Publikaties
15 jaren op de barrikade.
In de periode tussen de twee wereldoorlogen heerste er in de Vlaamse Beweging o.m. een dogmatische strijd om het meest zuivere en ware nationalisme. Tot de echt zuiveren rekenden zich de Groot-Nederlanders die Vlaanderen, eventueel los van België, in een breder nationaal perspektief plaatsten. Vanuit die optiek waren de minder zuiveren de federalisten die door een herstrukturering van België een nieuwe leefbare gemeenschap hoopten op te bouwen. De onzuiveren, tenslotte, waren degenen die geloofden in het dynamisme van de Vlaamse meerderheid om België tot een evenwichtige staat uit te bouwen. In die tijd vertrok men vaak van deze principiële keuze om politieke voorstellen en verwezenlijkingen te beoordelen, ze af te breken of goed te keuren. Deze dogmatische opstelling leidde dikwijls tot scherpe persoonlijke vetes, pijnlijke politieke tegenstellingen en ekskommunikaties uit de Vlaamse Beweging.
Het boek van Prof. R. Derine 15 jaar op de barricade geeft een duidelijke evolutie weer. Hij benadert de politieke gebeurtenissen niet vanuit voorafgaande doktrinaire opties maar vanuit een pragmatische houding. Hij is sinds 1961 tussenbeide gekomen in alle belangrijke politieke gebeurtenissen: in de oriëntatie en de precisering van de doelstellingen van de Vlaamse Volksbeweging, in de duidelijke formulering van de keuze tussen de Vlaamse meerderheidsfunktie en de federalisering, in de evolutie in de C.V.P., in de splitsing van de katolieke universiteit van Leuven, in het na iedere pacifikatie opnieuw opduikende probleem van Brussel, de randgemeenten en de Voerstreek, in de felle strijd om het Vlaams en kristelijk karakter van het Davidsfonds, in het zoeken naar de nieuwe opgaven voor de universiteit, in het streven naar amnestie en verzoening tussen de burgers, tegen de noodlottige en duistere Egmont- en Stuyvenbergakkoorden enz.
Derine gaat daarbij eenvoudig tewerk. Hij heeft bepaalde artikelen, interviews, brieven en voordrachten uit de laatste vijftien jaren samengebracht en onderling verbonden met een passend kommentaar. Hij beschikt over een scherpe pen en is een intelligent politiek denker. Hij lijkt onbuigzaam voor het essentiële en heeft toch de reputatie van een soepel onderhandelaar, geen wonder dus dat hij af en toe in botsing komt met sommigen die vooral om het bijkomstige bekommerd zijn.
Hij vertrekt daarbij van geen enkel politiek dogma. Daardoor heeft hij krachtig bijgedragen tot het scheppen van een geest van verdraagzaamheid en waardering onder de Vlamingen van verschillende strekkingen. Zijn werk bevestigt wat hij van zichzelf getuigt, nl. dat hij Vlaams, kristelijk en gematigd progressief is. Zijn houding tegenover de politieke problemen wordt bepaald door de verworvenheden, de mogelijkheden en de essentiële behoeften van het volk zonder daarbij rekening te houden met persoonlijke of partijpolitieke belangen.
Al degenen die de door de auteur geschetste gebeurtenissen hebben gevolgd, zullen in het boek van Derine vele belangrijke, reeds vergeten details terugvinden. Voor hen die ze niet volgden, brengt dit boek, behalve een preciese situering van de problemen, ook het bewijs van de noodzakelijkheid steeds opnieuw over durvende en zelfstandig denkende mensen te kunnen beschikken.
Sommigen zullen sceptisch opkijken naar de titel van het boek. Ik raad hen aan het ter hand te nemen en het te lezen, want het is voor ons allen van belang.
Mr. Raf Renard.
Raymond Derine, 15 jaar op de barricade, Heideland-Orbis N.V., Hasselt, 491 blz., ing. 395 BF.