Ons Erfdeel. Jaargang 31

De Franse Nederlanden

De Franse Nederlanden: actualiteiten

‘Flanders, it's great if you can find it’. Met deze slogan deed het Vlaams Commissariaat voor Internationale Samenwerking in 1987 een humoristische poging om Amerika te veroveren. Vrijmoedig vertaald zou je kunnen zeggen ‘Vlaanderen is niet dood, en wil natuurlijk graag ontdekt worden’. Wachten op Columbus, dus. Efficiënte buitenlandse cultuurpolitiek is immers naar buiten treden in de beste omstandigheden, met onberispelijke kwaliteit en met stijl. En waarom niet eerst bij de naaste buren? Dat culturele ‘uitstraling’ dicht bij huis doeltreffend is werd bewezen tijdens de Printemps belge, die plaats had van 3 tot 31 maart 1988 in Lille-en-Flandre, Rijsel, de hoofdstad van de Franse Nederlanden. Dit initiatief van het Belgisch Consulaat-Generaal en de Fédération Lilloise du Commerce had tot doel België meer bekendheid te geven in Noord-Frankrijk. Er was een commercieel, een toeristisch en een cultureel gedeelte en er werd o.a. samengewerkt met de Belgische Dienst voor Buitenlandse Handel, de Belgische Dienst voor Toerisme, de verschillende provinciebesturen, het ministerie van de Vlaamse Gemeenschap en de Stichting Ons Erfdeel. Het Vlaamse cultuuraanbod tijdens deze ‘Belgische lente’ was gevarieerd, lag op hoog niveau en had veel succes. Muzikale manifestaties waren: een recital van contratenor René Jacobs en clavecinist Johan Huys, een concert van I Fiamminghi o.l.v. Rudolf Werthen en een optreden van het Jeugdorkest van Vlaanderen o.l.v. Ernest Maes. In het Musée de l'Hospice Comtesse liep van 12 maart tot 17 april een tentoonstelling van kunstambachten in Oost-Vlaanderen. En in het verlengde van deze Belgische maand werd op 23 april de tentoonstelling Expressions flamandes (1900-1930) geopend in het Museum van Moderne Kunst van Villeneuve d'Ascq bij Rijsel. Deze tentoonstelling, die nog loopt tot 12 juni e.k., toont een selectie uit het werk van de kopstukken van het Vlaams Expressionisme in de schilderkunst.

Een uniek gebeuren binnen dit Vlaamse cultuuraanbod was de poëzieavond - georganiseerd door de redactie van Septentrion met de steun van het ministerie van de Vlaamse Gemeenschap en het Provinciebestuur van West-Vlaanderen - in de residentie van de Belgische Consul-Generaal. Zeven Vlaamse dichters lazen er hun poëzie voor in het Nederlands en in Franse vertaling. Hugo Claus, Herman de Coninck, Luuk Gruwez, Gwij Mandelinck, Miriam Van hee, Eddy van Vliet en Anton van Wilderode boden een staalkaart van de moderne poëzie in Vlaanderen. Bij die gelegenheid werd

[p. 461]

nummer 1 van de 17de jaargang van Septentrion, revue de culture néerlandaise door hoofdredacteur Jozef Deleu voorgesteld. Het hoofdartikel van dit nummer - gedrukt in een speciale oplage van 10.000 exemplaren ter gelegenheid van de Belgische Lente in Rijsel - is een analyse met representatieve bloemlezing van de Poésie en Flandre depuis 1950 van Hugo Brems. Diezelfde dag vond ook een literaire ontmoeting plaats in de Rijselse boekhandel ‘Le Furet du Nord’ met Hugo Claus en Alain van Crugten, die Het Verdriet van België in het Frans vertaalde.

Zowel de Franse als de Belgische media toonden ruime belangstelling voor de manifestaties.

Tijdens de veertiende Frans-Vlaamse veertiendaagse in Nieuwpoort (2 tot 17 april 1988) was Broekburg (Bourbourg) te gast. Dit Frans-Vlaamse stadje, dat ten zuidwesten van Duinkerke en op ongeveer 60 km van Nieuwpoort ligt, viert dit jaar zijn duizendjarig bestaan. Broekburg heeft weliswaar een rijk verleden maar verwerd tot een vrij banaal centrum, onder meer door het verwaarlozen van zijn culturele erfenis. De impulsen die Broekburg tijdens zo'n ontmoe-tingsveertiendaagse van Nieuwpoort krijgt en de kansen op een onbegrensde kijk mogen niet onderschat worden. In zijn toespraak op de openingszitting vestigde burgemeester-senator G. Mommerency trouwens de aandacht op de vrije cursus Nederlands die eind vorig jaar in Broekburg van start ging en 27 cursisten telt. Hij vroeg het stadsbestuur van Broekburg om deze cursus van het Komitee voor Frans-Vlaanderen te promoten. Nieuwpoort doet dat in elk geval door de hoogst geklasseerde Broekburgse deelnemer aan de 23ste Nederlandse Taalprijsvraag van het Komitee voor Frans-Vlaanderen te belonen met een gratis weekeindverblijf in Nieuwpoort.

Gastspreker op de openingszitting was Wilfried Vandaele, algemeen secretaris van de Stichting Algemeen-Nederlands Congres. Hij besprak de verschillende mogelijkheden tot samenwerking tussen Nederland, Vlaanderen en Frans-Vlaanderen als in cultureel opzicht buurlanden, en hij wees op de gemiste kansen. Hij toonde ook met cijfers aan dat het in Frans-Vlaanderen niet ontbreekt aan belangstelling voor het Nederlands, maar betreurde dat er teveel gerekend wordt op het werk van vrijwilligers. Hij stelde tenslotte dat Nederland en Vlaanderen veel te weinig geld besteden aan de promotie van de Nederlandse taal en cultuur in het buitenland. Binnen dat buitenlands cultuurbeleid moet Frans-Vlaanderen voorrang krijgen.

De Frans-Vlaamse Veertiendaagse had, evenals vorige jaren, een druk programma met o.a. voordrachten, concerten, sportieve ontmoetingen, een optreden van Flor Barbry's Volkstoneel voor Frans-Vlaanderen, uitstapjes over de grens. Ook in Broekburg waren er van 16 tot 27 april 1988 verschillende manifestaties waarbij Nieuwpoort centraal stond. Het bijeenbrengen van mensen van weerszij van de grens in een gemoedelijke sfeer is een eenvoudige maar onvervangbare methode voor grensoverschrijdende samenwerking en de sleutel tot het succes van dit Nieuwpoortse initiatief.

Dirk Verbeke