|
| |
| |
| |
Veertiende Saamenspraak.
Laat my nu het overige hooren, als het u gelieft.
De braave Capellen, eindlyk, in weerwil zyner magtige en wrokkende vervolgers, in het bezit zyner Rechten hersteld, bekleedde wederom zyn plaats in der Staatenvergadering van zyne Provintie.
Dit was een goed voorteken, voor de goede zaak.
Weldra ondersteunde hy den wensch van alle rechtaarte Vaderlanders, namelyk de Alliantie met Vrankryk, die door de Oranjeparty zo zeer tegengewerkt werd, om dat ze regelrecht tegen de heilloze belangen van Willem den Vyfden inliep, en zoo sterk door alle weldenkenden begeert werd, als zynde zy het eenige middel, om ons Gemeenebest, onder den Godlyken bystand, voor haaren ganschlyken ondergang te bewaaren. Het voorstel van Capellen, begrypt gy, dat dus eene aanmerkelyke ondersteuning ontmoette by alle vermoogende Patriotten.
Men was 'er reeds zeer verre mede gevorderd: zynde 'er alreede eenige
| |
| |
Pointen vastgesteld, toen het der wrokkende Oranjecabaal gelukte, iets tusschen beiden te werpen, waardoor het byna geheel den bodem zou ingeslagen zyn geworden.
En waar in bestond dat beletsel?
De Keizer, door de Oranjeparty in 't heimlyk aangezet, vorderde de opening der Schelde. Wy hadden zekerlyk de Tractaaten in ons voordeel; wy betoogden derzelver wettigheid op het allerbondigste, doch het deed niets af! – De wil der Vorsten is boven de heiligste Verbonden en plegtigste Eeden verheven: – Josephus, bygenaamd de Rechtvaardige, deed ons den onrechtvaardigsten Oorlog aan. Met een verschriklyk geschreeuw verkondigde men dien, vooral onder de smalle Gemeente, om, ware 't mooglyk, de gemoederen te ontrusten en gaande te maaken.
En hoe gedroeg de Stadhouder zig?
Deeze had nu een taamlyk schoonschynend voorwendsel, om ten sterksten op de vermeerdering van Troepen aan te dringen. – Nu, riepen zyn verblinde Aanhangers, nu zal hy toonen hoe dierbaar hem zyn Vaderland is, hoe zeer onze belangen hem ter harte gaan, en met wat yver hy ons tegen den algemeenen Vyand verdeedigen zal!
| |
| |
Die zou zekerlyk blyken, wanneer de Oorlog zyn voortgang had.
Men behoefde zo lang niet te wagten. Die slegts oogen had, en ze gebruiken wilde, kon de werkzaamheid en goede meening van Willem den Vyfden reeds ten duidlykste ontdekken.
In wat opzigt, meentge dat, Vader?
Ten opzigte van de onverantwoordlyke directie, die in deezen Oorlog wederom gehouden werd. De Heeren de Gyzelaar, Visscher en de Kempenaar, aangesteld om onderzoek te doen naar den toestand onzer Magazynen en Frontieren, vonden dezelven in den jammerlyksten staat: al het noodige ontbrak, dat 'er was was vervallen of onbruikbaar, het Geld was verkwist: in 't kort, alles was verwaarloost – en des niettegenstaande durfde Willem zo onbeschaamd als eervergeeten om vermeerdering van troepen aanhouden. Hoe, vroeg elk braaf en doorzigtig Burger, wanneer het de Capitein Generaal rechten ernst ware, om het Vaderland, en beneffens het zelfde, de ware Burgervryheid en Rechten te handhaven, zou hy dan geen meerder zorg gedragen hebben voor de sterkten, die geschikt zyn, om den eerste aanvallen der Vyanden aftekeeren? zou hy zig niet beeter beyverd hebben, om aan het veertiende Artikel zyner Instructie te beantwoorden, 't welk met
| |
| |
ronde woorden, zyn zorg voor de goeden staat onzer Frontieren, die nu zo schriklyk vervallen zyn, afvordert? Zou hy dan deeze Voormuuren van Nederland, in zulk eenen onverantwoordlyken slegten toestand gelaaten hebben, daar hy 'er niet onkundig van kon noch mogt zyn? en daar de Ingezetenen, tot derzelver onderhoud, zulke onnoemlyke sommen opbrengen?
En wat uitwerking hadden dergelyke vraagen?
Zy bragten de Vloekwaardige oogmerken en de onvoorbeeldlyke onbeschaamdheid der Oranjeparty slegts te meer aan den dag. Men poogde de nietswaardigste verschooningen te doen gelden, en wilde liever de leugen gelooven, dan den Prins houden, voor het geen hy waarlyk was.
Hoe eindigde deezen Oorlog?
Met den schandelyksten vreede, die Oranje ons slegts bezorgen kon. Zyn oogmerk, wederom te leur gesteld ziende, begon hy zig meer op wreeken toeteleggen. De vreede kostede ons etlyke Millioenen, waar by het edelmoedige Vrankryk zig niet onbetuigd liet; 'er een gedeelte byleggende.
Vrankryk schynt steeds onze Weldoender geweest te zyn.
Schoon het telkens, door bewer-
| |
| |
king der Stadhouders, met den grootsten ondank is beloond geworden. Geen Ryk heeft zig immer zo sterken steun voor de Burgerlyke Vryheid en Rechten betoond dan dat Ryk.
Dan begryp ik den haat der Stadhouder tegen Vrankryk zeer duidlyk, want deeze hebben, volgens uw verhaal 'er altoos op uit geweest, om die Vryheid en Rechten te vernietigen!
En de reden van de verkleefdheid van Oranje aan Engeland zult gy dan insgelyks opmerken?
Om dat Engeland altoos bedoelde Nederland in zyne boeijen te kluisteren, en daartoe de hulp der Stadhouders, die uit zig zelve daar toe zeer overhelden, behoefde.
Maar hoe ging het met de Alliantie?
Deeze kwam tot stand, niettegenstaande de gedugtste tegenwerking van Oranje en zyn snooden aanhang, die zig van alle middelen, hoe eervergeeten en Godloos dezelven ook zyn mogten, bediende! – Men schilderde Vrankryk met de haatlykste kleuren af! Eenige heethoofdige en dweepzugtige Predikanten, geen kundigheid van Staatszaaken bezittende, bemoeiden zig ten
| |
| |
sterksten om de zaak van den Stadhouder te verdedigen! Willem de Vyfde was, zo als zy met onbeschaamde kaaken staande hielden de Onschuld en Godvrugt zelf, hy was de steun der rechtzinnige Kerk, die met hem staan of vallen moest! daarom was hy zoo sterk tegen het afgodische Vrankryk! daarom wilde hy, in gemoede overtuigd, geen verbond met het Fransche Babel aangaan, en zoortgelyke zotteklap en Dollemanspraat meer.
Daar zekerlyk de onnozele Gemeente door medegesleept werd! – Maar was Willem in der daad Godvrugtig?
Is het bywoonen van ligtvaardige, ja Godlooze gezelschappen, is het zuipen en zwelgen, het bedryven van de verregaandste buitenspoorigheeden, het houden van Byzitten; het verwaarloozen der algemeene belangen; het verdrukken zyner Medemenschen, is, eindlyk, het verraaden van zyn Vaderland Godvrugt?
Wel neen! in 't geheel niet.
Behoef ik dan nog uwe vraag wel te beantwoorden?
|
|
Auteursrechtvrij