Onze Eeuw. Jaargang 16

[p. 313]

Buitenland.

Juist bij het begin der vorige maand nam het aangekondigde groote offensief der geallieerden ook in het Westen een aanvang. De crisis van den oorlog is nu gekomen en het is de vraag, of de Centralen het zullen kunnen uithouden tegen de groote overmacht, die hen aan alle kanten bespringt, terwijl de blokkade ter zee zooveel mogelijk wordt verscherpt. In de Boekowina en Wolhynië zijn de Russen een duchtig eind voortgedrongen maar hun voortgang schijnt voorloopig gestuit ten gevolge van de zware verliezen, geleden door hunne bij duizenden tegen de Oostenrijksche liniën geworpen troepenmassa's, en ten gevolge van het herstel der eerst in paniek terugtrekkende Oostenrijksche legerbenden, die meer dan 200000 gevangenen verloren. De Italianen, van dezen aanval hunner bondgenooten profiteerend, bezetten weder een deel van het door de Oostenrijksche legers op hen veroverde gebied, dat door deze, verzwakt door het onttrekken van troepen aan dit front, zonder tegenstand werd ontruimd om terug te gaan op beter te verdedigen stellingen in het onherbergzame Alpenland, dat tot nu toe onneembaar bleek. Aan de Somme en de Ancre, bij Atrecht en Péronne in Picardië, veroverden de Franschen in het zuiden en vervolgens noordelijker de Engelschen de twee voorste Duitsche liniën, evenals de Oostenrijksche in de Boekowina eerst door helsche artilleriebeschieting in puin geworpen en onverdedigbaar geworden; zij namen 10000 gevangenen en vele kanonnen; maar ook hier bleef de derde linie nog zoo goed als onaangetast en drongen de zich herstellende Duitschers zelfs weder hier en daar in hun tweede linie door. Resultaat: vrij aanzienlijke terreinwinst in Oost, West en Zuid maar geen definitieve zegepraal. Integendeel, de Centralen herstellen zich en de zware verliezen ook in het Westen troffen de bondgenooten ernstig. Een herhaling van deze door artillerie-actie van ongekende kracht voorbereide roekelooze, niets-ontziende massaaanvallen is te wachten maar het ziet er niet naar uit alsof de definitieve zegepraal der bondgenooten of wel der Centralen daaruit zal voortkomen. En dan? Zal dan eindelijk het oogenblik gekomen zijn om over vrede te spreken? Het schijnt zoo. En uit Engeland

[p. 314]

en uit Frankrijk laten zich stemmen in die richting hooren. Men begrijpt in Engeland, dat het nog heel lang kan duren, eer er een einde komt aan de Duitsche taaiheid en offervaardigheid, eer de bevolking uitgehongerd is of de Hongaren, Bulgaren en Turken genoeg hebben van de Duitschers. De oorlog is nu twee jaren, twee jaren van eindelooze ellende en droefheid, oud. Men begint zich ook aan de zijde der bondgenooten ernstig af te vragen, of de ontzettende slachting niet moet eindigen met een ‘remise’. Of zou het waar zijn, dat de Centralen een derde winterveldtocht niet meer kunnen voeren uit gebrek aan mannen, aan winteruniformen?

Intusschen verbazen de Centralen de wereld niet alleen door hunne ten minste van de Oostenrijkers niet verwachte, energie en taaie vasthoudendheid, hunne trouwe bondgenootschappelijkheid, hun innerlijken samenhang maar ook door hunne onuitputtelijke uitvindingskracht. Terwijl hunne oorlogsduikbooten den handel en de scheepvaart van den vijand tienmaal meer nadeel doen dan hun handel en scheepvaart, voor zoover die in de Oost- en Adriatische zeeën nog bestaat, door hetzelfde wapen van den vijand lijdt, verschijnt plotseling een groote handelsduikboot, de Deutschland, in de haven van Baltimore en brengt hare kostbare lading verfstoffen, onder de golven van Noordzee en Atlantischen Oceaan door, naar Amerika over. En die handelsduikboot zal de eerste zijn van een lange reeks - zoo kondigen de Duitschers aan - die den Duitschen handel langs ongekende duistere wegen in de diepte ongezien een poort zal openen, aan de mogelijkheid van welker bestaan zelfs de stoutste denkers vóór enkele jaren niet hadden gedacht. De Engelschen mogen zuurlijk spotten met deze ‘Harlekyns grappen’, de spot met de Zeppelins en met de oorlogsduikbooten zelfs is hun spoedig vergaan en ook zij hebben in hun hart bewondering over voor dit onvergelijkelijke staal van Duitsche vindingrijkheid, zelfs al mocht die in hare resultaten niet bereiken wat Duitschland ervan hoopt en Amerika zich ervan voorstelt.

De wonderen der industrie, in dezen oorlog aan den dag gekomen, zijn talrijk en met bewondering staart men op de werkzaamheid van den menschelijken geest, helaas aangewend veelal tot verdelging en vernietiging. Wie weet, wat ook ten dezen de toekomst nog verbergt in haren schoot?

Wij, neutralen, zien het alles aan met gemengde gevoelens van afschuw en bewondering. Wij hebben dagelijks onze ergernissen van allerlei aard, liggende als wij ons gevoelen tusschen Scylla en Charybdis. Nog kunnen wij door groote stuurmanskunst

[p. 315]

de klippen vermijden, al voert wind en stroom ons soms gevaarlijk dicht in hare buurt; nog hebben wij dagelijks op de lippen te bijten, als onze vreedzame handelsvaartuigen, onze het mijnengevaar braveerende visschers aan weerszijden worden opgebracht, onze vlag gehoond, nu weder door het opbrengen in Engeland van een groot deel onzer visschersvloot. Maar wij kunnen niet anders, want wij weten, dat al die ergernis, die beproeving, die schaarschheid aan allerlei, die zware lasten nog te verkiezen zijn boven de ellende van den werkelijken oorlog, die ons van nabij aangrijnst. En wij zuchten! Wij wachten op het einde, welks aankondiging wij in de verre verte meenen te hooren. Onder het gedonder der barstende granaten door klinkt even hoorbaar de verre klank van de vredestrompet als het liefelijk zwakke geluid van den wachter op den kasteeltoren in de eerste schemering van den morgen. Blaas op, wachter! Blaas wakker op!

B.