Sixma/Vijselaar uit: ‘Hochzeit im Schnee’, 1986.
berglandschap en eindigt als de bruidegom net op tijd op ski's arriveert. Hoewel deze video doet denken aan de eerste tape
Gretel zijn er toch al veel veranderingen. Voor het eerst spelen er een aantal figuranten mee in de videotape en bestaat er een zekere interactie tussen de verschillende personen. De film is weliswaar zeer kort, maar ondanks dat speelt het verhalende element hier een grotere rol dan in de voorgaande films.
La Rose Blanche zien de makers zelf als een uitbreiding van Hochzeit im Schnee. Het verhaal gaat over een even groot clichégegeven als in Hochzeit im Schnee, namelijk de ontvoering van een blonde toeriste in Turkije door de lijfwacht van een sultan. Sixma en Vijselaar hebben zich voor deze tape laten inspireren door de Angélique-films, maar ook de sprookjes van duizend en één nacht en ook andere clichébeelden uit stuiverromans spelen een rol. De film duurt 22 minuten en is dus beduidend langer dan de vorige. Er is een verloop in het verhaal aangebracht en er ontstaat een zekere spanning die uitmondt in een verrassende climax. Er wordt nog steeds niet gesproken in de film, maar de muziek, gemaakt door Bernard Jongstra, neemt een heel belangrijke plaats in. Zelf zeggen beide kunstenaars over deze films dat ze uiting willen geven aan hun dubbele gevoelens ten opzichte van de mededelingen die gedaan worden in de genoemde films. Het is naar hun idee al te gemakkelijk om alleen maar de clichébeelden, die ons voorgeschoteld worden, als onzin af te doen. Het is toch wel heel vreemd dat Angéliquefilms, of films over Sissi, nog steeds zo gewild zijn. Waarom kijken vrouwen zo graag naar films waarin vrouwen als blanke slavin ontvoerd worden en mannen als stoere helden of brute woestelingen voorgesteld worden? Misschien vindt iedereen in zijn hart toch wel dat je trouwdag de mooiste dag van je leven zou moeten zijn.
Ze willen nadrukkelijk géén standpunt innemen of moraliserend zijn. Ze willen juist óók hun eigen gevoel van twijfel ten opzichte
Sixma/Vijselaar uit: ‘La Rose Blanche’, 1988.
van dit soort opdringerige symboliek laten zien. In de video's loopt alles door elkaar heen: het gevoel van hoe ze vroeger de film ervaren hebben, de droom die ze als kind hadden naar aanleiding van zo'n film én hoe ze op dit moment tegen het soort films aankijken. Ze vinden het interessant te onderzoeken hoe de films eruitzien als je helemaal doorhebt wat er aan de hand is.
De laatste film is dus duidelijk verschillend ten opzichte van de eerste, in die zin, dat het ‘tableau-vivant’-achtige symbolisch karakter veranderd is in een film met een begin en een einde, met zelfs een heuse plot. Je kan ook zeggen dat de films zich ontwikkeld hebben van een abstracte, symbolische stijl waarin een statement werd geponeerd, naar een meer verhalende. In het kader van de beeldende kunst een opmerkelijke ontwikkeling. In de meeste gevallen ziet een ontwikkeling er omgekeerd uit, namelijk van figuratief naar abstract. Doordat het verhaal echter zo bekend is, mag aangenomen worden dat het publiek meer oog heeft voor de achterliggende mededelingen dan voor het verhaal zelf.
De ontwikkeling in het werk van Michiel Vijselaar en Tjarda Sixma heeft er in ieder geval toe geleid dat de humor en de lust tot vertellen van Michiel Vijselaar nu in een goed evenwicht is komen te staan met de beeldende kwaliteiten van Tjarda Sixma. Dat lijkt een goede stap en maakt nieuwsgierig naar de volgende produktie van de Stichting Dolores.
Anneke Oele
Tjarda Sixma (27 augustus 1962).
Michiel Vijselaar (21 november 1959).
Videowerken:
Gretel, 1984, 3,30 min.; Vita scott'Acqua, 1985, 5 min.; Snöflinga, 1986, 6 min.; Hochzeit im Schnee, 1986, 4 min.; La Rose Rlamhe, 1988, 22 min.
Werk in bezit van Gemeentemuseum Arnhem en Groninger Museum, Groningen.
Auteursrechtelijk beschermd