De Franse Nederlanden
Liedjes van de menschen van de Vlaemsche kusten
Het gaat goed met het zeemanslied. In Frankrijk is het prestigieuze platenmerk Chants du Monde al aan zijn tweede deel ‘Chants des Marins’ toe en in Vlaanderen werden twee platen gemaakt van de muziektheater-produktie De Islandsuite. Voor die suite was het boek Chants Populaires des flamands de France van de Bellenaar Edmond De Coussemaker de belangrijkste bron. Het kon dus niet uitblijven dat ook Frans-Vlamingen zich eens zouden storten op de zeemansliederen.
‘Liedjes van de menschen van de Vlaemsche kusten’ is een initiatief van Duinkerkenaar Jacques Yvart, die het vissersmilieu goed kent, Raymond Declerck, die als ‘Klerktje’ al heel lang Vlaamse liedjes vertolkt, en Gérald Ryckeboer, een muzikale duizendpoot. De plaat bevat niet alleen zeemansliederen maar ook een paar tot nog toe onbekende ‘matelotjes’, dat zijn zeemansdansen, en liedjes die werden gezongen aan de wal in de herbergen van het Duinkerkse visserskwartier. Zo is er een bijna tien minuten durende potpourri, opgenomen in een café, met een hele reeks van korte kluchtige liedjes die wij in Vlaanderen zo langzamerhand aan 't vergeten zijn: ‘Mijn moeder kocht een harink’, ‘Pere wiere wiet bom bom’, ‘Melle Melle dikke bille me je ryspapgat’, ‘Viva damme leute hen’, enz. Zo'n potpourri is eigenlijk een grandioos idee, maar de Vlamingen in België generen zich er misschien voor dit op de plaat te zetten of zelfs maar te appreciëren.
Wat de echte zeemansliedjes betreft, staan op de plaat de volledige versies van ‘Kapiteyn Bart’ en ‘Reys naer Island’ uit De Coussemaker, de enige echte Vlaamse shantie (werklied) ‘Daar was e kee e meisje loos’ en een prachtig lied dat een dialoog weergeeft tussen een boer en een matroos die elk om beurten de voor- en nadelen opsommen van het leven op het land en op zee. De conclusie van de liedjeszanger is zeer diplomatiek: hij kiest geen partij.
Dat het nuus toen oek voortaan
land en zeeman heerlyk gaat
Tot 't geluk van de maatschappy.
Wim Chielens
Liedjes van de menschen van de Vlaemsche kusten: Jacques Yvart, Raymond Declerck, Gérald Ryckeboer.
SOS Blootland, 47, rue Jean Morel, 59210 Coudekercque-Branche.