Ons Erfdeel. Jaargang 28

Museum van Moderne Kunst in Villeneuve d'Ascq.

Het nieuwste museum van Moderne Kunst in de Franse Nederlanden is gelegen in Villeneuve d'Ascq, ten oosten van Rijsel. Die ligging is ideaal. Aan de rand van de snelweg die Amsterdam met Parijs verbindt en op de raaklijn van twee culturen kan dit museum opteren voor een politiek die zowel internationaal als regionaal gericht is

Het ziet er naar uit dat men in Villeneuve d'Ascq deze strategische positie optimaal wil benutten. Sinds de opening in november 1983 werd de poort naar het noorden opengezet voor gasttentoonstellingen. De Noordnederlandse fotograaf Ger Dekkers, van wie het werk eerder in Ons Erfdeel besproken werd, kon er zijn seriele ‘percepties’ van het Hollandse landschap exposeren. Na hem kwam de Antwerpse kunstenaar Panamarenko. Deze tentoonstelling, van 6 juli tot 23 September 1984, werd georganiseerd in samenwerking met het Museum van Hedendaagse Kunst van Gent en het Commissariaat-Generaal voor Internationale Culturele Samenwerking te Brussel. Bij die gelegenheid werd een viertalige catalogus uitgegeven.

De openheid van het museumbeleid wordt ook duidelijk op een ander vlak. Men wil het museumaanbod niet beperken tot schilderkunst en beeldhouwwerk maar ruimte laten voor kunstvormen als grafiek, keramiek, industrial design, textielkunst, fotografie, video... Zo was er in juni, toen Dekkers exposeerde, een belangwekkende tentoonstelling van de ‘video-sculpturen’ van de Venetiaan Fabrizio Plessi. In diezelfde periode kwam ook de grafiek aan bod met de uitbeelding van Homeros' oeuvre in 54 taferelen door de surrealist Roberto Matta. Eerder dit jaar was er al een groepstentoonstelling geweest van moderne keramiek.

Los van de internationale orientatie voert het museum ook bewust een regionale politiek. Men gaat ervan uit dat de regio, tussen Parijs en de Benelux, een apart en belangrijk creatiegebied is. Zo was de eerste tijdelijke tentoonstelling bij de opening van het museum gewijd aan de regionale hedendaagse kunst. Zes moderne kunstenaars stelden er eind 1983 hun werk tentoon: Ben Bella, Bougelet, Buchène, Grisor, Luquet en Tremeau. Om het jaar zal er zo'n tentoonstelling georganiseerd worden, waarbij zes kunstenaars elk een zaal ter beschikking krijgen.

Naast de wisselende tentoonstellingen in aparte zalen is er natuurlijk een vaste collectie moderne kunst van de schenking Masurel. Zij omvat een 200-tal werken van ongeveer dertig kunstenaars die doorgaans in de eerste helft van deze eeuw in Frankrijk leefden. Vooral het kubisme is goed vertegenwoordigd met Picasso, Braque en Leger. Verder hangen er werken van Modigliani, Klee, Miro. Tot de vaste verzameling behoort ook werk van Dodeigne, Roulland, en Van Hecke. Deze drie kunstenaars uit de regio hebben zich een plaats weten te veroveren in het moderne kunstgebeuren en hun aanwezigheid in het museum van Villeneuve d'Ascq is heel terecht.

Maar hoe ruim het museumaanbod ook is, een museum van

[p. 298]

Museum van Moderne Kunst te Villeneuve d'Ascq.

hedendaagse kunst zou te kort schieten indien niet met alle mogelijke middelen geprobeerd wordt allerlei weerstanden bij het gemiddelde kunstpubliek te reduceren. Didactische begeleiding is noodzakelijk. Op dat gebied heeft het museum van Villeneuve d'Ascq al voortreffelijk werk geleverd. Er is een dynamische audiovisuele afdeling verbonden aan het museum die zorgt voor introducerende films, videoprogramma's en diareeksen. Er is een bibliotheek en een educatief atelier voor kinderen.

Het is duidelijk dat het Museum van Moderne Kunst bij Rijsel een museum met uitstraling kan worden. Het beleid is vanaf de start ambitieuzer dan dat van het Museum van Hedendaagse Kunst in Duinkerke.⁽¹⁾ Daartegenover heeft het Duinkerkse museum een architecturale charme die we in de koele zalen te Villeneuve d'Ascq moeilijk konden vergeten. Wat de vaste collectie betreft zijn deze twee nieuwe musea in de Franse Nederlanden complementair: samen bieden ze een goed overzicht van de kunst van de twintigste eeuw in Frankrijk. Maar via de tijdelijke tentoonstellingen kunnen zij belangrijke centra voor culturele integratie worden.

Dirk Verbeke

Musée d'Art Moderne, Allee du Musee, F-59650 Villeneuve d'Ascq, Telefoon (20) 05.42.46.

(1) In Ons Erfdeel, jg. 27, nr. 2, pp. 305 306.