OSO. Tijdschrift voor Surinaamse taalkunde, letterkunde en geschiedenis. Jaargang 26

[p. 423]

Hugo Fernandes Mendes
In Memoriam L.Th. Waaldijk (1929-2007)

Op 19 februari 2007 is professor Ludwig Waaldijk na een langdurig ziekbed in Paramaribo overleden. Waaldijk was een van de juridische mastodonten van Suriname, zijn specialisatie was het strafrecht. Ik herinner mij als student zijn qua sfeer plezierige en leerzame colleges die vaak uit zijn rechtspraktijk waren gegrepen. Zijn studenten voelden zich bevoorrecht de achtergronden te vernemen van een uitspraak waarover de kranten schreven. Zijn colleges heb ik trouw bezocht. Intellectueel was het steeds een feest. Waaldijk is zoals het heet in het harnas gestorven: tot kort voor zijn overlijden was hij actief met het beoordelen van scripties.

Waaldijk kon bogen op een schitterende carrière, ook al was die in een latere fase van zijn leven deels omstreden. Geboren op 12 september 1929 begon hij zijn loopbaan als medewerker op de griffie van het kantongerecht in Suriname. Vervolgens werd hij politieman, waarna hij naar Nederland vertrok voor het volgen van een juridische opleiding. In 1961 studeerde hij af aan de Rijkuniversiteit Utrecht, met als specialisatie strafrecht en criminologie. Kort na zijn afstuderen promoveerde hij aan deze universiteit op het onderwerp Motivering van strafvonnissen.

Waaldijk is ongeveer twee jaar werkzaam geweest als wetenschappelijk medewerker van het Criminologisch Instituut te Utrecht. Vanaf 1963 heeft hij zijn loopbaan voortgezet in Suriname. Vanaf dat jaar was hij verbonden aan en met de universiteit van Suriname, waar hij in de loop der jaren bestuurlijke functies heeft bekleed, zoals decaan van de juridische faculteit en (tijdelijk) rector magnificus. Als wetenschapper maakte hij naam met opvallende publicaties. Ook internationaal heeft Waaldijk zijn sporen verdiend. In de regio was hij (bestuurs)lid van onder meer de Inter American Bar Association en de Caribbean Human Rights and Legal Aid Association. Ook was hij voorzitter van de Caribische Criminologen Associatie.

In mijn studententijd ben ik aanwezig geweest bij een door Waaldijk georganiseerde, drukbezochte internationale conferentie in Suriname. Daarbij viel mij het gezag op dat hij had bij zijn collega's. Met speels gemak leidde hij de conferentie, voorzag de verschillende inleidingen van ‘bruggetjes’ en zijn keynote speech lokte applaus uit. Ik herinner mij goed dat ik vervuld was met bewondering en trots.

Behalve als wetenschapper was Waaldijk in Suriname bekend als rechter. Zijn rechterlijke loopbaan is gestart in 1965; tot 1982 was hij een van de invloedrijkste rechters van het Surinaamse Hof van Justitie. Hij was erudiet, maatschappelijk betrokken en durfde publiek standpunten in te nemen. Tijdens de 8 Decembermoorden in 1982 vertoefde Waaldijk in

[p. 424]

het buitenland. Hij besloot niet terug te keren naar Suriname. Hij vestigde zich in Nederland en werd medewerker van de Katholieke Universiteit te Brabant. Pas eind jaren negentig keerde hij terug naar Suriname.

Opnieuw vervulde hij verschillende functies. In die periode is zijn reputatie beschadigd, hoewel gezegd moet worden dat Waaldijks adviezen aan het militaire regime in de periode 1980 tot 1982 reeds menig wenkbrauw hadden doen fronsen. Hij maakte onder meer deel uit van het verdedigingscollectief van Bouterse en was voorzitter van een door president Wijdenbosch benoemde commissie voor waarheidsvinding van de Decembermoorden. Ook was hij adviseur van de minister van Justitie.

Critici hebben Waaldijk verweten dat hij met zijn adviezen fundamentele morele grenzen heeft overschreden. Gezaghebbend is hij om deze redenen in de laatste jaren van zijn leven niet meer geweest. Het gevoel dat na professor Ooft een van de grootste Surinaamse juristen is heengegaan, is er niet minder om. In de uitvoerige necrologie van de hand van notaris Jadnanansing in het Surinaams Juristen Blad van april dit jaar wordt dan ook geconcludeerd dat de Surinaamse gemeenschap een erudiet en productief rechtswetenschapper heeft verloren.