Ontwaking. Nieuwe reeks. Jaargang 7

Maandschrift voor sociologie, kunst en wetenschap

[p. 364]

Internationaal Libertair Congres te Amsterdam - 24-31 augustus 1907.

't Is niet doenbaar, gezien de geringe plaatsruimte waarover we in dees nummer beschikken, een uitvoerig relaas te geven van hetgeen behandeld, besproken en besloten werd, gedurende de gansche week dat het libertair Congres zijn drie lange zittingen daags heeft gehouden. Wie daar belang in stelt, vindt overigens verslagen in de anarchistische strijdbladen en in de dagbladpers.

't Is even weinig doenbaar nú al, in eenige vluchtig daarheen geschreven bladzijden, met den àl te geringen terugblik waarover we nu beschikken, conclusies te trekken die steunen op bezonken indrukken en op objectief overwegen.

Iets wat velen opviel, en wat ik tóch niet verzwijgen wil, is 't feit dat die beraadslagingen van anti-parlementairen nogal dikwijls al de gebreken vertoonden van 't parlementarisme. Men vertoonde veel welsprekendheid en men vocht met ‘moties’ en met ‘resoluties’, waarvoor men in ‘apartés’ meerderheden trachtte te vinden, zonder ondertusschen erg te letten op de argumentaties van een spreker die afwijkende meeningen aan 't verdedigen was. - Waaruit blijkt hoezeer men soms zelf verstrikt zit in practijken aan wier bestrijding men een groot deel zijns levens heeft gewijd!

Het hoofdpunt van 't dagorde was ongetwijfeld ‘Anar-

[p. 365]

chisme en Organisatie’. Daarover liepen de discussies gedurende lange, lange zittijden en zij bereikten - zooals 't onvermijdelijk is met volbloedige temperamenten en mannen van stevige overtuiging - meer dan ééns zùlke hoogte, dat al de energie en 't wijs beleid van kameraad Rudolf Lange - die 't voorzitterschap waarnam - onvoldoende bleken om kalmte in de goederen en ordelijke klaarheid in de bespreking te bewaren.

Woensdag morgen stelde men zich eindelijk, bij overgroote meerderheid, t'akkoord over de volgende resolutie:

‘De anarchisten, bijeen op het congres te Amsterdam den 26ⁿ Augustus 1907;

‘overwegende, dat de ideeën van anarchie en organisatie, wel verre van onvereenigbaar te zijn, zooals wel eens beweerd is, elkaar aanvullen en verklaren, daar het beginsel zelf van het anarchisme opgesloten ligt in de vrije organisatie der voortbrengers;

‘dat de individueele actie, hoe belangrijk zij ook moge zijn, de gemeenschappelijke actie en de gezamenlijke beweging niet zou kunnen vervangen, zoo min als de gemeenschappelijke actie de individueele vervangen kan;

‘dat de organisatie der actieve krachten nieuwe banen zal openen aan de propaganda en alleen het doordringen der ideeën van 't revolutionair federalisme in de arbeidersklasse kan bevorderen;

‘dat de organisatie der arbeidersklasse, welke tot grondslag heeft de gelijkheid van belangen, niet uitsluit de organisatie, welke gebaseerd is op de gelijkheid van denkbeelden en neigingen, dat tusschen deze beide geen nuttelooze en gevaarlijke betrekkingen tot stand gebracht moeten worden, dat beiden een eigen werkkring hebben, een belist verschillende maar toch elkaar aanvullende rol;

[p. 366]

‘is van meening, dat de kameraden van alle landen aan de orde moeten stellen het oprichten van anarchistische groepen en de federatie der reeds bestaande groenen.’

Vohryzek (Bohemen) stelt de volgende motie voor:

‘De anarchistische federatie is een organisatie van individuen of groepen waarin niemand zijn wil aan anderen opdringen of op het initiatief van anderen inbreuk maken kan. Tegenover de tegenwoordige maatschappij heeft ze het concrete doel, alle psychische en economische verhoudingen om te werken en in deze richting den noodzakelijken strijd door elk doelmatig anarchistisch middel te voeren en te systematiseeren.’

Hiermêe was dus het princiep der organisatie op vrijheidlievenden voet aanvaard en 's namiddags, in gesloten vergadering, zou worden overgegaan tot de bepaling der wijze van organisatie. Ook dit liep van geen leiën dakje. De discussies werden levendig gevoerd en 't werd reeds laat in den avond als de anarchistische internationale gesticht werd door het aannemen van de volgende resolutie, ingediend en onderteekend door Vohryzek, de Marmande, Dr. Friedeberg, R. Lange, Siegfried Nacht, L. Fabbri, Fuss-Amoré, Broutchouc, Samson:

‘De anarchisten (vertegenwoordigende federaties en groepen, alsook individuen) te Amsterdam vereenigd, verklaren, dat de Anarchistische Internationale is geconstitueerd.

Ze wordt gevormd door de reeds bestaande organisaties en groepen en door de geïsoleerde kameraden, die er zich verder bij kunnen aansluiten.

De individuen, groepen en federaties blijven autonoom.

Een internationaal bureau is gesticht. Het zal zijn samengesteld uit vijf gedelegeerden der beweging.

[p. 367]

Dit bureau heeft tot taak 'n internationaal anarchistisch archief te stichten, voor de kameraden toegankelijk.

Het treedt in verbinding met de anarchisten der verschillende landen, hetzij direct, hetzij door tusschenkomst van drie kameraden, gekozen door de federaties of de groepen der betreffende landen.

Kameraden, die geïsoleerd zich bij de Internationale willen aansluiten, moeten zijn geïdentifieerd, zij het door eene organisatie, zij het door het bureau, zij het door kameraden, bij het bureau bekend.

De onderhoudskosten van het bureau en van zijn archief zullen worden gedekt door de aangesloten federaties, groepen en individuën.’

't Had inspanning gekost, maar 't doel - want in de oogen der beleggers van 't congres was 't stichten van een internationale federatie het doel van het heele congres - was in princiep bereikt, ook al nam de organisatie niet díen bindenden vorm aan die de hollandsche federalisten wellicht wenschten.

De punten ‘Algemeene werkstaking’ en ‘Syndicalisme’ lokten nog enkele zeer warm gevoerde redetwisten uit, en gaven aan den eeuwig-jongen Malatesta een prachtige gelegenheid om scherp en geestig zijn ‘romantisch’ vertrouwen in de onvermijdelijke en onontbeerlijke revolutie te proclameeren.

Ondertusschen had Domela Nieuwenhuis (het was nu reeds Vrijdag) zijn Anti-Militaristisch Congres opgeroepen, waarheen een gedeelte der leden van 't libertaire Congres zich begaven. Vrijdag namiddag hield men een gezamenlijke vergadering van beide congressen.

De punten die Zaterdag werden afgehandeld (wereldtaal,

[p. 368]

anti-alcoholisme, gemeenschappelijk grondbezit) liepen eigenlijk een eerste-klas begrafenis op in die verloopende eindzitting. 's Morgens, in huishoudelijke bijeenkomst, was het internationaal bureel benoemd alsook de correspondenten voor de verschillende landen.

De tijd zal moeten aanwijzen wat de revolutionaire beweging van dit organisme te verwachten heeft.

Segher Rabauw.