Ons Erfdeel. Jaargang 49

De fluwelen pianopunk van An Pierlé

De Antwerpse zangeres en pianiste An Pierlé zwalpte in het verleden wel eens van het ene muzikale uiterste naar het andere. Het extensieve pianospel en de grote emoties van de soloartieste die zich per se wil bewijzen zijn er na drie albums en met een vaste kern muzikanten in de rug bijna helemaal uitgefilterd. Ze heeft een houding en een omgeving gevonden om haar muzikale koppigheid subtieler te ventileren. De naïeve meisjesmaniertjes en de modderverhaaltjes maakten plaats voor de levensechte ervaringen van een jonge vrouw.

En toch blijft het allemaal heel erg dubbel: An Pierlé kan live nog steeds abrupt een einde maken aan een lieftallige ballade, in de rol van kwade feeks of onbereikbare vamp kruipen en haar piano als slaginstrument gaan gebruiken. Er is de existentiële wil om te behagen en een fractie later de even existentiële wil om zich af te zetten, van dat schattige meisje op de ergonomische zitbal, van de ‘eerstegraadsromantiek die al genoeg aan bod komt in televisieseries’, zoals ze het ooit zelf verwoordde. Op het begin 2006 verschenen album An Pierlé & White Velvet krijgt de luisteraar de witfluwelen versie van de artieste te horen. Die is toegankelijker geworden, ook al omdat ze er samen met haar muzikale partner en levensgezel Koen Gisen in slaagt de uitspattingen onder controle te houden. Let wel, de speelse muzikale accenten en avontuurlijke geluidjes blijven, maar ze zitten onderhuids, in aparte laagjes, een bewustzijnsniveau hoger, zodat de toevallige passant er zich niet aan stoort. Pierlé en co klonken ook nooit gevarieerder, omdat ze het zelf wilden, want hoe je het ook wendt of keert: de industrie waar ze deel van uitmaken, wil hen in een vakje stoppen. Maar dat van de dramatische, grote gevoelens opwekkende artieste was niet alleen contraproductief, maar ook veel te eng. Gisen noemt het niet voor niets een bevochten diversiteit. ‘Om echt te scoren hadden we misschien een laatavondplaat á la Norah Jones moeten inblikken, maar daarvoor zijn we nog altijd veel te punk.’ Die punkmentaliteit hoeft zich ook niet altijd te uiten via luide, boodschapperige muziek. Neem nu de gevoelige videoclip bij ‘As Sudden Tears Fall’, een single uit Pierlés tweede cd, niet meer of niet minder dan een opeenvolging van close-ups van gewone mensen in tranen. Geen borsten of billen, maar waterende ogen. Geen schmink, maar lichaamseigen vocht. Voor Pierlé was dat ook een daad van punk. De muziekzenders hadden het statement door en vonden haar verhaal niet passen tussen 50 Cent en The Sugababes. Pierlé meent dat de vj-kanalen wellicht dachten dat zij hen wilde uitlachen. Maar het zou volgens haar ook wel een beetje absurd geweest zijn om haar clip tussen compleet andere clips te vertonen. Je zet iemand die gespecialiseerd is in dressuur ook niet aan de start met renpaarden. Alles heeft zijn context, vindt Pierlé. Maar die context heeft zich op An Pierlé & White Velvet - een plaat én een groep - zowel verdiept als verbreed.

De jeugdige oprispingen van het meisje en haar piano die we terugvonden op haar debuut Mud Stories verdwenen al op Helium Sunset naar de achtergrond. Onder meer dankzij een vaste begeleidingsband én een gesetteld sociaal leven, met als rode draad gitarist en liedjesschrijver Koen Gisen. Een soberder, maar daarom niet minder confronterend geluidspalet was het logische gevolg. Voor de nieuwe derde cd was het vanzelfsprekend dat Gisen opnieuw een belangrijke rol zou spelen. Tegenwoordig is hij er zelfs tijdens de persinter-

[p. 591]

views bij. In België is dat een aanpassing, maar in Frankrijk, waar Pierlé de voorbije jaren een kleine doorbraak forceerde en geen voorgeschiedenis bestaat, stelt niemand er zich vragen bij.

Die artistieke voorgeschiedenis van Pierlé is er een van niet mogen, kunnen of willen kiezen tussen theater en muziek. Tijdens haar jeugd zat ze in het kleinkunstgroepje Sjakie en de Sjokoladefabriek. Op haar zeventiende schreef ze zich in aan de kunstschool Studio Herman Teirlinck. Met het soloprogramma aan de piano dat ze daar maakte, schopte ze het tot in de finale van het toonaangevende Vlaamse rockconcours, de Rock Rally. De Gary Numan-cover ‘Are Friends Electric’ die ze toen opdiste, hoor je nu nog af en toe op de radio. Maar alhoewel ze vaak met muziek bezig was, had ze nog niet echt gekozen. Pas na haar rol in Bernadetje, het opzienbarende toneelstuk van Arne Sierens en Alain Platel, vond ze de tijd rijp om zich volledig op haar muziek te focussen. Een uitspraak als ‘Ik zoek graag grenzen op, in de diepte, je moet niet direct breed willen gaan, daar heb je nog heel je leven voor’ is typerend voor de jonge debutante.

Pierlés debuut Mud Stories was eigenlijk een soort ‘best of’ uit de tijd toen ze nog geen platencontract had en klonk erg sprookjesachtig. Ze gunde haar fans de liedjes, die ze tijdens de vele optredens hadden leren kennen, ook op een schijfje. Voor opvolger Helium Sunset wilde ze ‘zo ver mogelijk springen als ze kon’. De ietwat gemakzuchtige vergelijkingen met Tori Amos, ook een pianiste met zin voor dramatiek, heeft ze intussen al lang van zich afgeschud en aangespoord door positieve geluiden uit het buitenland lijken bij het verschijnen van haar derde album ook de lokale media zich gewonnen te geven. Dat is meegenomen, maar met het adagium ‘Als je maar lang genoeg wroet en trouw aan jezelf blijft, dan geraak je vanzelf ooit in de mode’ was niet haar eerste zorg.

De twee oude, vertrouwde gezichten van Pierlé - elfje en freak - hebben op An Pierlé & White Velvet het gezelschap gekregen van een klein dozijn nieuwe collega's, evenveel als er stemmingen en stijlen zijn: de zangeres fluistert, croont, zingt, swingt, vlindert, wiegt en, heel sporadisch, schreeuwt zich een weg door een als vanzelfsprekend door de band neergezet palet. Een zanger is een groep. Dat

An Pierlé (^o1974) en Koen Gisen.

geldt ook voor een zangeres. Het sprookjesachtige uitvergroten maakt plaats voor een realistischer en herkenbaarder perspectief vanuit de dagelijkse realiteit. Je zou kunnen besluiten dat de paradox Pierlé zichzelf heeft opgeheven. Of zoals ze het zelf ooit stelde: ‘Als je de franjes overal afschraapt, maakt iedereen hetzelfde mee. Vaststellen dat je niet anders bent dan de anderen werkt wel confronterend, zeker als je zo navelstaarderig bent als ik. Maar het is eveneens een erg troostende ervaring.’

Tom Peeters

Discografie

an pierlé, An Pierlé & White Velvet, PIAS, 2006.
an pierlé, Helium Sunset, PIAS, 2002.
an pierlé, Mud Stories, PIAS, 1999.