Onze Kunst. Jaargang 7

[p. 143]

Boeken & tijdschriften

Willem Linnig Junior, par Paul André, illustré de 32 planches en photojypie, suivi du catalogue de l'oeuvre complet de l'artiste par Ben. Linnig, édition de la Belgique artistique et littéraire, Bruxelles, 1907

Dit is het deel dat aan Linnig gewijd is. Weldra is de beurt aan Leys. Zoo zullen de eer en heel de glorie van Antwerpen in de eeuw die vooraf ging, van de gevaren der vergetelheid worden gered!

Welk een boek ware er over Leys, welk een boek ware er over Linnig te schrijven! Deze is, wellicht nog meer dan de beroemde baron, in staat om én de kritiek én den man van letteren te boeien: We vinden er eeniger mate diens eigen, veelbewogen leven in weer, dat getourmenteerde in de uitdrukking, die de letterkunde bij voorkeur in het leven der schilders van vroeger bestudeert.

Wat den schilder zelf en de techniek van het vak betreft, vele onzer lezers zullen zich nog de wonderen herinneren, die in 1905 op de tentoonstelling van Kunst van Heden vereenigd zijn geweest, de heer Paul André heeft echter, en wellicht met rede, niet veel waarde aan deze zijde van het geval gehecht.

De uitstekende biografie, welke de schrijver ons hier mededeelt, de eerste en eenige die we bezitten, komt ons volkomen duidelijk en helder voor. Men voelt bovendien dat men zonder achtergedachten alle mogelijke vertrouwen in zijn werk stellen mag. En we gelooven dat dit de hoogste lof is, die men aan de levensbeschrijving van een gelijk levend kunstenaar, die eerst onlangs is gestorven, geven kan, bij wien het vooral gold om een duidelijke omlijning te geven, van zijn leven en zijn karakter in al zijn eigenaardigheid. Hoeveel kunstgeschiedschrijvers zouden niet juichen, indien ze eenige zekere en betrouwbare kroniek bezaten aangaande het tijdvak, waarin leefden Jan Mandijn, de oude Breughel, de meester van Mérode, gelijk in waarde van wat Paul André, Dumont-Wilden en anderen ons binnen de laatste jaren verteld hebben van onze Mandijns, van onze hedendaagsche Gerard Davids!

Paul André heeft de werkzaamheid van Linnig in drie tijdvakken verdeeld:

1^o Stukken van een prachtige, maar heel realiste schildering, die Linnig vóor zijn vertrek uit Antwerpen uitvoerde: De Aanspreker, de Dag na het Bruilofstfeest, de Beeldhouwerswerkplaats, enz.

2^o Die hij in Duitschland geschilderd heeft ‘où le rêve l'emporte sur le souci de la réalité formelle’, als de Zigeunersvrouw, de Waarzegster, de Luitspeler, en vele andere.

3^o Eindelijk de werken die hij sedert zijn terugkeer uit Weimar te Antwerpen heeft gemaakt. We onderscheiden in deze laatste vooral den invloed van de fransche xviii^de eeuw, die hij in Duitschland zeer geëerd had gezien. Paul André voegt de uitwerking die een zekere lectuur op hem heeft gehad toe aan zijn uitleg over zekere werken, zooals de Verzoeking van den H. Antonius, de Lombardier, de Kwartjesvinders, enz. Dit werk en de daarop volgende catalogus, door Ben Linnig opgemaakt, zullen een betrouwbare bazis vormen voor alle volgende studieën over Willem Linnig, die vanaf heden niet meer onrechtvaardiglijk door het publiek zal worden dood gezwegen!

J. d. B.

[p. 144]

Gazette des beaux-arts

Het Juni-nummer bevat een opstel van François-L. Bruel naar aanleiding der tentoonstelling van teekeningen en etsen van Rembrandt in de Bibliothèque Nationale te Parijs. De belangstelling voor Rembrandt's werk is ook in Frankrijk reeds van ouden datum. Reeds in de zeventiende eeuw werd het door enkele verzamelaars gezocht en onder hen, die in de achttiende eeuw voorliefde voor de kunst van den grooten meester toonden, behoorden o.a. Boucher en Coypel, die zelf etsen van Rembrandt bezaten. Dat in hun tijd deze etsen reeds zeldzaam begonnen te worden, bewijzen de volgende woorden door Bruel aangehaald uit een brief van een Fransen verzamelaar in 1761: ‘Vous n'ignorez pas combien l'empressement que les curieux y out mis depuis un certain nombre d'années a rendu ces estampes plus difficiles â trouver que jamais. Elles sont devenues très rares en Hollande; jugez de ce qi'elles sont ici.’

Het Juli-nummer bevat geen opstellen op Hollandsche of Vlaamsche kunst betrekkelijk.

Zeitschrift für bildende kunst.

In de Juni-aflevering publiceert Fritz Saxl zijn vondst van nog onopgemerkte adaptaties van Lastman door Rembrandt. Een teekening voorstellend Juda en Thamar (vroeger in de verzameling Rudolf Kann) en een teekening van den verloren zoon te Weenen, beide van Rembrandt, vertoonen verwantschap met een teekening van Lastman, Juda en Thamar voorstellend, (in het Museum te Budapest).

George A. Simonson doet mededeeling van de ontdekking van een schilderijtje door den Hollandschen petit-maître Jan Olis, wiens werk zeldzaam is. Olis werd geboren in 1610 te Gorinchem en werkte te Dordrecht tusschen 1630 en 1645. Het thans ontdekte schilderijtje stelt een binnenhuis voor. Twee mansfiguren zitten aan een tafel te spelen, een derde staat toe te zien.

Van Joh. Cohen Gosschalk brengt deze aflevering een opstel over Vincent van Gogh, waarbij een tiental reprodukties naar diens teekeningen.

In de Juli-aflevering van dit tijdschrift schrijft J.O. Krönig over een portretje van Philip Van Kleef, lieer van Ravesteyn en Wynendaele, veldheer van Keizer Maximiliaan en later gouverneur van Genua.

Dit portretje, dat op de tentoonstelling van het Gulden Vlies, het vorige jaar te Brugge gehouden, te zien was, wordt door den schrijver aan Jan Mostaert toegeschreven. Het schilderijtje bevindt zich thans te Berlijn in het depôt van het Kaiser Friedrichmuseum.

The Burlington Magazine

Uit den inhoud van het Juni-nummer vermelden wij een voorloopig artikel - later te vervolgen en uit te werken - van Roger E. Fry over een tentoonstelling van verluchte handschriften in the Burlington Fine Arts Club te Londen. Daar waren werken uit velerlei scholen en landen bijeen, dateerend van de negende tot de zestiende eeuw.

Sir Martin Conway publiceert vier geteekende studie-bladen, voor eenige jaren te Londen als werk van Holbein verkocht. De vergelijking met figuren op Gerard David's bruiloft te Kana in het Louvre, doet den schrijver deze teekeningen aan den laatstgenoemden meester toeschrijven.

Louise M. Richter oppert de mogelijkheid van in een anonieme Annunciatie te Londen (gekatalogizeerd als Vlaamsche School) een herinnering te zien aan een verloren gegaan werk, een deel van een altaarstuk, van den meester van Flémalle. De beide andere vleugels, de donateur Henricus Werlis met Johannes de Dooper en Sinte Barbara lezend, zouden zich dan in het Prado bevinden. W.H.J. Weale doet mededeeling van zijn nasporingen over den schilder Ambrogio Benzone, stammend uit Lombardije en werkzaam te Brugge in de 16^e eeuw. Omtrent hem en zijn familie heeft de schrijver sinds 1875 dokumenten bijeengebracht.

Het Juli-nummer bevat geen opstellen over Nederlandsche kunst.

C.G.