De V.O.N., even voorstellen.
De Vereniging voor het onderwijs in het Nederlands (V.O.N.) bestaat in Vlaanderen sinds 1970. Het tijdschrift van de V.O.N. heet Vonk. Het septembernummer 1982 bevat een bijlage waarin de vereniging haar visie op het moedertaalonderwijs toelicht.
Het algemene uitgangspunt van deze visie bepaalt dat de mens een totaliteit is die zowel individueel als sociaal voortdurend verandert en dat elk mens binnen zijn individuele en sociale mogelijkheden de kans moet krijgen om zich harmonisch uit te bouwen. Na te streven houdingen bij de vorming zijn: kritische zin, sociale zin, authenticiteit en creativiteit.
Uit deze beleidsprincipes blijkt dat de V.O.N. zich plaatst binnen de algemene democratiserende stroming in het onderwijs: ze streeft de ‘fundamentele gelijkberechtiging’ van alle taalgebruikers na en wil daarom ‘taalgebruik dat onrecht bevestigt’ helpen onthullen. De V.O.N. ijvert verder voor een reële inspraak van individuen en sociale groepen in het beleid van de overheid en voor een grotere decentralisatie van dat beleid.
De V.O.N. ziet het onderwijs en de vorming niet als doel op zichzelf, maar als middel tot cultuurspreiding, -bewaring en -vernieuwing. De rol die de taal daarbij vervult is tweevoudig: ze is voor de gemeenschap een heel belangrijke vorm van communicatie en voor het individu een middel om greep op de werkelijkheid te krijgen. Elke taal die voor een groep of een individu het meest geschikt lijkt, is daarom waardevol. Daaruit volgt, zegt de V.O.N., dat álle taalvariëteiten recht van bestaan hebben.
De V.O.N. vindt het niettemin belangrijk dat zoveel mogelijk mensen de standaardtaal leren, op voorwaarde dat hun daartoe reële en open kansen en keuzen geboden worden, en dat de standaardtaal niet begrepen wordt als een ‘absolutistisch genormeerde taalvariëteit’.
Ook in Nederland bestaat een V.O.N., en het tijdschrift heet er Moer. Het nummer 5 van 1982 van Moer bevat o.m. artikelen over de ‘spellingstragedie’, over de opleiding aan een Pedagogische Academie, over expressief schrijven in een project en taalbeschouwingen over woorden en woordvorming.
De V.O.N. richt zich tot al wie in het vormingswerk en het onderwijs met het Nederlands te