Ons Erfdeel. Jaargang 50
(2007)– [tijdschrift] Ons Erfdeel–
Auteursrechtelijk beschermdOns Erfdeel. Jaargang 50. Stichting Ons Erfdeel, Raamsdonksveer 2007
DBNL-TEI 1
Wijze van coderen: standaard
-
gebruikt exemplaar
eigen exemplaar DBNL
algemene opmerkingen
Dit bestand biedt, behoudens een aantal hierna te noemen ingrepen, een diplomatische weergave van Ons Erfdeel. Jaargang 50 uit 2007.
De Digitale Bibliotheek voor de Nederlandse Letteren beijvert zich voor het verkrijgen van toestemming van alle rechthebbenden; eenieder die meent enig recht te kunnen doen gelden op in dit tijdschrift opgenomen bijdragen, wordt verzocht dit onverwijld aan ons te melden (dbnl.auteursrecht@kb.nl).
redactionele ingrepen
De eindnoten zijn in deze digitale editie direct bij de bijbehorende nootverwijzingen geplaatst. De volgende pagina’s zijn hierdoor komen te vervallen: deel 1: 81, deel 2: 19, deel 3: 19, 35, 55, deel 4: 18, 19, 64, 65.
Door het gehele werk heen zijn koppen tussen vierkante haken toegevoegd.
Aflevering 1, p. 10: noot 7 heeft geen nootverwijzing in de tekst en is daarom achter noot 6 geplaatst.
Bij de omzetting van de gebruikte bron naar deze publicatie in de dbnl is een aantal delen van de tekst niet overgenomen. Hieronder volgen de tekstgedeelten die wel in het origineel voorkomen maar hier uit de lopende tekst zijn weggelaten. Ook de pagina's met advertenties (deel 1: 194, 195, 196, 197, 198, 199, 200, deel 2: 194, 195, 196, 197, 198, 199, 200, deel 3: 139, 196, 197, 198, 199, 200, deel 4: 192, 193, 194, 195, 196, 197, 198, 199, 200) zijn niet opgenomen in de lopende tekst.
[Deel 1, voorplat]
nr 1 Ons Erfdeel
VLAAMS-NEDERLANDS CULTUREEL TIJDSCHRIFT
FEBRUARI 2007
Verschijnt viermaal per jaar
februari / mei / augustus / november
50ste jaargang
[Deel 1, binnenkant voorplat]
ISSN 0030-2651
Vormgeving: Koen Bruyñeel, B-Kortrijk.
Druk en zetwerk: Drukkerij Dejonghe, B-Ieper.
Foto voorkant: Jeroen Doorenweerd, Maasvlakte-cam (fragment).
Foto achterkant: Naturalisatiedag in IJsselstein, 2006, Foto Marcel van den Bergh.
[Deel 1, pagina 1]
nr 1 Ons Erfdeel
VLAAMS-NEDERLANDS CULTUREEL TIJDSCHRIFT
FEBRUARI 2007
Redactie
Kernredactie
| Luc Devoldere, hoofdredacteur |
| Dirk Van Assche en Frits Niessen, adjunct-hoofdredacteuren |
| Bart Van der Straeten, redactiesecretaris-eindredacteur |
Redactieleden
Saskia Bak, Anton Korteweg, Filip Matthijs, Lut Missinne Annette Portegies, Reinier Salverda, René van Stipriaan, Jo Tollebeek, Hans Vanacker
Redactieadressen
België
Murissonstraat 260, B-8930 Rekkem
Tel. (056) 41 12 01, Fax (056) 41 47 07
e-mail onserfdeel@onserfdeel.be
www.onserfdeel.be
Nederland
Rijvoortshoef 265, NL-4941 VJ Raamsdonksveer
Tel. (0162) 51 34 25
www.onserfdeel.nl
[Deel 1, pagina 2]
INHOUD
| 4 | BIJ DE VIJFTIGSTE VERJAARDAG |
| Luc Devoldere | |
| 6 | ALLES OPEN EN BLOOT OP TAFEL |
| DIVERSITEIT IN NEDERLAND | |
| Tom Naegels | |
| 22 | DE EER VAN SALAAM |
| DIVERSITEIT IN VLAANDEREN | |
| Bart Dirks | |
| 38 | GEEN VROLIJKE WETENSCHAP |
| HET ONVERBIDDELIJKE WERELDBEELD VAN WILLEM FREDERIK HERMANS | |
| Henk Pröpper | |
| 46 | DE SCHAPEN VAN VERBOECKHOVEN |
| DE HERONTDEKKING VAN DE NEGENTIENDE-EEUWSE SCHILDERKUNST IN BELGIË | |
| Jo Tollebeek | |
| 52 | OVERSTROMINGEN ALS FAITS DIVERS? |
| NEDERLAND EN DE KLIMAATVERANDERING | |
| Pieter Leroy | |
| 60 | VAN POPPENTJE TOT JAN TURPIJN |
| POPPENTHEATER IN NEDERLAND EN VLAANDEREN | |
| Jos Nijhof | |
| 70 | EEN VERLANGEN NAAR VERLOSSING |
| STEFAN BRIJS, SCHRIJVEN TEGEN DE VERGETELHEID | |
| Dirk Leyman | |
| 82 | HET HOUDT NOOIT OP |
| PAUL VERHOEVEN, DE ONBEGREPEN PROFEET | |
| Karin Wolfs | |
| 90 | HET MEERVOUD VAN STOELEN |
| DE DEFINITIE VAN LOGICALITERATUUR | |
| Wim Daniëls | |
| 97-112 | PORTFOLIO |
| 114 | VERPLETTEREND UITZICHT OP EEN WEI MET KOEIEN |
| DE VRIJPLAATSEN VAN JEROEN DOORENWEERD | |
| Elly Stegeman | |
| 122 | BUITEN IS DE HELDERE WERELD, BINNEN IS DE DUISTERNIS |
| VIJFTIG JAAR, EEN ZELFPORTRET | |
| Philip Akkerman | |
| 128 | DE SLEUTEL |
| HUGO CLAUS, ‘DE INGEWIJDE’ | |
| Paul Claes | |
| KUNSTEN | |
| 132 | SPILLIAERT, DE AFSTANDELIJKE BLIK |
| Kurt De Boodt | |
| 136 | DE VERTALINGEN VAN BARBARA VISSER BLIJVEN ONS BIJ |
| David Stroband | |
| 138 | ROGER RAVEEL, DE NIEUWE VISIE EN HET VERSCHRIKKELIJK MOOIE LEVEN |
| Peter van der Meijden | |
| 141 | HUMOR, GRUWEL EN GROTESKE |
| HET THEATER VAN ABATTOIR FERMÉ | |
| Mark Cloostermans | |
| 142 | ALS ONDER EEN KAASSTOLP |
| DE REGIES VAN OLIVIER PROVILY | |
| Laurens De Vos | |
| 144 | ‘HET NEDERLANDSE VOLK IS EEN A-MUSISCH VOLK’ |
| GEAMPUTEERDE LIEDJES VAN WIM SONNEVELD TE BOEK | |
| Wim Chielens | |
| 146 | BART PEETERS VOOR DE TWEEDE KEER IN HET NEDERLANDS |
| Peter Vantyghem | |
| 148 | NIEUWE ARCHITECTUURGIDS NEDERLAND |
| Marc Dubois | |
| 149 | EEN ONGEDWONGEN OMGANG MET DE VLAAMSE SITUATIE |
| DE VYLDER & HOFKENS ARCHITECTEN | |
| Christophe Van Gerrewey | |
| 151 | AUTEUR TEGEN WIL EN DANK |
| NIEUWE FILM VAN ALEX VAN WARMERDAM | |
| Joost Broeren | |
| BOEKEN | |
| 154 | ‘ZOLANG DE WIND VAN DE WOLKEN WAAIT’ |
| EEN NIEUWE FRIESE LITERATUURGESCHIEDENIS | |
| Ernst Bruinsma | |
| 157 | NAMAAK |
| ZELFPORTRET VAN MARCEL MÖRING ALS DE JOYCE VAN ASSEN | |
| Cyrille Offermans | |
[Deel 1, pagina 3]
| 159 | DE MAN DIE MET DE HAPJES RONDGAAT |
| ‘TIRZA’ VAN ARNON GRUNBERG | |
| Bart Van der Straeten | |
| 161 | PARELS IN EEN BLUBBER VAN WOORDEN |
| DE GEDICHTEN VAN PAUL SNOEK VERZAMELD | |
| Dirk De Geest | |
| 164 | BELAAGD DOOR DE FICTIE |
| TWEE NEDERLANDSE DEBUTEN | |
| Bert Van Raemdonck | |
| 165 | EEN DODE AVANT-GARDE EN MONDRIAAN UITGELEGD |
| TWEE VLAAMSE DEBUTEN | |
| Sven Vitse | |
| 168 | ‘HET DERDE HUWELIJK’: OBSCENE ROMAN VAN TOM LANOYE |
| Herbert Van Uffelen | |
| 170 | LUISTER NAAR DE SLACHTOFFERS |
| LUC HUYSE OVER DE VERWERKING VAN HET VERLEDEN | |
| Ed Jonker | |
| 172 | AFKOPEN EN WEGKIJKEN? |
| DE VRIJHEID VAN AYAAN HIRSI ALI | |
| Patrick Stouthuysen | |
| 174 | INKTPATRONEN: ZWARTE, WITTE EN GRIJZE |
| Ludo Simons | |
| 176 | OVER KAMPLITERATUUR |
| Joseph Pearce | |
| 178 | KRIMPENDE VERANTWOORDELIJKHEDEN |
| NEDERLANDSE BURGEMEESTERS IN OORLOGSTIJD | |
| Nico Wouters | |
| 179 | VLAAMSE POLITICOLOGEN OP ZOEK NAAR POLITIEK |
| René Cuperus | |
| 182 | VLAAMSGEZIND JURIST-SCHRIJVER UIT DE PROVINCIE: TONY BERGMANN |
| Joep Leerssen | |
| 184 | NAÏEF OF ARROGANT? |
| NEDERLANDSE WETENSCHAPPERS OVER HUN DRIJFVEREN | |
| Geert Vanpaemel | |
| TAAL & CULTUUR | |
| 186 | EEN CANON VOOR HET LAND VAN OOIT |
| Hans Cools | |
| 189 | TUSSEN DE STERKE EN DE ZWAKKE IS HET DE VRIJHEID DIE VERDRUKT EN DE WET DIE BEVRIJDT |
| TALEN IN HET VLAAMSE ONDERWIJS | |
| Luc Devoldere | |
| 191 | HET MAGAZINEMOMENT |
| HONDERDVIJFTIG JAAR NEDERLANDSE PUBLIEKSTIJDSCHRIFTEN IN DEN HAAG | |
| Daan Cartens | |
| STEUN & MECENAAT | |
| 194 | STEUN AAN ONS ERFDEEL vzw |
| 196 | STRUCTURELE MECENASSEN |
[Deel 1, binnenkant achterplat]
Ons Erfdeel vzw
De Vlaams-Nederlandse vereniging Ons Erfdeel vzw wil de culturele samenwerking tussen de Nederlandssprekenden bevorderen en de cultuur van Nederland en Vlaanderen in het buitenland bekendmaken.
Het tijdschrift Ons Erfdeel werd opgericht door Jozef Deleu, hoofdredacteur van 1957 tot 2002. Naast Ons Erfdeel publiceert de vereniging ook: Septentrion. Arts, lettres et culture de Flandre et des Pays-Bas, revue trimestrielle; The Low Countries. Arts and Society in Flanders and the Netherlands, a yearbook; De Franse Nederlanden/Les Pays-Bas Français, tweetalig jaarboek; en een reeks boeken in diverse talen over aspecten van de cultuur van de Lage Landen.
Maatschappelijke zetel:
Murissonstraat 260
8930 Rekkem
Tel.: +32 (0)56 41 12 01
Fax: +32 (0)56 41 47 07
E-mail: luc.devoldere@onserfdeel.be
BTW BE 0410.723.635
Raad van Bestuur
Herman Balthazar, voorzitter
Luc Devoldere, afgevaardigd-bestuurder
Greetje van den Bergh / Marcel Cockaerts / Jan Desmyter / Bert De Graeve / Mark Leysen / Cecile Maeyaert-Cambien / Frits van Oostrom / Adriaan van der Staay / Ludo Verhoeven Philip Houben, erevoorzitter
Administratie
Bernard Viaene, hoofd administratie
Secretaris: Adinda Houttekier
E-mail: adm@onserfdeel.be
Abonnement
België: €59,00
Nederland: €61,00
Andere landen: €71,00
| - | Los nummer
België: €15,00 Nederland: €16,00 Andere landen: €18,00 |
| - | Abonnement & steunbijdrage voor de vijftigste jaargang
België: €110,00 Nederland: €110,00 Andere landen: €110,00 |
| - | Steunabonnement
België: €85,00 Nederland: €85,00 Andere landen: €85,00 |
| - | Een gecombineerd abonnement op Ons Erfdeel en Septentrion kost
België: €94,00 Nederland: €98,00 Andere landen: €110,00 |
Het abonnement loopt van 1 januari tot 31 december. Het wordt automatisch verlengd tenzij het vóór 15 december wordt opgezegd.
Rekeningen
België
Bank van De Post 000-0907100-53
IBAN: BE53 0000 9071 0053
BIC: BPOTBEB1
KBC Bank 467-4120521-48
IBAN: BE11 4674 1205 2148
BIC: KREDBEBB
Fortis Bank 001-1087461-70
IBAN: BE60 0011 0874 6170
BIC: GEBABEBB
Fortis Bank 285-0255268-90
IBAN: BE34 2850 2552 6890
BIC: GEBABEBB
ING 385-0520696-63
IBAN: BE40 3850 5206 9663
BIC: BBRUBEBB
Dexia 068-2085060-72
IBAN: BE38 0682 0850 6072
BIC: GKCCBEBB
van Ons Erfdeel vzw
Murissonstraat 260
B-8930 Rekkem
Nederland
Postbank 1084198
IBAN: NL97 PSTB 0001 0841 98
BIC: PSTBNL21
Rabobank 143097180
IBAN: NL48 RABO 0143 0971 80
BIC: RABONL2U
van Stichting Ons Erfdeel
Rijvoortshoef 265
NL-4941 VJ
Raamsdonksveer
[Deel 1, achterplat]
www.onserfdeel.be - www.onserfdeel.nl
[Deel 2, voorplat]
2 Ons Erfdeel
VLAAMS-NEDERLANDS CULTUREEL TIJDSCHRIFT
MEI 2007
Verschijnt viermaal per jaar
februari / mei / augustus / november
50ste jaargang
[Deel 2, binnenkant voorplat]
ISSN 0030-2651
Vormgeving: Koen Bruyñeel, B-Kortrijk.
Druk en zetwerk: Drukkerij Dejonghe, B-Ieper.
Foto voorkant: Lonnie van Brummelen, Disclosures, entree.
Foto achterkant: Gelovigen van de Oude Gereformeerde Gemeente in Ederveen gaan naar de zondagmis, 2006, Foto Marcel van den Bergh.
[Deel 2, pagina 1]
nr 2 Ons Erfdeel
VLAAMS-NEDERLANDS CULTUREEL TIJDSCHRIFT
MEI 2007
Redactie
Kernredactie
| Luc Devoldere, hoofdredacteur |
| Dirk Van Assche en Frits Niessen, adjunct-hoofdredacteuren |
| Bart Van der Straeten, redactiesecretaris-eindredacteur |
Redactieleden
Saskia Bak, Anton Korteweg, Filip Matthijs, Lut Missinne, Annette Portegies, Reinier Salverda, René van Stipriaan, Jo Tollebeek, Hans Vanacker
Redactieadressen
België
Murissonstraat 260, B-8930 Rekkem
Tel. (056) 41 12 01, Fax (056) 41 47 07
e-mail onserfdeel@onserfdeel.be
www.onserfdeel.be
onserfdeel.blogspot.com
Nederland
Rijvoortshoef 265, NL-4941 VJ Raamsdonksveer
Tel. (0162) 51 34 25
www.onserfdeel.nl
onserfdeel.blogspot.com
[Deel 2, pagina 2]
INHOUD
| 4 | DE HERKERSTENING |
| GELOOF IN NEDERLAND | |
| Tom Naegels | |
| 20 | DE LAATSTE AUTO VAN DE PASTOOR |
| GELOOF IN VLAANDEREN | |
| Bart Dirks | |
| 34 | OP MUZIEK GEZETTE TIJD |
| BENNO BARNARD ALS DICHTER EN ESSAYIST | |
| Piet Gerbrandy | |
| 44 | OP GESPANNEN VOET |
| AMSTERDAM EN NEDERLAND IN DE TWINTIGSTE EEUW | |
| Harm Kaal & James Kennedy | |
| 52 | ERGENS IN BELGIE, DE SCHAAMTE VOORBIJ |
| OVER DIMITRI VERHULST | |
| Tom Van Imschoot | |
| 64 | OP STAP MET HERMES |
| LONNIE VAN BRUMMELEN | |
| Tineke Reijnders | |
| 74 | DE KERN VAN DE WORST |
| VIJFTIG JAAR, EEN ZELFPORTRET | |
| Marjoleine de Vos | |
| 80 | HEB JIJ VAN OSTAIJEN WEL EENS ONTMOET? |
| OVER LEESCULTUUR EN ACADEMISCH LITERATUURONDERWIJS | |
| Thomas Vaessens | |
| 90 | DE NEERLANDISTIEK IN FRANSTALIG BELGIE EN IN FRANKRIJK |
| Siegfried Theissen | |
| 97-112 | PORTFOLIO |
| 114 | KLARE TAAL |
| HET POLITIEKE THEATER VAN TOM LANOYE | |
| Wouter Hillaert | |
| 122 | DE KLOOF TUSSEN DE MAATSCHAPPIJ EN DE HISTORICUS |
| Marnix Beyen | |
| 130 | FRIES EN EUROPEAAN |
| DE SCHILDER JAN MANKES | |
| Rudy Hodel | |
| 138 | DE SLEUTEL |
| GERRIT ACHTERBERG, ‘EBEN HAEZER’ | |
| Paul Claes | |
| KUNSTEN | |
| 142 | EEN ENGEL MET ARTRITIS |
| SCHILDERIJEN BEKEKEN DOOR EEN MEDISCHE BRIL | |
| Paul Depondt | |
| 145 | DE DROOM VAN HET LEVENDE BEELD |
| JOHN RÄDECKER | |
| José Boyens | |
| 147 | TROUW AAN DE FUNDAMENTEN |
| NOEL DRIEGHE | |
| Eric Bracke | |
| 148 | ‘EEN GRUWELIJK SPEL VAN TEGENSTRIJDIGE MACHTEN’ |
| NA WILFRIED MARTENS OOK PIM FORTUYN IN HET THEATER | |
| Mark Cloostermans | |
| 151 | ALLEZ JOUER! |
| ROLLEBOLLEN MET OLYMPIQUE DRAMATIQUE | |
| Laurens De Vos | |
| 153 | EEN ONGEMAKKELIJKE LACHSPIEGEL |
| KAGEL 75 | |
| Ernst Vermeulen | |
| 155 | UIT DE DROOM |
| GESCHRIFTEN OVER FILM VAN DIRK LAUWAERT | |
| Cyrille Offermans | |
| 157 | BEELD EN GELUID |
| EEN TEMPEL VOOR HET AUDIOVISUELE GEHEUGEN VAN NEDERLAND | |
| Daniël Biltereyst | |
[Deel 2, pagina 3]
| BOEKEN | |
| 160 | HET AL TE OMHEIND STREEPKEN AARDE VAN RICHARD MINNE |
| Marco Daane | |
| 163 | EEN TWEESLACHTIGE BEKLIMMING |
| ‘ARARAT’ VAN FRANK WESTERMAN | |
| Matthijs De Ridder | |
| 165 | EERLIJKE TRISTESSE |
| ROMAN VAN DAVID VAN REYBROUCK | |
| Bart Van der Straeten | |
| 167 | DE VERZAMELDE VERZEN VAN ÉÉN LEOPOLD |
| Yra van Dijk | |
| 169 | ‘ONTLUISD VERLEDEN’: |
| H.C. TEN BERGE NA DE P.C. HOOFTPRIJS | |
| August Hans den Boef | |
| 171 | LIEFDESGEDICHTEN VAN LEONARD NOLENS |
| Ad Zuiderent | |
| 173 | SLIMME FICTIE |
| HANS DEN HARTOG JAGER | |
| Sofie Gielis | |
| 175 | HET FAUSTIAANSE PACT |
| HET ONTSTAAN VAN HET MODERNE NEDERLAND | |
| Piet de Rooy | |
| 178 | NOOTEBOOM ALS IJKPUNT |
| EEN DUITSE GESCHIEDENIS VAN DE NEDERLANDSTALIGE LITERATUUR | |
| G.F.H. Raat | |
| 180 | VAN HET PERSOONSREGISTER NAAR HET ZAKENREGISTER |
| DOUWE DRAAISMA OVER ZIEKTEGESCHIEDENISSEN | |
| Jaap van Heerden | |
| 181 | SPLITSEN? NIET SPLITSEN? |
| LEZEN? NIET LEZEN? | |
| Guy Tegenbos | |
| 184 | DE PARELS EN DE KROON |
| Guy Vanthemsche | |
| TAAL & CULTUUR | |
| 186 | HET GOEDE VOORBEELD |
| WAAROM HET NEDERLANDS NIET BANG MOET ZIJN VAN HET ENGELS | |
| Hugo Brandt Corstius | |
| 189 | LEERHUIS EN APEKOOL |
| JOODS NEDERLANDS | |
| Ludo Abicht | |
| 190 | MEER VOLUNTARISME GRAAG |
| OVER HET NEDERLANDS IN NOORD-FRANKRIJK | |
| Luc Devoldere | |
| 192 | NEDERLANDS BUITENGAATS |
| EEN PLEIDOOI VOOR TAALDIVERSITEIT | |
| Dirk Van Assche | |
| STEUN & MECENAAT | |
| 194 | STEUN AAN ONS ERFDEEL VZW |
| 196 | STRUCTURELE MECENASSEN |
[Deel 2, binnenkant achterplat]
Ons Erfdeel vzw
De Vlaams-Nederlandse vereniging Ons Erfdeel vzw wil de culturele samenwerking tussen de Nederlandssprekenden bevorderen en de cultuur van Nederland en Vlaanderen in het buitenland bekendmaken.
Het tijdschrift Ons Erfdeel werd opgericht door Jozef Deleu, hoofdredacteur van 1957 tot 2002. Naast Ons Erfdeel publiceert de vereniging ook: Septentrion. Arts, lettres et culture de Flandre et des Pays-Bas, revue trimestrielle; The Low Countries. Arts and Society in Flanders and the Netherlands, a yearbook; De Franse Nederlanden/Les Pays-Bas Français, tweetalig jaarboek; en een reeks boeken in diverse talen over aspecten van de cultuur van de Lage Landen.
Maatschappelijke zetel:
Murissonstraat 260
8930 Rekkem
Tel.: +32 (0)56 41 12 01
Fax: +32 (0)56 41 47 07
E-mail: luc.devoldere@onserfdeel.be
BTW BE 0410.723.635
Raad van Bestuur
Herman Balthazar, voorzitter
Luc Devoldere, afgevaardigd-bestuurder
Greetje van den Bergh / Marcel Cockaerts / Jan Desmyter / Bert De Graeve / Mark Leysen / Cecile Maeyaert-Cambien / Frits van Oostrom / Adriaan van der Staay / Ludo Verhoeven Philip Houben, erevoorzitter
Administratie
Bernard Viaene, hoofd administratie
Secretaris: Adinda Houttekier
E-mail: adm@onserfdeel.be
Abonnement
België: €59,00
Nederland: €61,00
Andere landen: €71,00
| - | Los nummer
België: €15,00 Nederland: €16,00 Andere landen: €18,00 |
| - | Abonnement & steunbijdrage voor de vijftigste jaargang
België: €110,00 Nederland: €110,00 Andere landen: €110,00 |
| - | Steunabonnement
België: €85,00 Nederland: €85,00 Andere landen: €85,00 |
| - | Een gecombineerd abonnement op Ons Erfdeel en Septentrion kost
België: €94,00 Nederland: €98,00 Andere landen: €110,00 |
Het abonnement loopt van 1 januari tot 31 december. Het wordt automatisch verlengd tenzij het vóór 15 december wordt opgezegd.
Rekeningen
België
Bank van De Post 000-0907100-53
IBAN: BE53 0000 9071 0053
BIC: BPOTBEB1
KBC Bank 467-4120521-48
IBAN: BE11 4674 1205 2148
BIC: KREDBEBB
Fortis Bank 001-1087461-70
IBAN: BE60 0011 0874 6170
BIC: GEBABEBB
Fortis Bank 285-0255268-90
IBAN: BE34 2850 2552 6890
BIC: GEBABEBB
ING 385-0520696-63
IBAN: BE40 3850 5206 9663
BIC: BBRUBEBB
Dexia 068-2085060-72
IBAN: BE38 0682 0850 6072
BIC: GKCCBEBB
van Ons Erfdeel vzw
Murissonstraat 260
B-8930 Rekkem
Nederland
Postbank 1084198
IBAN: NL97 PSTB 0001 0841 98
BIC: PSTBNL21
Rabobank 143097180
IBAN: NL48 RABO 0143 0971 80
BIC: RABONL2U
van Stichting Ons Erfdeel
Rijvoortshoef 265
NL-4941 VJ
Raamsdonksveer
[Deel 2, achterplat]
www.onserfdeel.be - www.onserfdeel.nl
[Deel 3, voorplat]
nr 3 Ons Erfdeel
VLAAMS-NEDERLANDS CULTUREEL TIJDSCHRIFT
AUGUSTUS 2007
Verschijnt viermaal per jaar
februari / mei / augustus / november
50ste jaargang
[Deel 3, binnenkant voorplat]
ISSN 0030-2651
Vormgeving: Koen Bruyñeel, B-Kortrijk.
Druk en zetwerk: Drukkerij Dejonghe, B-Ieper.
Foto voorkant: Francis Alÿs, When Faith Moves Mountains, Lima, Peru, 11 april 2002, videostill © MuHKa, bruikleen van de Vlaamse Gemeenschap.
Foto achterkant: Chiro Achter-Olen, Foto Dierk Hendriks.
[Deel 3, pagina 1]
nr 3 Ons Erfdeel
VLAAMS-NEDERLANDS CULTUREEL TIJDSCHRIFT
AUGUSTUS 2007
Redactie
Kernredactie
| Luc Devoldere, hoofdredacteur |
| Dirk Van Assche en Frits Niessen, adjunct-hoofdredacteuren |
| Bart Van der Straeten, redactiesecretaris-eindredacteur |
Redactieleden
Saskia Bak, Anton Korteweg, Filip Matthijs, Lut Missinne, Annette Portegies, Reinier Salverda, René van Stipriaan, Jo Tollebeek, Hans Vanacker
Redactieadressen
België
Murissonstraat 260, B-8930 Rekkem
Tel. (056) 41 12 01, Fax (056) 41 47 07
e-mail onserfdeel@onserfdeel.be
www.onserfdeel.be
onserfdeel.blogspot.com
Nederland
Rijvoortshoef 265, NL-4941 VJ Raamsdonksveer
Tel. (0162) 51 34 25
www.onserfdeel.nl
onserfdeel.blogspot.com
[Deel 3, pagina 2]
INHOUD
| 4 | GEÏNDIVIDUALISEERD, MAAR NIET EGOÏSTISCH |
| SOCIALE COHESIE IN NEDERLAND | |
| Tom Naegels | |
| 20 | HET ANTIGIF TEGEN VERZURING |
| SOCIALE COHESIE IN VLAANDEREN | |
| Bart Dirks | |
| 36 | OORLOG MET DE TIJD |
| HARRY MULISCH' WORSTELING MET HET OERBOEK | |
| Marita Mathijsen | |
| 48 | WANDELEN ALS EEN VORM VAN KUNST |
| FRANCIS ALŸS | |
| Anne-Marie Poels | |
| 56 | ALLES BIJEENGENOMEN... |
| LITERAIRE MONUMENTEN | |
| Fabian Stolk | |
| 66 | JAZZ IN NEDERLAND EN VLAANDEREN |
| EEN OVERZICHT | |
| Didier Wijnants | |
| 76 | DE SLEUTEL |
| GUIDO GEZELLE, ‘IN DE BLANKE LONKEN’ | |
| Paul Claes | |
| 80 | GOEDE LEZERS |
| René van Stipriaan | |
| 94 | VER WEG IN EEN KOSMISCHE STILTE |
| VIJFTIG JAAR, EEN ZELFPORTRET | |
| Luk Perceval | |
| 97-112 | PORTFOLIO |
| 114 | WOEKERINGEN |
| GESTOLDE OVERWEGINGEN VAN HERINGA/VAN KALSBEEK | |
| Frank van der Ploeg | |
| 122 | OVER HOFFELIJKHEID EN WETTEN |
| Gilles Pellerin & Stefan Hertmans | |
| 136 | MIJN MOEDERTAAL |
| Ahmet Altan | |
| KUNSTEN | |
| 140 | FOTOGRAFIE EN STROMEND WATER |
| HET NIEUWE NEDERLANDS FOTOMUSEUM IN ROTTERDAM | |
| Johan De Vos | |
| 142 | HET NIEUWE ELAN VAN HET GERENOVEERDE GENTSE MUSEUM VOOR SCHONE KUNSTEN |
| Paul Depondt | |
| 144 | HET POLITIEKE THEATER VAN DOOD PAARD |
| Jos Nijhof | |
| 147 | POPICOON IN DE LAGE LANDEN |
| HENNY VRIENTEN & BOUDEWIJN DE GROOT | |
| Kurt De Boodt | |
| 151 | EEN TOEGANKELIJK LABYRINT |
| NEDERLANDSTALIGE OPERA VAN PETER-JAN WAGEMANS | |
| Ernst Vermeulen | |
| 152 | VIJFTIG JAAR FESTIVAL VAN VLAANDEREN |
| Véronique Rubens | |
| 155 | P.J. CUYPERS, ARCHITECT EN NETWERKER |
| Marieke van Rooy | |
| 157 | ‘EEN BOERENFILM VAN HOOG NIVEAU’ |
| OVER DE DUITSE VERFILMING VAN STREUVELS' ‘DE VLASCHAARD’ | |
| Stijn Vanclooster | |
| 160 | ONEINDIGE INTERESSE |
| HEDY HONIGMANN GELAUWERD | |
| Joost Broeren | |
[Deel 3, pagina 3]
| BOEKEN | |
| 162 | GROOTSE DROMEN VAN EEN KLEINE MAN - IN DUPLO |
| ‘HET SCHERVENGERICHT’ VAN A.F.TH. VAN DER HEIJDEN | |
| Cyrille Offermans | |
| 165 | DOOR DE GROTE BEER GEBETEN |
| HET DICHTERSCHAP VAN MARCEL VAN MAELE | |
| Kees Snoek | |
| 167 | TEVERGEEFS LIKKEN AAN DE ELLEBOOG |
| ‘KAMERMUZIEK’ VAN PAUL MENNES | |
| Jan Lensen | |
| 169 | VLEES NOCH VIS |
| MARJOLIJN FEBRUARI'S LITERAIRE SPIRAAL | |
| Sofie Gielis | |
| 171 | BRIEVEN AAN EMMANUEL DE B. EN MAURICE R. |
| Annette Portegies | |
| 173 | EN EEUWIG RUISEN DE TUTU'S |
| HET MEISJES PROZA VAN HERMAN STEVENS | |
| Frank Hellemans | |
| 174 | GEEN OOG VOOR DE ONDERBOUW |
| ‘MOREEL ESPERANTO’ VAN PAUL CLITEUR | |
| Patrick Loobuyck | |
| 177 | VAN REMBRANDT TOT KOFFIESHOP: VIJFTIG JAAR INSTITUT NEERLANDAIS |
| Hans Vanacker | |
| 179 | BELGIË IN DE ZEVENTIENDE EEUW |
| Ludo Vandamme | |
| 181 | UIT MALUKKU DOOR NEDERLAND |
| Marieke Bloembergen | |
| 184 | VIJFTIG JAAR VLAAMSE VOLKSBEWEGING |
| Luc Vandeweyer | |
| 185 | DE BELGISCHE CRISIS TUSSEN 1913 EN 1950 |
| Olivier Boehme | |
| TAAL & CULTUUR | |
| 188 | GROOT WOORDENBOEK NEDERLANDS-PAPIAMENTS |
| Ronnie Severing | |
| 191 | HET NEDERLANDS IN NOORDRIJN-WESTFALEN |
| Veronika Wenzel | |
| 193 | KOMMANEUKERS WORDEN TAALGENIETERS |
| 75 JAAR ‘ONZE TAAL’ | |
| Wim Daniëls | |
| STEUN & MECENAAT | |
| 195 | STEUN AAN ONS ERFDEEL VZW |
| 196 | STRUCTURELE MECENASSEN |
[Deel 3, binnenkant achterplat]
Ons Erfdeel vzw
De Vlaams-Nederlandse vereniging Ons Erfdeel vzw wil de culturele samenwerking tussen de Nederlandssprekenden bevorderen en de cultuur van Nederland en Vlaanderen in het buitenland bekendmaken.
Het tijdschrift Ons Erfdeel werd opgericht door Jozef Deleu, hoofdredacteur van 1957 tot 2002. Naast Ons Erfdeel publiceert de vereniging ook: Septentrion. Arts, lettres et culture de Flandre et des Pays-Bas, revue trimestrielle; The Low Countries. Arts and Society in Flanders and the Netherlands, a yearbook; De Franse Nederlanden/Les Pays-Bas Français, tweetalig jaarboek; en een reeks boeken in diverse talen over aspecten van de cultuur van de Lage Landen.
Maatschappelijke zetel:
Murissonstraat 260
8930 Rekkem
Tel.: +32 (0)56 41 12 01
Fax: +32 (0)56 41 47 07
E-mail: luc.devoldere@onserfdeel.be
BTW BE 0410.723.635
Raad van Bestuur
Herman Balthazar, voorzitter
Luc Devoldere, afgevaardigd-bestuurder
Greetje van den Bergh / Marcel Cockaerts / Jan Desmyter / Bert De Graeve / Mark Leysen / Cecile Maeyaert-Cambien / Frits van Oostrom / Adriaan van der Staay / Ludo Verhoeven Philip Houben, erevoorzitter
Administratie
Bernard Viaene, hoofd administratie
Secretaris: Adinda Houttekier
E-mail: adm@onserfdeel.be
Abonnement
België: €59,00
Nederland: €61,00
Andere landen: €71,00
| - | Los nummer
België: €15,00 Nederland: €16,00 Andere landen: €18,00 |
| - | Abonnement & steunbijdrage voor de vijftigste jaargang
België: €110,00 Nederland: €110,00 Andere landen: €110,00 |
| - | Steunabonnement
België: €85,00 Nederland: €85,00 Andere landen: €85,00 |
| - | Een gecombineerd abonnement op Ons Erfdeel en Septentrion kost
België: €94,00 Nederland: €98,00 Andere landen: €110,00 |
Het abonnement loopt van 1 januari tot 31 december. Het wordt automatisch verlengd tenzij het vóór 15 december wordt opgezegd.
Rekeningen
België
Bank van De Post 000-0907100-53
IBAN: BE53 0000 9071 0053
BIC: BPOTBEB1
KBC Bank 467-4120521-48
IBAN: BE11 4674 1205 2148
BIC: KREDBEBB
Fortis Bank 001-1087461-70
IBAN: BE60 0011 0874 6170
BIC: CEBABEBB
Fortis Bank 285-0255268-90
IBAN: BE34 2850 2552 6890
BIC: GEBABEBB
ING 385-0520696-63
IBAN: BE40 3850 5206 9663
BIC: BBRUBEBB
Dexia 068-2085060-72
IBAN: BE38 0682 0850 6072
BIC: GKCCBEBB
van Ons Erfdeel vzw
Murissonstraat 260
B-8930 Rekkem
Nederland
Postbank 1084198
IBAN: NL97 PSTB 0001 0841 98
BIC: PSTBNL21
Rabobank 143097180
IBAN: NL48 RABO 0143 0971 80
BIC: RABONL2U
van Stichting Ons Erfdeel
Rijvoortshoef 265
NL-4941 VJ
Raamsdonksveer
[Deel 3, achterplat]
www.onserfdeel.be - www.onserfdeel.nl
[Deel 4, voorplat]
nr 4 Ons Erfdeel
VLAAMS-NEDERLANDS CULTUREEL TIJDSCHRIFT
NOVEMBER 2007
Verschijnt viermaal per jaar
februari / mei / augustus / november
50ste jaargang
[Deel 4, binnenkant voorplat]
ISSN 0030-2651
Vormgeving: Koen Bruyñeel, B-Kortrijk.
Druk en zetwerk: Drukkerij Dejonghe, B-Ieper.
Foto voorkant: Foto Jan Stads.
Foto achterkant: Stembureau Sint-Margaretha School, Arnhem, 2003, Foto Marcel van den Berg.
[Deel 4, pagina 1]
nr 4 Ons Erfdeel
VLAAMS-NEDERLANDS CULTUREEL TIJDSCHRIFT
NOVEMBER 2007
Redactie
Kernredactie
| Luc Devoldere, hoofdredacteur |
| Dirk Van Assche en Frits Niessen, adjunct-hoofdredacteuren |
| Bart Van der Straeten, redactiesecretaris-eindredacteur |
Redactieleden
Saskia Bak, Anton Korteweg, Filip Matthijs, Lut Missinne, Annette Portegies, Reinier Salverda, René van Stipriaan, Jo Tollebeek, Hans Vanacker
Redactieadressen
België
Murissonstraat 260, B-8930 Rekkem
Tel. (056) 41 12 01, Fax (056) 41 47 07
e-mail onserfdeel@onserfdeel.be
www.onserfdeel.be
onserfdeel.blogspot.com
Nederland
Rijvoortshoef 265, NL-4941 VJ Raamsdonksveer
Tel. (0162) 51 34 25
www.onserfdeel.nl
onserfdeel.blogspot.com
[Deel 4, pagina 2]
INHOUD
| 4 | DE LINKSE KERK LOOPT LEEG |
| POLITIEK IN NEDERLAND | |
| Tom Naegels | |
| 20 | DE OUDE KNUFFELBEER VAN ‘ONS MAYA’ |
| POLITIEK IN VLAANDEREN | |
| Bart Dirks | |
| 36 | VAN KUNSTJES NAAR KUNST |
| HET NIEUWE CIRCUS IN VLAANDEREN EN BRUSSEL | |
| Tom Christiaens | |
| 46 | ALFRED SCHAFFER |
| ‘... DIE ZEKER IS VERDWAALD’ | |
| Hans Groenewegen | |
| 54 | MARKT EN ZIEL |
| DE UNIVERSITEIT ALS INSTITUUT VAN DE VERBEELDING | |
| Frits van Oostrom | |
| 66 | DE EINDER SPIEDEN WE AF |
| DE KEUZE VAN JOZEF DELEU | |
| 74 | ZINGEN TEGEN DETRAUMA'S |
| HET THEATERWERK VAN JAN LAUWERS NA 1998 | |
| Paul Demets | |
| 82 | OVEREIND IN BABEL |
| SYMPOSIUM IN HET EGMONTPALEIS | |
| Geert van Istendael | |
| 90 | DE SLEUTEL |
| ‘FEBRUARIZON’ VAN PAUL RODENKO | |
| Paul Claes | |
| 94 | IMPERFECTIE ZO PERFECT MOGELIJK WEERGEVEN |
| VIJFTIG JAAR, EEN ZELFPORTRET | |
| Ed Wubbe | |
| 97-112 | PORTFOLIO |
| 114 | OP DE BRUG TUSSEN POEZIE EN WETENSCHAP |
| GESPREKKEN MET LEO VROMAN EN | |
| JAN LAUWEREYNS | |
| Bart Van der Straeten | |
| KUNSTEN | |
| 134 | DE CINEMATOGRAFISCHE EXPERIMENTEN VAN NICOLAS PROVOST |
| Sam Steverlynck | |
| 136 | BEELDENDE KUNSTSUBSIDIE IN NEDERLAND: WEG MET DE VLEESPOTTEN? |
| Marc Ruyters | |
| 138 | ALLE NEDERLANDSE THEATERS, VAN ALKMAAR TOT ZWOLLE |
| Jos Nijhof | |
| 141 | IN DE TUSSENRUIMTES |
| DANSEN VOLGENS ALEXANDER BAERVOETS | |
| Katie Verstookt | |
| 143 | ALLE RAMEN OPEN |
| DE LIEDJESTEKSTEN VAN ANNIE M.G. SCHMIDT | |
| Patrick van den Hanenberg | |
| 145 | WIM HENDERICKX, JEROEN D'HOE EN SERGE VERSTOOKT: DRIE VLAAMSE COMPONISTEN AAN NEDERLANDSE CONSERVATORIA |
| Mark Delaere | |
| 148 | DE MYTHE EN DE MENS |
| ‘CONTROL’: ANTON CORBIJNS HOMMAGE AAN IAN CURTIS | |
| Karin Wolfs | |
| 151 | VLAAMSE FILM GESMEERD? |
| HET VLAAMSE FILMSEIZOEN 2006-2007 | |
| Erik Martens | |
| 155 | ANDERHALF MILLENNIUM BOUWEN IN NEDERLAND |
| Marc Dubois | |
[Deel 4, pagina 3]
| BOEKEN | |
| 158 | WEERLOOS LEVEN |
| OVER DE ‘FOTOSYNTHESE’- BOEKEN VAN RUDY KOUSBROEK | |
| Cyrille Offermans | |
| 161 | DELEU BINNENSTEBUITEN |
| Hugo Brems | |
| 163 | EEN ZWEMBROEK VAN DE HEMA EN EEN RITS IN DE BORST |
| JORIS GERITS DEBUTEERT MET DAGBOEK | |
| Daan Cartens | |
| 165 | OEFENINGEN IN ZINLEDIGHEID |
| PORTRETTEN EN HERINNERINGEN VAN J. VOSKUIL | |
| Henk Schaap | |
| 167 | ANDERS DAN DE DOOD |
| LIEFDESGEDICHTEN VAN MARK INSINGEL | |
| Bart Van der Straeten | |
| 169 | ‘DUIVELSKERMIS’: GERRIT KROL BEVECHT ZIJN DEMONEN |
| August Hans den Boef | |
| 171 | PASSIE, HARTSTOCHT, AANSCHOUWELIJKHEID |
| BIOGRAFIE VAN CONRAD BUSKEN HUET | |
| Jan Oosterholt | |
| 173 | REVOLUTIONAIR ZONOER REVOLUTIE |
| ERNEST MANDEL | |
| Gijs Schreuders | |
| 175 | NUTTIGE JOURNALISTIEK |
| Mark Cloostermans | |
| 177 | OVER VERANDERING EN CONTINUITEIT |
| DE PRIJS VAN DE SCHEIDING VAN | |
| HET VERENIGD KONINKRIJK DER NEDERLANDEN | |
| Dirk Van Assche | |
| TAAL & CULTUUR | |
| 180 | 2007; KILIAANJAAR IN ANTWERPEN EN DUFFEL |
| Hans Vanacker | |
| 182 | ACCREDITATIE VAN HET HOGER ONDERWIJS IN NEDERLAND EN VLAANDEREN |
| Cor Post | |
| 185 | HET BUITENLAND EN WIJ |
| Filip Matthijs | |
| STEUN & MECENAAT | |
| 192 | STEUN AAN ONS ERFDEEL VZW |
| 193 | STRUCTURELE MECENASSEN |
[Deel 4, binnenkant achterplat]
Ons Erfdeel vzw
De Vlaams-Nederlandse vereniging Ons Erfdeel vzw wil de culturele samenwerking tussen de Nederlandssprekenden bevorderen en de cultuur van Nederland en Vlaanderen in het buitenland bekendmaken.
Het tijdschrift Ons Erfdeel werd opgericht door Jozef Deleu, hoofdredacteur van 1957 tot 2002. Naast Ons Erfdeel publiceert de vereniging ook: Septentrion. Arts, lettres et culture de Flandre et des Pays-Bas, revue trimestrielle; The Low Countries. Arts and Society in Flanders and the Netherlands, a yearbook; De Franse Nederlanden/Les Pays-Bas Français, tweetalig jaarboek; en een reeks boeken in diverse talen over aspecten van de cultuur van de Lage Landen.
Maatschappelijke zetel:
Murissonstraat 260
8930 Rekkem
Tel.: +32 (0) 56 41 12 01
Fax: +32 (0) 56 41 47 07
E-mail: luc.devoldere@onserfdeel.be
BTW BE 0410.723.635
Raad van Bestuur
Herman Balthazar, voorzitter
Luc Devoldere, afgevaardigd-bestuurder
Creetje van den Bergh / Marcel Cockaerts / Jan Desmyter / Bert De Graeve / Mark Leysen / Cecile Maeyaert-Cambien / Frits van Oostrom / Adriaan van der Staay / Ludo Verhoeven Philip Houben, erevoorzitter
Administratie
Bernard Viaene, hoofd administratie
Secretaris: Adinda Houttekier
E-mail: adm@onserfdeel.be
Abonnement
België: €59,00
Nederland: €61,00
Andere landen: €71,00
| - | Los nummer
België: €15,00 Nederland: €16,00 Andere landen: €18,00 |
| - | Abonnement & steunbijdrage voor de vijftigste jaargang
België: €110,00 Nederland: €110,00 Andere landen: €110,00 |
| - | Steunabonnement
België: €85,00 Nederland: €85,00 Andere landen: €85,00 |
| - | Een gecombineerd abonnement op Ons Efdeel en Septentrion kost
België: €94,00 Nederland: €98,00 Andere landen: €110,00 |
Het abonnement loopt van 1 januari tot 31 december. Het wordt automatisch verlengd tenzij het vóór 15 december wordt opgezegd.
Rekeningen
België
Bank van De Post 000-0907100-53
IBAN: BE53 0000 9071 0053
BIC: BPOTBEB1
KBC Bank 467-4120521-48
IBAN: BE11 4674 1205 2148
BIC: KREDBEBB
Fortis Bank 001-1087461-70
IBAN: BE60 0011 0874 6170
BIC: GEBABEBB
Fortis Bank 285-0255268-90
IBAN: BE34 2850 2552 6890
BIC: GEBABEBB
ING 385-0520696-63
IBAN: BE40 3850 5206 9663
BIC: BBRUBEBB
Dexia 068-2085060-72
IBAN: BE38 0682 0850 6072
BIC: GKCCBEBB
van Ons Erfdeel vzw
Murissonstraat 260
B-8930 Rekkem
Nederland
Postbank 1084198
IBAN: NL97 PSTB 0001 0841 98
BIC: PSTBNL21
Rabobank 143097180
IBAN: NL48 RABO 0143 0971 80
BIC: RABONL2U
van Stichting Ons Erfdeel
Rijvoortshoef 265
NL-4941 VJ
Raamsdonksveer
[Deel 4, achterplat]
www.onserfdeel.be - www.onserfdeel.nl