Onze Stam. Jaargang 1908

[p. 157]

Inleiding tot de Duitsche Letteren.

Vóór ons ligt Wolff's Poetischer Hausschatz des Deutschen Volkes, 31^ste uitgave, beslaande met de voorgaande, 260.000 exemplaren. Uit het ‘Vorwort’ van D^r Heinrich Fränkel, die de oude uitgave geheel heeft omgewerkt en vernieuwd, vernemen wij, dat het plan van dit boek reeds besproken werd in 1808 door Goethe en den ‘Kgl. Bayerischen Zentral-Schul- und Studien-Rat Friedr. Imm. Niethammer’, die het ontwerp had opgevat ‘eine Sammlùng der Vorzüglichsten ùnserer Deutschen Klassiker’ uit te geven. Eerst later kwam het tot de uitvoering ervan en wel in 1839, onder den vorm van ‘Wolff's Poetischer Hausschatz des Deutschen Volkes’, uitgegeven bij Otto Wigand te Leipzig. Zooals we hooger schreven, hebben wij heden het genoegen, de 31^ste uitgave van dit standaardwerk aan te kondigen en aan te bevelen. Het beslaat meer dan 1060 blz. en omvat het beste, het keurigste der Duitsche literatuur in verzen. Het werd door D^r H. Fränkel tot op onze dagen bijgewerkt en vormt aldus een rijke bron van al het edelste, dat de Duitsche dichters hebben voortgebracht. Uiterlijk is het boek niet minder goed verzorgd, en daarbij voor een betrekkelijk kleinen prijs (15 fr.), in half zwijnsleder met goud op sneê, een uiterst geschikt boek dus om als prijs in onze Athenaea en Middelbare Scholen te worden gebruikt.

_* * _*

Zeer bevallen heeft ons nog een ander bloemlezing uit de werken der Duitsche schrijvers, nl.: een ‘Dichtergaben’ betiteld ‘Lesebuch für die Oberstufe mehrklassiger Volksschulen und für Bürger- und Mittelschulen’, van Richard Lange, in de Dürr'schen Buchhandlung te Leipzig verschenen, tegen den spotprijs van 2 Mk. (2,50 fr.). Wanneer we zien, dat dit boek op schoon degelijk papier, met duidelijke letter gedrukt, in vasten, sierlijken Engelschen linnenband gebonden en 354 blz. bevattend voor zulk matigen prijs kan geleverd worden, dan staan we in bewondering voor wat Duitsche drukkers en uitgevers

[p. 158]

vermogen. Niet minder lof verdient de inhoud. Richard Lange heeft uitdrukkelijk het oog op de volksscholen en met een op de ontwikkeling van den smaak en leeslust der volksklas, hetgeen tot nu al te zeer bij het samenstellen van zulke boeken, over het hoofd werd gezien. Met vaste hand en gelouterden smaak, dien men door lange ervaring voelt dat hij geleid werd, doet de verzamelaar een keus uit zoo goed als al de schrijvers van af Goethe, met wien hij zijn bloemlezing begint. Een dubbele inhoudstafel, de eene naar de achtereenvolgende schrijvers, de andere naar de Dichtungsarten gerangschikt, geeft een vlug overzicht van den overrijken schat aan letterkundige perelen, in dit boek vervat. Afwijkend van de aangenomen gewoonte, om proza en poëzie uiteen te houden, heeft Lange hier, waar er gelegenheid toe was, bij elk schrijver zoowel een brok zijner gedichten als van zijn prozageschriften gegeven, en bij de gewichtigsten, zooveel als doenlijk, gedichten van verschillenden aard. We mogen het samenvattend zeggen, dat hier Schrijver en Uitgever een goed boek hebben samengesteld en een goed werk hebben gedaan, en we kunnen maar wenschen, dat vele, ja alle leeraars van ons Middelbaar Onderwijs, kennis maken met deze ‘Dichtergaben’, zoo tot eigen genot en ontwikkeling als tot die hunner leerlingen, daar de schrijvers van beteekenis, die op onze dagen nog voortbrengen, opgenomen en besproken worden.

_* * _*

In één adem met voorgaande uitgaven vermelden wij gaarne de ‘Grùndzüge der Deutschen Litteraturgeschichte für höhere Schùlen ùnd zum Selbstunterricht’ von D^r Gotthold Klee, Prof^r am Gymnasium zù Baùtzen. Het verscheen te Berlijn, bij Georg Bondi, 1907, in 9^de verbeterde (33-40 duizendste) uitgave. Eveneens gebonden en alleszins wel verzorgd, bevattend 200 blz., bedraagt de prijs slechts 2 Mk. (2,50 fr.). Het feit, dat dit boek in 11 jaar zijn 9^de uitgave bereikt, bewijst hoezeer het in Duitschland gezocht wordt, en dit zeer terecht. We kennen geen Geschiedenis der Duitsche Letterkunde gaande van de oudste Germaansche tijden tot op onze dagen, die in zoo beknopten

[p. 159]

vorm, toch zoo bevattelijk en volledig, deze uitgebreide stof verwerkt. Al staat zijn ‘§ 4 Germanisch und Deutsch’ niet op de hoogte der jongste wetenschap, dit doet eigenlijk weinig af van de waarde dezer ‘Litteraturgeschichte’ op zich zelve, ofschoon deze achterlijkheid ze toch ontsiert. Binnen den kring der letterkunde echter is zij een uitstekende handleiding en vertrouwbare gids, die ten volle den bijval verdient in Duitschland geoogst en dien we het boek ook ten onzent, in de onderwijswereld even als bij de ontwikkelden, toewenschen.

D^r J. Haller v. Ziegesar.