Ontwaking. Nieuwe reeks. Jaargang 8

Maandschrift voor sociologie, kunst en wetenschap

[p. 320]

Besliste volzinnen.

Voor Oscar Wilde.

Het is verschrikkelijk, dat geene oude deugden worden afgeschaft en geene nieuwe zonden worden uitgevonden.

Men behoeft niet gelukkig te zijn, wanneer men slechts vroolijk is.

Deugd is geene verdienste maar overeenstemming met de meerderheid.

Het verschil tusschen goede en slechte menschen is, dat slechte menschen beter zijn.

Hoe machteloozer een volk is, zooveel te mooier zijn zijne schouwburgen.

Moraal bestaat, maar heeft geenen inhoud.

Ik houd wel van begeerten, maar ik houd niet van vervullingen.

Kunst is evenmin moreel, als dat moraal kunstvol is.

Er bestaan geene deugden en geene ondeugden. Er bestaan feiten.

Bestaan is bestaansrecht.

[p. 321]

Een geleerde weet veel meer. Een wijze weet veel beter.

‘Altijd’ en ‘nooit’ zijn de twee ergste woorden.

Een man is nooit zoo wreed en zoo teeder als eene vrouw.

Het Leven is een laf raadsel, waarvan men de oplossing te gelijk met de opgave krijgt.

Er zijn geene onzedelijke kunstenaars, maar er is een onzedelijk publiek.

Het is laf in vrede te leven of in vrede te sterven.

Wie de daden van eene organisatie afkeurt, heeft altijd gelijk.

Wie zichzelven verhoogt, wordt wellicht vernederd. Wie zich zelven vernedert wordt zeker vernederd.

Alle dagbladen gelijken op elkander. Alle kunstwerken verschillen van elkander.

Dagen en nachten zijn afschuwelijke dingen, maar oogenblikken zijn soms prachtig.

Wie veel leest wordt onwijs. Wie veel menschen kent wordt eenzaam.

Het beste, dat men doen kan is: veel kwaad aan goede menschen.

[p. 322]

Een vriend is iemand, die niet bestaat en dien men volkomen vertrouwt.

In gezelschap leert men eenzaamheid kennen.

Ik ben gelukkig omdat de menschen mij haten, omdat ik het daarnaar heb gemaakt.

Het ergste misbruik, dat men van zijn leven maken kan, is het te gebruiken ten bate der menschen.

Het Marxisme is een onschuldig geloof, dat bij losse buien schuldig is.

Het is beter onder te gaan door zijne eigen ondeugden, dan behouden te blijven door anderer deugden.

Anthropologen en sociologen moeten den inhoud van een strafvonnis maken.

Juristen moeten den vorm van een strafvonnis maken.

Strafrecht moet zijn: veel anthropologie, minder sociologie, weinig juralogie.

Wanneer ik mij-zelven niet was, zou ik het willen zijn.

Slechts alleenzijnde is een mensch veilig.

Eene vrouw is eene smaakvolle en belangwekkende verzameling van onwaarschijnlijkheden.

Mijnen vriend noem ik ‘de wijde blik’. Mij zelven noem ik: ‘het troebele verlangen’.

[p. 323]

De waarde van eene gemeenschap is recht evenredig aan de vrijheid van hare enkelingen.

De beste gemeenschap is de enkeling.

Vriendschap is uitmuntende onzin, die niet bestaat.

Karl Marx was de eerste anti-marxistische socialist.

Een goed boek vindt altijd eene slechte plaats.

Wanneer een boek gaarne gelezen wordt, ontstaat er een rechtsvermoeden in het nadeel van dat boek.

Sterft zonder genade te vragen. Leeft, zonder genade te geven.

De onschuld der kinderen is een leugen van groote menschen, die nooit onschuldig zijn geweest.

Men moet sterker zijn dan zijne vijanden en zwakker zijn dan zijne vrienden om niet onder te gaan.

Een vriend is iemand, die ons op het hart trapt en van wien men daarna welwillenderwijze zegt, dat hij zachte schoenen heeft.

De waanzin van eenen krankzinnige lokt meer dan de voorzichtige wijsheid van een geslaagd mensch.

Niet werklieden maken ramen en ruiten, maar mijne oogen, die gemaakt zijn door de zon.

Jacob Israël de Haan.