Onze Stam. Jaargang 1909

[p. 121]

Vrij zijn?

Ik ben mij zelf niet meer...
Wie zal u zien, natuur,
wie zal het wagen,
om in zijn eigen ziel te schouwen
en dan te zeggen: ‘Ik ben vrij!’

Niet ik!

'k Zie plots getooverd over 't bladloos hout,
in 't voorjaar,
smaragd met sneeuw gemengeld en robijn;
't azuur, den drager van het stargewemel,
ik zie de planten, die 't verkoren
tot woning harer liefde;
want zuiver nagebootst,
geschilderd als door meesterhanden,
zoo vind ik het terug op alle velden:
vergeet mij niet en klokje en korenbloem.
Ze zoeken in hun blauw te roemen, uit te zingen
de pracht van 't wereldkleed,
dat in vergeet mij niet
weervindt zelfs zijn topazen.

Wie kwam niet in uw' macht, o nachtegaal!
wie hoorde niet uw zangverhaal,
uw lied, dat schoonheid is,
dat schoonheid spreekt,
dat schoonheid wekt!

Gij ook, gij zanger van het woud,
die eenzaam en natuurlijk leeft,
gij zijt niet vrij:
als gij de stilte hoort
en ziet de lucht nog blauwen,
gij zijt in eenzaamheid,

[p. 122]

 

dan overdenkt uw vog'lenbrein,

 

ge voelt u aan iets hoogs gebonden,

 

't is onze moeder zelf, het is natuur,

 

die, in het avonduur,

 

u dringt tot dichten

 

en zangen wekt.

 

En niet gij, plant en dier alleen,

 

gij zijt een deel van 't al,

 

ónzelfstandig!

 

 

 

De zee stroomt voort en zingt

 

haar lied van altijd weêrverandering

 

van hare golven, die de macht

 

der godheid toonden

 

in matelooze kracht,

 

hoog opgezweept;

 

en nu als rimpels glijdend

 

het beeld van macht verliezen.

 

 

 

Ziet gij den berg?

 

Met sneeuw beladen is zijn' kruin;

 

een vorst met zilvren haren!

 

Maar ziet de zon!

 

die schiet

 

 

 

haar' stralen op het oude wit,

 

verjongt en doet nieuw groen

 

den berg beklimmen.

 

 

 

En klinkt er dan geen lied

 

van al wat was, dat is

 

en van wat is, dat was!

 

dat berg en zon natuur betrachten

 

en voelen zich één deel van haar' krachten!

 

 

 

Zoo voelt de bloem,

 

zoo voelt de vogel,

[p. 123]

 

zoo voelen zee

 

en berg en zon,

 

dat zij geen eigen wezen zijn,

 

't niet kunnen zijn.

 

 

 

En ik, een mensch...

 

zie ik natuur,

 

dan ben 'k mij zelf niet meer:

 

ik voel,

 

 

 

dat ik een beeld ben van haar' maker,

 

klein,

 

 

 

maar 't grootst, na Hem;

 

want, moge ook al 't bestaan

 

't schoon van natuur vertolken,

 

de mensch,

 

 

 

die is des scheppers meesterwerk,

 

die is zijn beeltenis,

 

om,

 

waar Hij is de ongeziene,

 

de schepping toe te spreken van Zijne majesteit:

 

de mensch...

 

dat is de grootheid van den God

 

uit stof gebeiteld!