Onze Eeuw. Jaargang 16

[p. 143]

Buitenland.

De crisis van den oorlog, zooals Engelsche en Fransche bladen deze periode hebben genoemd, duurt voort: van hare uitkomst zal, volgens die bladen, het einde - de vrede, de veelgewenschte - het gevolg zijn. Intusschen lijkt het nog op lange na niet alsof het werkelijk naar het einde loopt, ook al heeft Roemenië plotseling het onzijdigheidsmasker afgeworpen. Wel drongen de lang gereedstaande Roemeensche legers snel over de Zevenburgsche grens, vermeesterden de passen, veroverden Kronstadt en Hermannstadt en rukten tot naar de Maros voort, zegevierend de verraste Oostenrijksch-Hongaarsche legers voor zich uitdrijvend, maar aan het hoofd van een Bulgaarsch-Turksch-Duitsch leger trok veldmaarschalk Mackensen, bijna de evenknie van Hindenburg, ter elfder ure in de moerassige Dobroedsja de naar Bulgarije voortdringende Russen en Roemenen te gemoet en versloeg hen, zoodat de laatste ook in Zevenburgen begonnen te wijken om het ernstig bedreigde Roemenië zelf te redden, waar de reeds dadelijk voor het Moldavische Jassy verlaten hoofdstad Boekarest groot gevaar liep na de verovering van Silistria en Toeroekan door de Bulgaren. In de Dobroedsja konden echter de Centralen niet verder komen, eenigszins terugwijkend voor de overmacht.

Het blijkt duidelijk, dat Hindenburg, de geniale, de populaire held van het Duitsche volk, de leiding op alle fronten te gelijk in de hand heeft genomen in deze zware tijden des gevaars. Ook in den wekenlangen slag aan de Somme voelt men zijn machtige hand, al dringen de overmachtige Engelschen en Franschen steeds westelijker op en worden Péronne, Combles, Chaulnes en Bapaume meer en meer door hen bedreigd. Gelijk Moltke na den verloren slag aan de Marne aftrad zoo ruimde nu Falkenhayn, zijn opvolger als chef van den staf in het Westen, na dien aan de Somme zijn plaats in aan Hindenburg, den Russenverdelger. Reeds spraken Engelschen en Franschen van de definitieve zegepraal in het Westen, van het overweldigende succes der nieuwe uitvinding, de vreeselijke ‘landschepen,’ gepanserde dreadnought-auto's, die allen tegenstand, alle ongelijkheid van terrein te boven kwamen

[p. 144]

met hunne monsterachtige verschijning en verbijsterende vuurspuwing; reeds roemden zij op honderden kanonnen en machinegeweren, op tienduizenden gevangenen als buit; reeds grepen ze de eene Duitsche loopgravenlinie na de andere aan en drongen de van Verdun en elders opgeroepen reserves aanhoudend terug. Maar Hindenburg, wist den reeds zinkenden moed der verdedigers te verlevendigen en zijn soldaten opnieuw te bezielen in hun moeielijken kamp tegen de overmacht, die reeds droomde van een snellen zegevierenden tocht over de Belgische grens. Zoo zal dan in het Westen de herfst de Duitsche liniën op een gemakkelijker verdedigbaar en krachtig verdedigd front eenigszins teruggeweken vinden, terwijl in het Oosten de Russen van den Dwina-mond tot in Galicië op een dergelijk front als in het Westen worden tegengehouden. Op den Balkan komen de verbonden Serviërs en het veelkleurige leger van Sarrail tegenover de verbonden Turken, Duitschers en Bulgaren eveneens nog weinig vooruit, tenzij iets bij Florina, terwijl de Bulgaren zelf Kawalla bezetten en onvervaard het Grieksche gebied binnentrekken, den Grieken hunne vriendschappelijke bedoelingen telkens en telkens weder verkondigend en in zekeren zin bewijzend door hun optreden.

Griekenland weigert nog steeds de zijde der Entente te kiezen, al viel het ‘pro-duitsch’ gescholden ministerie Zaïmis en werd het vervangen door een meer zelfstandig Grieksch geacht bewind. De onzekerheid duurt voort in Griekenland, dat door de Entente gedrongen, door de Duitschers en Bulgaren bedreigd, nog weigert partij te kiezen; talrijke Grieksche troepen, een geheel legerkorps zelfs, lieten zich gewillig interneeren in Duitschland, in Philippopel, andere afdeelingen echter sloten zich bij Sarrail's troepen aan - beeld der wanhopige verdeeldheid, waaraan Griekenland ten prooi is, aarzelend tusschen den populairen krijgservaren Koning, den zwager des Duitschen Keizers, den krijgsheld, en den even populairen Wenizelos, den vertrouwden vriend der Entente, den slimmen diplomaat uit Creta. Zal het op een oogenblik toch Roemenië's voorbeeld volgen en bij een mogelijk succes van Sarrail in Macedonië eindelijk en ten laatste de zijde der Entente kiezen? Maar dan bemachtigen de Bulgaren misschien Macedonië ten slotte, dringen de door de Italianen bij Walona slechts zwakjes tegengehouden Oostenrijkers in Epirus door en valt het Grieksche vasteland in de sterke handen der Entente, in de macht der gevreesde Bulgaren. Of zal een nederlaag van Sarrail, wien men reeds te lange aarzeling verwijt, de Grieken in de armen drijven van de Cen-

[p. 145]

tralen? Maar op dit laatste zou onvermijdelijk het dadelijk verlies van alle Grieksche eilanden en een bombardement van alle Grieksche kusten volgen, want de Entente-vloot beheerscht zoowel de Egeïsche als de Tonische zee. Blijkbaar wil het nieuwe bewind zoo lang mogelijk de onzijdigheid handhaven en zoowel tegenover de Entente als tegenover de Centralen zooveel mogelijk de tanden laten zien, wetend, hoeveel beiden aan de Grieksche hulp hechten, maar vreezend te vroeg partij te kiezen; de reeds kritieke positie der Roemenen, die ook hun tijd eindelijk meenden te zien aangebroken, lokt niet bijzonder uit tot onmiddellijke navolging.

En de andere onzijdigen hebben het ook moeilijk, steeds moeilijker. Om niet te spreken van ons Nederland, waaromtrent de gele Engelsche pers, invloedrijk bij een deel van het Engelsche volk, heftige woorden laat vallen, welker beteekenis niet minder is dan: kies of deel, al wil blijkbaar de meerderheid in Engeland en de Engelsche regeering, bij het aanzetten der economische duimschroeven, vooralsnog niet zoover gaan - Scandinavië komt ook meer en meer in het gedrang. De Noorsche vloot lijdt ernstige verliezen aan de Duitsche duikbooten en de Engelsche inbeslagneming; de Zweedsche regeering heeft voortdurend moeielijkheden over het Engelsche verkeer met Rusland, dat tegen den winter weêr in hoofdzaak over Scandinavië zal moeten loopen; de Deensche wordt blijkbaar voortdurend door Engeland tegenover Duitschland aangezet; in de Scandinavische rijken heerscht velerlei schaarschheid, zelfs in voedingsmiddelen, gelijk bij ons, en zij overleggen met elkander, wat er te doen valt. Voor hen zoowel als voor ons en, verder af, voor de Vereenigde Staten, die ook steeds ernstiger klagen over de Engelsche tirannie op zee, over aangehouden postzendingen, over in beslag genomen ladingen, wordt de tijd steeds moeilijker en men begrijpt ten volle, dat ook onze troonrede met haar koninklijk fiere belofte van handhaving onzer onafhankelijkheid ‘tegen wien het ook zij’, den ernst der tijden ten volle weerspiegelt. Alle onzijdigen staan aan plotselinge verrassingen bloot en meer dan ooit geld het: houdt uw kruit droog, want de tijden gaan zwanger van zeer ernstige gevaren voor ons allen.

B.