November Music slecht muzikale grenzen tussen Vlaanderen en Nederland
Moderne muziek voor de miljoenen? Het lijkt een illusie, maar het festival November Music slaagt er al dertien edities in om actuele muziek succesvol aan de man te brengen. Musici en componisten uit Vlaanderen, Nederland en Duitsland steken zonder probleem grenzen over. Ieder jaar komen ze in november samen en brengen vruchtbare, gloednieuwe producties tot stand.
In het begin van de jaren negentig waren nauwelijks Vlaamse musici te horen in Nederland, en het omgekeerde gold evenzeer. Het is opvallend hoe een festival als November Music in die tijd toenadering heeft gezocht tussen Vlaamse en Nederlandse musici en componisten. Het festival werd in 1993 opgezet door de Nederlandse componist en muziekprogrammeur Henri Broeren. Hedendaagse, gecomponeerde muziek, vrijzinnige improvisatiemuziek en de buitenissige rafelranden van de pop en de rock vormen de belangrijkste bestanddelen van November Music. Op de affiche van het eerste festival prijkte onder meer een eerbetoon aan de belangrijkste naoorlogse Vlaamse componist, Karel Goeyvaerts. Maar evengoed klonk er een verrassende samenwerking tussen de Tilburgse improviserende gitarist Jacques Palinckx en de Vlaamse, hedendaags klassieke pianist Daan Vandewalle. Van 1993 tot 1997 waren 's-Hertogenbosch en Gent de centrale festivallocaties. In 1998 komt de Duitse stad Essen als derde festivallocatie erbij en worden ook musici en makers uit Duitsland in de programmering opgenomen. De laatste jaren vindt het festival in zo'n vier à vijf dagen plaats, halverwege november.
De samenwerking tussen Vlaamse en Nederlandse muziekmakers van nu is altijd gebleven en zelfs verder uitgebouwd, ook al was dat niet altijd vanzelfsprekend. Het Nederlandse kunstsubsidiesysteem zorgt er immers voor dat het duur is om buitenlandse, en dus ook Vlaamse ensembles naar Nederland te halen. Het systeem is vrij protectionistisch en in
De jazzmuzikanten Mete Erker en Simon Nabotov op November Music 2004.
zichzelf gekeerd. Dat maakt een groot verschil met de popmuziek: bands als dEUS en Zita Swoon gaan makkelijk de grens over tussen Vlaanderen en Nederland.
De uitwisseling tussen het Vlaamse en het Nederlandse muziekleven stimuleren is echter niet de enige missie van November Music. De laatste jaren wordt steeds meer aandacht besteed aan de samenwerking tussen musici en componisten. Er worden meer compositieopdrachten gegeven en compleet nieuwe producties opgezet. Zo kunnen componisten kennismaken met muzikanten over de grens en omgekeerd. Tijdens de net afgelopen editie van November Music, die liep van 15 tot 20 november 2005, werkte de jonge Nederlandse componist Bruno Nelissen bijvoorbeeld samen met het gerenommeerde Vlaamse strijkkwartet Quatuor Danel. Door een beginnend componist te koppelen aan een ensemble met traditie - het Quatuor Danel deed al mee bij de eerste editie van November Music - geef je componisten en muzikanten nieuwe muzikale uitdagingen.
Ook op andere wijzen werden grenzen geslecht tijdens November Music 2005. Zo ging de Tilburgse componist Tom America een samenwerking aan met de Chinese schrijfster Zhimin Tang, die al een hele tijd in Nederland woont. In het muziekstuk ‘Ik ben schoon water uit de Bergen, ik heb geen vorm’ wordt haar kleurrijke levensverhaal verklankt. Tijdens eerdere edities zette November Music