de canon mag ter discussie staan, maar niet met Weijts karakterloze argumenten’, schreef A. Kauffman. F. Kramer vond: ‘Oudere letterkunde wegzetten als onverteerbare meuk is een schrijver onwaardig.’ Later voegde schrijver Philip Huff -NRC Handelsblad, 20 januari 2016 - toe dat jongeren best willen lezen als je er maar een gedeelde, gelijktijdige beleving van maakt. Op 21 januari kwam Multatuli zelfs op tv, in DWDD (De Wereld Draait Door). In reactie op Weijts' column hield emeritus hoogleraar Herman Pleij een hartstochtelijk pleidooi voor de Max Havelaar, dat u elders in dit nummer kunt nalezen.

Taalkunstenaar Ali B. opvolger van Multatuli?

Afgezien van de explosie in januari is de mediaoogst schamel. En als je niet in de media voorkomt, dan besta je tegenwoordig niet meer. Om over het doorwerken van je ideeën maar te zwijgen. Multatuli heeft nieuwe fans nodig, zoveel is duidelijk. In Trouw, 27 april 2016 - memoreert Rick Honings Multatuli's groupies, waarmee hij doelde op het legioen van Insulinde. Prachtige, maar vergane glorie. Wordt het toch tijd voor een ander rolmodel? Een ander genre? Kijk naar de Nederlanse Dambond. Die zette met behulp van hiphoplabel Top Notch populaire, hippe artiesten in als rapper Jiggy en Ronnie Flex om de damsport in de kijker te spelen. Ook een rapper misschien? Multatuli's Ideën echoën bijvoorbeeld door in de woorden van een hedendaagse taalkunstenaar: rapper Ali B, die pleit voor ‘zelfstandig blijven denken’, ‘het toelaten van twijfel’ en ‘de zekerheid dat je het niet zeker weet’ - NRC Handelsblad, 18 januari 2016 - Het is alsof Multatuli hem ingefluisterd heeft: ‘Niemand weet het.’ (Idee 415) dus ‘denk, peins, overweeg... twyfel... overweeg nogmaals, en weder, en nog eens... altyd door, altyd opnieuw.’ (Ideën I, vw ii, p. 309). Het zal toch niet waar zijn.

[p. 123]

Regent Lebak in Multatuli's geboortehuis

Dit bijzondere bezoek werd gelukkig nog de moeite waard gevonden en opgepikt door de kwaliteitskranten. Mijndert van de Kaaij wijdde in - Trouw, 26 april 2016 - een artikel aan de oprichting van het Multatuli Museum in Lebak en de komst van de huidige regent Ibu Iti Octavia Jayabaya naar het Multatuli Huis. Dat deed ook Jutta Chorus in haar column - NRC Handelsblad, 27 april 2016 - ‘Terwijl Max Havelaar hier van de literatuurlijst wordt gehaald, is hij in Lebak herontdekt’.

Leve het echtpaar Roelfsema

Er staat een column op - www.museumpeil.eu Nr 9, 2016 - waarin de auteur een algemeen overzicht geeft van enkele lieux de memoire en de activiteiten rond Multatuli. En een stuk op - www.heemschut.nl 20 sep 2016 - over het aandeel van de Bond Heemschut in de restauratie van Multatuli's geboortehuis waarbij de inspanningen van het echtpaar Roelfsema en het Multatuli Genootschap natuurlijk niet hadden mogen ontbreken.

Een nieuwe aanwinst voor het Multatuli Huis: de 5e druk van Max Havelaar in ecru met zilver- en goudopdruk (1881).

[p. 124]

Mooi van lelijkheid

Arnon Grunberg vindt het standbeeld van Multatuli op de Torensluisbrug te Amsterdam ‘mooi van lelijkheid. Vooral op zondagochtend in de zomer,’ - Het Parool, 7 mei 2016