Nadrukkelijk hedendaags:
het Ictus ensemble
Omdat Brussel officieel een tweetalige stad is, opteren vele bi-culturele organisaties om strategische redenen voor een naam in een ‘neutrale’ taal, zoals het Engels of het Latijn. Het Latijnse woord ‘ictus’ duidt een benadrukking aan in gesproken woord of muziek. De nadruk die het Brusselse Ictus ensemble wil leggen, is te situeren op het vlak van de hedendaagse muziek. Ictus werd in 1994 opgericht en heeft binnen korte tijd een vaste plaats veroverd in het Brusselse muziekleven. Het werd daarin gesteund door sterke partners: het internationaal vermaarde dansgezelschap Rosas rond Anne Teresa de Keersmaeker, het Kaaitheater, de Filharmonische Vereniging van Brussel. Na Luik, waar het Ensemble Musiques Nouvelles al in 1968 werd opgericht, na Antwerpen, waar in 1989 het gelijkaardige ensemble Champ d'Action ontstond, kreeg dus ook de hoofdstad Brussel een groot ensemble dat zich toelegt op de interpretatie van hedendaagse muziek.
In vergelijking met deze twee andere ensembles is het programma van Ictus veel eclectischer. Dat heeft ongetwijfeld te maken met de ontstaansgeschiedenis van het ensemble. Ictus werd opgericht in de schoot van Rosas, en fungeert tot op de dag van vandaag als huisorkest van dit dansgezelschap. Dat biedt het voordeel dat jaarlijks een aantal producties met veel voorstellingen inclusief buitenlandse tournees gegarandeerd is, wat een ongekende luxe is in de sector van de hedendaagse muziek. Daardoor wordt de ruimte om een zelfstandig artistiek beleid uit te stippelen echter ook wat kleiner. Het eclecticisme spruit daarnaast ook voort uit een doelbewuste keuze. Sinds zijn ontstaan worden de programma's van Ictus samengesteld door alle vaste musici van het ensemble, veeleer dan door een artistiek leider of een artistieke commissie. Dat heeft natuurlijk een grote heterogeniteit van concertprogramma's tot gevolg. In tegenstelling tot bijvoorbeeld Champ d'Action dat exclusief kiest voor het meest vernieuwende repertoire in het brede veld van de hedendaagse muziek, bieden de concerten van Ictus ‘voor elk wat wils’ en weerspiegelt de repertoirelijst van Ictus de uiteenlopende muzikale voorkeuren van de ensemble-leden. Wel poogt het ensemble de versnippering tegen te gaan door de organisatie van thema-en portretconcerten. Tenslotte staat Ictus ook open voor grensverleggende projecten: zo werd in het najaar 1998 een improvisatie-concert op het getouw gezet tezamen met het jazz-ensemble Aka Moon. Een optreden tijdens het grootste popfestival van de Benelux op de festivalweide van Torhout/Werchter ging op het nippertje niet door.
Het grootste verschil tussen een ensemble voor hedendaagse muziek en andere musicerende gezelschappen is wellicht het feit dat vooral werk gespeeld wordt van nog levende componisten. Dat biedt het voordeel dat artistieke terugkoppeling van de componist mogelijk is. Ictus benut deze mogelijkheid natuurlijk ten volle. Workshops en repetities in aanwezigheid van de componist bevorderen het begrip voor de uitgevoerde muziek en de artistieke groei van het ensemble. Dat geldt zeker voor de compositie-opdrachten die Ictus regelmatig aan vermaarde componisten geeft: de creatie van een nieuw werk brengt een bijzondere verantwoordelijkheid met zich mee en schept een hechte artistieke band met de componist. Zo hield Ictus composities van bijvoorbeeld Magnus Lindberg, Toshio Hosokawa, Philippe Boesmans of Helmut Oehring boven de doopvont. Ook de sampler-kunstenaar David Shea en de eigen ensemble-leden Jean-Luc Fafchamps en George van Dam kwamen bij Ictus als componist aan hun trekken.
Rosas fungeerde ongetwijfeld als springplank voor de internationale carrière van het ensemble. Maar nu zweeft Ictus ook op eigen kracht door het zwerk van de internationale hedendaagse muziek. De talrijke uitnodigingen voor prestigieuze buitenlandse festivals bewijzen dit. In november van 1999 zal Ictus
Auteursrechtelijk beschermd
