Een Russische ‘literaire’ mop
Als gevolg van een samenspreking tussen Poolse en Russische literatoren welke in 1933 te Warszawa plaatsvond, zouden beide landen met hun belangrijkst literair orgaan een speciaal nummer wijden aan de producten der wederzijdse schrijvers en dichters. Het Poolse letterkundig weekblad ‘Wiadomosci Literackie’ verscheen als hoffelijke eerste, in October van hetzelfde jaar reeds met een keur van in het Pools vertaalde Russische gedichten, novellen, en romanfragmenten. Het blad had zijn best gedaan. De normale omvang was verdriedubbeld en het geheel verlucht met foto's van de betreffende auteurs. De oplaag was verhoogd en zowel Rusland als Polen voorzien van de nodige exemplaren. Eerlijkheidshalve moet gezegd worden dat de Russen de sterkste communistische propagandaliteratuur thuis hadden gelaten.
Rusland zou later met zijn ‘Literatoernaja Gazieta’ zijn taak ten aanzien van deze cultuuruitwisseling vervullen.
Na eindeloos geïnformeer van Poolse zijde verscheen dit nummer na twee jaren. Het zag 18 Juli 1935 het licht.
Echter.
Het nummer zag er verschrikkelijk uit. In een inleiding deed de redactie uitkomen dat het met de Poolse literatuur van heden toch eigenlijk maar een belabberd zootje was. De meeste stukken bleken schandelijk verminkt te zijn. En tenslotte was het nummer speciaal voor Polen in elkaar gezet, want in heel Rusland was geen enkel exemplaar verkrijgbaar.
De verontwaardiging in Polen was hevig. De Gazetta Polska, het officieuse regeringsorgaan schreef een heftig artikel. Ook Duitse en Franse bladen lieten zich niet onbetuigd.
Alles natuurlijk tevergeefs.
Als Nederland nog eens een verzoek krijgt zijn culturele waarden met Rusland uit te wisselen, (de kans is niet groot) zouden we Rusland kunnen vragen ons vóór te willen gaan.
JAN H. DE GROOT
Gedeeltelijk auteursrechtelijk beschermd