Een onbekende Jordaens
Het komt wel eens voor - en nog meer in particuliere dan in openbare verzamelingen - dat een werk van een onbeduidend schilder onder het etiket van een beroemderen naam tentoongesteld wordt. Slechts bij uitzondering is het tegenovergestelde het geval.
De fraaie ‘heilige familie’ van Jacob Jordaens die men hiernevens afgebeeld ziet, wordt nog heden in de kostbare verzameling Steengracht te 's-Gravenhage als Gerard Honthorst tentoongesteld. Gelukkig hangt er in diezelfde verzameling eene schilderij van Honthorst zelf, als het ware om te betoogen, dat de heilige familie niet van hem is.
De afbeelding maakt werkelijk elke bewijsvoering in deze aangelegenheid overbodig. De Jordaens hangt wat hoog, en donker; maar toch, àls eens het oog goed op het fraaie stuk valt, is het met Honthorst gedaan. Het is niet zoo droog, zoo hard geschilderd als dergelijke kunstlichteffecten uit Gerardo delle Notte's vroegen, italiaanschen tijd. Het koloriet is gloeiender, de schilderwijze sappiger en wij vinden alle typen op andere schilderijen van Jordaens terug. Het geheele stuk is in een warmen roodbruinen toon gehouden. Het kleed van Maria is donker, diep rood, de mantel die voor haar ligt donker groen. De knappe jonge vrouw links in een bruinachtig gewaad, Joseph heeft een blauwachtigen rok aan.
Het kaarslicht effect is hetzelfde - met de hand er voor, die het rood bloed door de vingers doet schijnen - door Jordaens meermalen zoo aangewend.
Het is een knappe schilderij van den meester, die zeker op zijne tentoonstelling te Antwerpen een eereplaats had kunnen innemen.
A. Bredius.