Jaarboek Film 1982.
Vorig jaar verscheen voor het eerst het Jaarboek Film 1981. Blijkbaar had dit eerste Nederlandstalige jaarboek voldoende succes, zodat het initiatief wordt voortgezet.
De opzet, waarover ik naar aanleiding van de eerste editie berichtte (cf. Ons Erfdeel, 25ste jg. 2/82, p. 301), blijft hetzelfde. Ook dit Jaarboek Film 1982 verscheen onder de redactie van Hans Beerekamp, Peter van Bueren en Jan Heijs. Zij bundelden ditmaal de volgende bijdragen: een Jaaroverzicht 1981 (Peter van Bueren), Tushinski (Charles Boost), Kinderfilms en kinderfilmhuizen (Marion Peters) en een reeks essays over cineasten, wier werk in 1981 de aandacht van de bioscoopbezoeker trok, nl. Frans Weisz, Brian de Palma, Andrzej Wajda, Alain Tanner, Robert de Niro, en over de Fassbinder-actrice Hanna Schygulla (Eric de Kuyper). Het boek bevat opnieuw een alfabetisch overzicht van ‘alle films’ die tussen 1 januari en 31 december in Amsterdam werden uitgebracht (pp. 99-194), een lijst van de filmprijzen (de Oscars, Cannes, Berlijn en Utrecht), als ‘documentatie’ twee uitvoerige teksten Het Nederlands Filmfonds en Kabeltelevisie en film en tenslotte een index op de Nederlandse filmbladen, alsook een opsomming van de in 1981 in Nederland verschenen filmboeken.
Eveneens opnieuw valt op te merken dat Van Buerens jaaroverzicht, nauwelijks iets meer dan twee bladzijden, erg summier en oppervlakkig is. Het blijft immers weer beperkt tot een vermelden van een aantal titels en namen. Wie in dit jaarboek een serieus overzicht met een indringende bespreking van de Nederlandse films van 1981 hoopt te vinden, komt evenmin aan zijn trekken.
Voor wat de Vlaamse film betreft, er is vanwege de redactie niet de minste belangstelling voor: slechts Le filet américain (1978) van Robbe de Hert en De Proefkonijnen (1979) van Guido Henderickx worden in Alle films opgenomen, zoals alle vermelde films - ook de soft porno's - met hun titellijst maar zonder enig commentaar, wat sommige beslist onbelangrijkere werken dan wel meekrijgen.
Interessant blijven de opstellen die aan de hierboven vermelde cineasten en aan de actrice Hanna Shygulla worden gewijd. Uiteraard boeiend is het stuk dat Eric de Kuyper, de man die via het BRT-programma De andere film in de jaren zestig Vlaanderen in contact bracht met de hedendaagse filmcultuur (o.m. met de jonge Westduitse film), schreef over het star-verschijnsel, in het bijzonder met betrekking tot Hanna Shygulla. De Kuypers essay alleen al maakt het de moeite waard dit Jaarboek Film ter hand te nemen. Of het jaarboek echter enkel door de publikatie van een zestal markante essays zijn verschijnen zal kunnen blijven verantwoorden, lijkt mij erg twijfelachtig.
Wat ik in het jaarboek blijf missen, is een degelijk overzicht van wat het voorbije jaar op filmgebied betekende, zowel op internationaal vlak als op het gebied van de Nederlandstalige, inclusief de Vlaamse, filmproduktie.
Dat de Nederlandse redactie onverschillig blijft voor de Vlaamse filmproduktie kan men slechts betreuren, dat de Nederlandse kortfilm evenmin ruimte toegewezen krijgt is een leemte in een werk dat encyclopedische volledigheid beoogt.
Wim de Poorter.
H. Beerekamp, P. van Bueren, J. Heijs e.a., Jaarboek Film 1982. Het Wereldvenster, Bussum, 1982, 245 blz.
Auteursrechtelijk beschermd