tentoonstelling van 1900 aanwezig was en dat des te meer onze aandacht verdient, omdat het deel uitmaakt van dat beroemde altaarstuk, waarvan de verspreide fragmenten, de serie paneelen van het leven van St Bertijn, toegeschreven aan Simon Marmion, onlangs nog gedeeltelijk op de Dusseldorfsche tentoonstelling aanwezig waren en daar de bewondering van alle bezoekers hebben gewekt. In het museum te Vienne (Isère) bevindt zich een kleine ivoren vrouwenbuste, verrukkelijk van stijl, een juweeltje van antiek beeldwerk in goud en elpenbeen, dat ongetwijfeld van Griekschen oorsprong en een der belangrijkste is, die ons zijn bekend. Men heeft het o. a op de tentoonstelling van het Petit Palais kunnen bewonderen.
De hoofdaantrekkelijkheid van het hier behandelde werk bestaat vooral in zijn breed eclectisme. De even geleerde als onderzoeklievende schrijver, staat in het uitgebreide en ingewikkelde geheel waarvan hij ons een overzicht geeft, nu eens stil bij 't een of ander typisch voorwerpje, deze of gene heel moderne teekening en zal bijv. naast een wondertje uit de Middeleeuwen of de Renaissance, een bedelaarsgroepje in grijze aarde van 1848 vermelden, onderteekend met den weinig bekenden naam van den beeldhouwer Graillon.
En in het Museum te Rennes, legt hij een teekening van Rembrandt, voorstellende een onderhoud van Vader Jacob met den Pharaoh (?) naast een andere van een Vlaamschen meester uit de xvde eeuw, Dirk Bouts misschien, en de prachtige Slavenfiguur van Campagnola, door Adam Ghisi gegraveerd, naast een mooi geschilderd portret van Ferdinand Gaillard, dat hij in 't museum te Tours heeft ontdekt.
De Heer Gonse heeft dan ook een boek saamgesteld, dat we gerust een standaard-werk mogen noemen. Even geduldig snuffelaar als grondig kenner geeft hij ons de illusie van den een of anderen rijken meneer die een kunstkabinet aanlegt, maar die later, met al de vrijgevigheid van een echten liefhebber, het genot er van gaarne met minder door de fortuin begunstigden deelt.
Want we moeten bekennen dat, hoe geleerd de commentaren ook mogen zijn en hoe overvloedig de documenten, de aantrekkelijkheid van het werk waarin we zitten te bladeren, toch voor een deel in de prachtige reproducties ligt. Deze zijn op zichzelf volmaakt en worden nog mooier door de gelukkige keuze der onderwerpen en de voortreffelijke wijze waarop zij zijn uitgevoerd. Hun groote verscheidenheid is nog een aantrekkelijkheid te meer. Een vrouwenportret van Achille Dévéria, le frivolle Achille, zooals Baudelaire hem noemde, vindt er bijv. een plaats naast dat van Lamennais of Paganini van David d'Angers of een wondermooie teekening van Rubens in het museum van het hôtel Pincé te Angers. Van dáar is ook afkomstig het profiel van Keizerin Joséphine, door Isabey, terwijl er een steenen Monnikskop uit de xvde eeuw en een Antieke Urn in rooden porfier uit 't Musée Saint Jean in dezelfde stad afkomstig zijn. Eindelijk een Spinde met gebeeldhouwden Doodendans uit de xvde eeuw: een der zonderlingste en zeldzaamste meubels van Frankrijk. Bij 't doorbladeren van dit boek, is 't of we een kunstkabinet met de heerlijkste dingen geopend zagen en al de vijf honderd binnentekst gravuren, zoowel als de dertig platen buiten den tekst, zijn met veel smaak en oordeel gekozen en even aangenaam als leerrijk om te bezien,
Dit werk moet echter vooral niet tot de zoogenoemde ‘prachtuitgaven’ gerekend worden. Eene prachtige uitgave is 't zeker in ieder opzicht, maar 't is ook een goede uitgave en dat is niet weinig gezegd.
De Heer Gonse is geen universeel genie en bij beweert ook volstrekt niet dat hij overal van weet mee te praten. Maar de kennis die hij bezit, is uit goede bronnen geput en zijn oordeel wordt gesteund door dat van de beste autoriteiten. Met begrijpelijk genoegen zien wij hem dan ook bij zijn bespreking van de Egyptische Collectie van Clotbey zich op 't oordeel beroepen van een onzer landgenooten Jean Capart, adjunct-conservator der Koninklijke Musea, afdeeling Egyptische oudheden. Er is hier sprake van een kan in Mykenischen stijl, die door kenners als een der schoonste Grieksche vazen uit het heldentijdvak wordt beschouwd.
Gedeeltelijk auteursrechtelijk beschermd
