Opwaartsche Wegen. Jaargang 7

[p. 326]

Kroniek.

De aanval op Smit's Revius.

Drs. Buisman heeft (A.R. Rotterdammer, 7 Sept.) zijn beschuldiging tegen Smit's werk trachten waar te maken door de opsomming van een rij gebreken in diens werk. Als men het waslijstje zo nagaat, maakt het sterk de indruk van met moeite verzameld te zijn: het is niet veel overtuigends wat gevonden is; zeker niet voldoende om zo'n grove beschuldiging op te baseren. Bij de wederlegging van de bezwaren van de heer Buisman in enkele volgende nummers van de Rotterdammer, waar de gewraakte citaten in hun verband werden geplaatst, bleek bovendien, dat de heer Buisman niet de geschiktste persoon is om het werk van Smit te kommentariëren; hij gebruikt er te veel inlegkunde bij; soms weet de heer B. zelfs Smit het omgekeerde te laten zeggen van wat hij bedoelt.

Als Revius met zijn kollega's de strijd aanbond, iets waarvoor hij wel te vinden was, als het nodig mocht blijken, dan moest de tegenstelling toch nog scherper zijn dan de heer B. vermocht aan te wijzen.

We hebben nu studies over Heiman Dullaert, Revius, Gysbert Japicx; een over Jeremias de Decker zal wel niet zo lang meer op zich laten wachten. Laten we ons toch eens verheugen over de resultaten van een eigen rij wetenschappelike werken over het religieuse vers in onze grote eeuw. Men wil er nog maar aarzelend aan geloven, dat in kunst en wetenschap de jongere Protestanten een eigen toon hebben weten te vatten; het is echter toch waar. Laten we dan ook onze dankbaarheid tonen, dat er enthousiasme uit groeien moge!

Coster over de poëzie der laatse jaren.

Niet al te vriendelik hebben de heren der Vrije Bladen gereageerd op Coster's mening, dat we een inzinking beleven op het terrein van de poëzie. We zullen ons met hun geschrijf niet inlaten, evenmin als met het Woord tot slot dat Coster in de September-aflevering plaatst om zijn mening nog eenmaal toe te lichten.

Alleen willen we er op wijzen, dat een van de oorzaken van herhaalde teleurstellingen in onze tijdschriften van tegenwoordig schuilt in het feit, dat men telkens weer de illusie koestert iets geheel nieuws te brengen. Men wil een school stichten, een eigen richting vertegenwoordigen.

In '80 was dat mogelik: de 19de eeuw was totaal doodgelopen; men kon grondig met een periode afrekenen; er was werk genoeg voor een heel levensprogram. We bezitten nu bijna een tiental leiders, woordvoerders voor een groep; die hebben zich voor het grootste deel allen verbeeld een herhaling van 80 te kunnen geven, terwijl hun program zich niet verder dan een paar jaren uitstrekte.

80 wordt nog door elk nieuw geslacht, elk vijftal of tiental jaren vernieuwd; zodra het de kracht mist mee te evolueren, is een nieuwe orientering geboden.

Wat De vrije Bladen qua beweging brachten, is van zo weinig draagkracht, dat ze niet meer dan als een moderne fase van 80 zijn te beschouwen, waaruit men steeds meer tot een zeker traditionalisme terugkeert; de stroom heeft na een korte aberratie zijn oude loop hervat. De moderne vernieuwing is niet zonder betekenis, maar is niet de stuwkracht van ons moderne ver; daarvan kunnen we de oorsprong nog tot in 80 vervolgen.

[p. 327]

Literaire ruggen.

‘Den Gulden Winckel’ van Augustus bevat, als gewoonlijk, weer veel plaatjes. Daar zal niemand bezwaar tegen hebben. Stellig het groote, in literatuur belangstellende publiek niet, dat door dit populaire en goede maandblad nauwkeurig op de hoogte gehouden wordt van de allernieuwste literatuur-snufjes in binnen- en buitenland.

Maar al ziet ieder graag het portret van een schrijver, al kan het er ook nog mee door dat er drie onder elkaar staan van een paar kuierende auteurs, de grap gaat o.i. toch wel wat al te ver, als er van die portretten puzzles worden gemaakt op de wijze van het Augustusnummer van genoemd blad.

Twee heeren staan met hun rug naar den fotograaf gewend en hun kiek is zóó afgedrukt. De lezer ontvangt bij monde van het onderschrift de uitnoodiging, nu eens te raden, van wie de geportretteerde ruggen zijn.

Men zou zoo zeggen, het had vollediger gekund. De redactie van ‘Den Gulden Winckel’ heeft n.l. vergeten, een aantal prijzen en troostprijzen beschikbaar te stellen voor hen, die goed raden kunnen. Het zou er ongetwijfeld den moed bij het publiek hebben in gehouden, zoo ze uit de fondscatalogus van den uitgever een boekwerk mochten kiezen, indien het bleek, dat de ruggen der afgebeelde heeren inderdaad het eigendom bleken van die auteurs die in de oplossingen genoemd Werden. Nu zal menigeen den stimulans ontbreken, er een uurtje op te gaan raden, wie de afgebeelde heeren zijn!

En ongetwijfeld zal deze - toch wel een beetje te populaire - mop een volgende maal beter slagen als ze geheel in den stijl der bekende zoekplaatjes wordt opgevat. Dus alleen voorzien van 't onderschrift:

‘Waar is Lod. v. Deyssel?’ Of: ‘Wie vindt den beroemden criticus X’?