OSO. Tijdschrift voor Surinaamse Taalkunde, Letterkunde en Geschiedenis. Jaargang 5

[p. 203]

Reacties en berichten van lezers

Sarnamiseminar

Op dinsdag 3 en woensdag 4 juni werd in Paramaribo een Sarnamiseminar gehouden dat mede door de grote opkomst en enthousiaste deelname van het publiek een groot succes is geworden. Het seminar, het eerste over een Surinaamse moedertaal, was een initiatief van de Jongerenvereniging Nauyuga, die in het kader van Milan ke Din (5 juni, de herdenking van de Hindostaanse immigratie) een drietal activiteiten ontplooide waarvan het seminar de eerste was. De laatste van deze activiteiten was een literaire avond, ‘Sarnámi ke pukár’ getiteld, op 21 juni, waarbij enkele korte lezingen over het Sarnami en zijn literatuur gehouden werden en verschillende dichters voordroegen uit hun werk; deze avond werd geheel in het Sarnami gepresenteerd.

Deelnemers aan ‘Sarnámi ke pukár’, vlnr Soeroedj Biere, Jit Narain, Kries Bajnath, Effendi Ketwaru en Theo Damsteegt.

[p. 204]

De eerste avond van het seminar was gewijd aan taalkundige onderwerpen, de tweede aan letterkundige. Theo Damsteegt hield een inleiding over ‘Het ontstaan, de ontwikkeling en de kenmerken van het Sarnami’, Jnan H. Adhin liet ‘Enkele typische morfologische verschijnselen van het Sarnami’ de revue passeren, Kries Bajnath gaf een uiteenzetting over ‘De ontwikkeling en kenmerken van de Sarnami literatuur’, terwijl Michiel van Kempen drie Sarnami dichters vergeleek in ‘Een algemene beschouwing over recente Sarnamiwerken’.

Op beide avonden vond een geanimeerde paneldiscussie plaats, waarbij ook sociolinguïstische aspecten aan de orde kwamen. Na de paneldiscussie werden aanbevelingen gedaan die na discussie al of niet werden aangenomen. De aanbevelingen werden aan riet slot van het seminar in de navolgende uiteindelijke formulering aan het publiek voorgelegd, met de toezegging dat de organisatoren zo spoedig mogelijk een volledig verslag van het seminar zullen uitbrengen.

Aanbevelingen

Taal

In het kader van een wetenschappelijke bestudering van de Surinaamse talen een meerjarenprogramma op te stellen en in fases uit te voeren van:

1.	een historisch en vergeljjkend-linguïstisch onderzoek naar het ontstaan en de ontwikkeling van het Sarnami;
2.	een sociolinguïstisch onderzoek naar het functioneren van het Sarnami in de Surinaamse samenleving (inbegrepen het voorkomen van diglossische relaties tussen het Sarnami en andere talen);
3.	een grammaticaal onderzoek naar diverse aspecten van fonologie, morfologie en syntaxis van het Sarnami;
4.	lexicologische werkzaamheden gericht op de samenstelling van een Sarnami-Nederlands en Nederlands-Sarnami woordenboek, alsmede een verklarend en etymologisch woordenboek van het Sarnami;
5.	de instelling van een Sarnami studie- en documentatiecentrum.

Met het oog op het onderwijs op korte termijn over te gaan tot:

1.	het ontwerpen van een didactisch verantwoorde cursus voor het leren van het Sarnami, voor beginners en voor gevorderden;
2.	de samenstelling van een handzame woordenlijst (Sarnami-Nederlands en Nederlands-Sarnami), bevattende de in het leven van alledag meest voorkomende woorden en uitdrukkingen;
3.	de op adequate wijze inpassing van het Sarnami als onderdeel van het curriculum op alle onderwijsinstellingen die opleiden voor functies waarbij veel met het publiek moet worden omgegaan.

Literatuur

In het kader van bestudering en verbreiding van literatuur in de Surinaamse talen een programma op te stellen en op korte termijn met de uitvoering een aanvang te maken met:

1.	de zo goed mogelijke schriftelijke en audio-visuele vastlegging en publikatie van orale literatuur in het Sarnami;
2.	de audio-visuele vastlegging van andere vormen van folklore die tot belangrijke uitingen van Sarnami-cultuur moeten worden gerekend;
3.	het creëren van faciliteiten voor de uitgifte van literaire produkten

[p. 205]

in het Sarnami en het stimuleren van Sarnami auteurs tot literaire prestaties.

Ten behoeve van het onderwijs op de lagere en de middelbare scholen het met hoge prioriteit realiseren van:

1.	de samenstelling van een bloemlezing van daarvoor in aanmerking komende literaire werken in het Sarnami (met een Nederlandse vertaling, voorzien van een toelichtende inleiding);
2.	de opneming in de algemene lees- en andere schoolboeken van typische Sarnami-woorden en uitdrukkingen, uiteraard passend in de context van de les of de situatie;
3.	een onderwijsproject ‘Ontmoet de Surinamer’ op de scholen te introduceren, waarin de literaire en andere culturele produkten in het Sarnami en de andere Surinaamse talen, zowel statisch als dynamisch, worden gepresenteerd.

Talenbeleid van de overheid

Er bij de overheid op aan te dringen een evenwichtig beleid ten aanzien van de Surinaamse talen in het algemeen, en ten aanzien van het Sranan, het Sarnami en het Surinaams Javaans in het bijzonder te voeren, opdat niet de indruk van discriminerend handelen tegen een of meer van deze talen wordt gewekt (bijv. bij inzendingen voor prijsvragen de deelname niet tot slechts een dezer Surinaamse talen te beperken en andere uit te sluiten).

E.N. Ketwaru

I.B.S.-colloquium 1987

Het zevende I.B.S.-colloquium, dat in mei 1987 gehouden zal worden, heeft als (voorlopige) titel gekregen: ‘Ga je mond wassen voor je - Taalpolitiek en sociale mobiliteit’. Informatie over het programma wordt t.z.t. toegezonden aan hen die in het adressenbestand van I.B.S. opgenomen zijn. Belangstellenden kunnen ook schriftelijk contact opnemen met de Stichting I.B.S. (postbus 1339, 6501 BH Nijmegen).