[Nummer 60]
‘wie geen buik heeft, is verkeerd geboren’
(Multatuli, Japanse gesprekken)
In het vorige nummer heeft u al het een en ander kunnen lezen over de wijze waarop Multatuli's werk buiten Nederland is gelezen, hoe het daar terecht kwam, wie zijn vertalers en uitgevers waren en met welke schrijvers hij werd vergeleken. In dit nummer publiceren we nog enkele bijdragen: Hans Vandevoorde schrijft over Multatuli in België, in het bijzonder over de wijze waarop de auteurs rond het tijdschrift Van Nu en Straks Multatuli's werk hebben gelezen. Verder gaat Jerzy Koch uitgebreid in op de receptie van Multatuli's werk in Polen en Srđan Nikolić beschrijft de receptie in de landen die tot voor kort Joegoslavië vormden.
Niet alleen uit de bijdragen maar ook en vooral uit de correspondentie met de auteurs is duidelijk geworden dat die receptie complex is en het verre van eenvoudig is om die in één enkele bijdrage en volledig in kaart te brengen. Dat heeft praktische redenen (er zijn grenzen aan het zoeken en niet elke bezoek aan een archief levert materiaal op), maar ook methodologische. Eén van de vragen luidt bijvoorbeeld of je de receptie van Multatuli's werk als een geïsoleerd verschijnsel moet beschouwen of dat je een veel bredere beweging moet beschrijven waarvan zijn werk deel uitmaakte en aandacht moet besteden aan de nieuwe netwerken waarin Multatuli's werk functioneerde. We verwachten dat de stukken die in dit en het vorige nummer zijn verschenen niet het eind maar juist het begin van meer en intensiever onderzoek naar de rol en betekenis van Multatuli's werk zullen vormen.
Verder vindt u in dit nummer een reactie van Ivo de Wijs op de kritiek die zijn bewerking van Woutertje Pieterse in de pers heeft gekregen. Hans Smelik beschrijft in ‘Duymaer van Twist, gentleman of gewetenloze schurk?’ het leven van deze gouverneur-generaal in Nederlands-Indië die door Multatuli's Max Havelaar een twijfelachtige reputatie heeft gekregen - in de ‘Aantekeningen en ophelderingen’ bij de Max Havelaar heeft Multatuli het over de ‘luie’ en ‘ellendige’ Van Twist.
Het is verheugend dat er steeds meer belangstelling komt voor Multatuli en zijn werk - een uitvoerig bericht daarover vindt u in de ‘Kroniek’ van Jos van Waterschoot. En dat is nog maar het begin, want er staat nog veel meer te gebeuren met en over Multatuli: in 2010 wordt het honderdjarig bestaan van het Multatuli Museum gevierd en in hetzelfde jaar wordt het feit herdacht dat Max Havelaar 150 jaar eerder is verschenen. Niet alleen voor het Multatuli Museum, voor het Multatuli Genootschap maar ook voor de redactie van Over Multatuli komen er dus enkele drukke jaren aan. Daarom hebben we besloten met Francisca van Vloten een vierde redacteur op te nemen. Zij debuteerde enkele jaren geleden in Over Multatuli met een artikel over de relatie tussen Frederik van
Auteursrechtelijk beschermd