Over Multatuli. Jaargang 34. Delen 68-69

[p. 47]

Multatuli Kroniek 2011

Na het drukke jubileumjaar waarin zowel het 150-jarig als het 100-jarig bestaan werd gevierd van respectievelijk de Max Havelaar en het Multatuli Genootschap, volgde een rustige periode, waarin Multatuli niettemin nog veel aandacht heeft gekregen.

Zo is Multatuli drie keer op televisie geweest. Op 17 maart werd de documentaire van Jan Fillekers en Henk van der Horst over 150 jaar Max Havelaar uitgezonden op Nederland 2. Ook wijdde de omroep Human in Durf te denken, een reeks televisieprogramma's over denkers die belangrijk zijn voor het humanisme in relatie tot het actuele maatschappelijke debat, op 5 november een aflevering aan Multatuli. Als u deze niet gezien heeft omdat u op de halfjaarlijkse vergadering van ons Genootschap aanwezig was, kunt u hem nog digitaal op ‘Uitzending gemist’ bekijken. En al kunnen de meesten van ons de uitzending op de Indonesische televisie wegens de taalbarrière niet volgen, deze was toch goed voor 270 miljoen potentiële kijkers en mag alleen al daarom niet onvermeld blijven.

Meer buitenlandse aandacht kreeg Multatuli in Frankfurt, waar Philip Vermoortel als gastdocent aan de J.W. von Goethe-Universität een collegereeks verzorgde over de moderniteit van Multatuli. Verder hield onze Vlaamse vertegenwoordiger in eigen land, te Ukkel, een lezing over de actualiteitswaarde van Multatuli.

Binnenslands is er ook weer het nodige publiekelijk genoten van Multatuli's taal en gedachtegoed. Vice-voorzitter Tom Böhm vielen loftuitingen ten deel toen hij in maart een lezing hield voor de vrijmetselaarsloge Rakoczy te Den Haag. Op onze jaarlijkse ledenvergadering, op 5 maart, sprak tolk/vertaalster en schrijfster Nahed Selim over Multatuli en de feministen. Dat was een pas-

[p. 48]

send vervolg op het in het voorafgaande jaar verschenen De Minotaurus onzer zeden. Multatuli als heraut van het feminisme, onder redactie van Miriam Everard en Ulla Jansz. Op de tweede halfjaarlijkse vergadering liet promovendus Laurens Ham zijn licht schijnen over ‘Multatuli als liefdadigheidsschrijver’.

Tevens is er mooi nieuws over toekomstige Multatulianen. Het eerste Max Havelaar Toespraken Toernooi, dat op 3 november werd gehouden onder auspiciën van Het Multatuli Genootschap en de Max Havelaar Academie in samenwerking met de Max Havelaar Fair Tradestichting, NRC Next en de Universiteit Leiden, was een succes. Naar het grote voorbeeld van Max Havelaar in zijn toespraak tot de hoofden van Lebak, mochten scholieren en studenten hun redenaarskunsten ten beste geven. De opdracht was een gezelschap sceptische handelaren in producten uit de Derde Wereld over te halen tot fair-trade, waarbij een uitspraak van Multatuli gebruikt moest worden. Onder het motto ‘Denk, peins, overweeg - twijfel - overweeg nogmaals, en weder’ sleepte de 16-jarige Alexander Hulsbergen uit Ede met een indringend en degelijk betoog de eerste prijs in de wacht. Onder luid applaus van de vele enthousiaste ouders en leraren die de jonge winnaar tot een gezelschap notenhandelaren had bestempeld, nam deze een cheque in ontvangst voor een reis naar Afrika en een Max Havelaarcheque ter waarde van 500 euro. De plannen voor een masterclass in 2012 en een tweede Toespraken Toernooi in 2013 zijn reeds gemaakt.

In het Multatuli Huis leeft de Multatuli-nagedachtenis als vanouds. Bij haar aantreden in juli mocht de conservator meteen 25 boeken in ontvangst nemen uit de nalatenschap van N.A. Douwes Dekker. Wat betreft het opmerkelijke potloodcommentaar van zijn vader Guido Douwes Dekker in de marges verwijs ik u naar het artikel van de hand van Guido Leerdam in Over Multatuli 67.

Verder heeft de nieuwe conservator samen met haar voorganger Willem van Duijn en de overige medewerkers dit jaar 1015 enthousiaste bezoekers verwelkomd. Naar aanleiding van het heen-

[p. 49]

gaan van oud-voorzitter en erelid Hans van den Bergh, aan wie in het vorige en het onderhavige nummer van Over Multatuli een aantal artikelen gewijd is, is in het Multatuli Huis een tentoonstelling ingericht waarin de belangrijke activiteiten worden gememoreerd die hij voor het Multatuli Genootschap ontplooid heeft. Deze kunt u in de eerste helft van 2012 nog bezichtigen. Virtuele bezoekers heeft het museum ook gehad: sinds de lancering van de website in oktober, tot half januari, circa 14000! Dat kreeg Multatuli maar mooi voor elkaar vanuit de cloud.

Tot slot valt het heugelijke feit te melden dat Wouter weer in de handel is. Op de valreep van 2011 kwam de nieuwe editie van Woutertje Pieterse uit met een nawoord van Dik van der Meulen. Als voorbeeld heeft de als zeer volledig geldende uitgave van Mimi Douwes Dekker-Hamminck Schepel uit 1890 gediend. De spelling is echter gemoderniseerd met uitzondering van de voor Multatuli karakteristieke ‘y’. Daarnaast heeft het Multatuli Huis weer een nieuwe Max Havelaar in zijn collectie opgenomen: de zogenoemde Dwarsligger-editie, op een formaat dat Multatuli goed van pas zou zijn gekomen op zijn vele reizen.

Klaartje Groot